Weber-proef: behandeling, effect en risico's

Gehoorverlies, bekend als hypacus in technisch jargon, verwijst naar een beperking van het gehoor. Het treft steeds meer mensen en kan variëren van milde tot volledige stoornissen gehoorverlies​ Sommige symptomen zijn slechts een bepaalde tijd merkbaar, andere zijn permanent. Gehoorverlies kan vele oorzaken hebben. Vaak hangt het samen met de leeftijd van de patiënt of als gevolg van een ziekte of blootstelling aan lawaai. In sommige gevallen wordt gehoorverlies ook overgeërfd. Een eenvoudige en snelle voorlopige diagnose kan worden gesteld met behulp van de tools die beschikbaar zijn in het kantoor van de huisarts. Zo geven verschillende stemvorktesten de arts betrouwbare aanwijzingen over welk deel van het oor een gehoorstoornis kan veroorzaken. Deze tests met stemvorken omvatten de Weber-test.

Wat is de Weber-test?

Een stemvorktest die vanwege de ongecompliceerde toepassingsmethode dagelijks in dokterspraktijken wordt gebruikt, is de Weber-test. Een stemvorktest die vanwege de ongecompliceerde toepassingsmethode dagelijks in dokterspraktijken wordt gebruikt, is het Weber-experiment. Het is vernoemd naar Ernst Heinrich Weber. Als hoogleraar anatomie en fysiologie in Leipzig vestigde hij al in 1834 de aandacht op deze methode. neus- en keelmedicatie voor het onderzoeken van een gehoorstoornis, deze methode kan worden gebruikt om mogelijke oorzaken van gehoorverlies snel en effectief te isoleren. Gehoorverlies kan worden veroorzaakt door aandoeningen aan de buitenkant gehoorgang, in het midden- of binnenoor, maar ook centraal in de gehoorgang. Afhankelijk van de plaats van oorsprong van de aandoening wordt het gehoorverlies onderverdeeld in een stoornis in de waarneming van het geluid (beschadiging van het binnenoor of gehoorzenuwgebied) en een stoornis in de geleiding van het geluid (stoornis in de middenoor of extern gehoorgang​ De mate van gehoorverlies kan variëren van licht gehoorverlies tot doofheid. De Weber-test maakt een goede diagnose van eenzijdig gehoorverlies mogelijk en is bijzonder geschikt om conductief en perceptief gehoorverlies te onderscheiden. Het onderzoek is een ongecompliceerde en pijnloze procedure en behoort tot de zogenaamde subjectieve testprocedures, omdat het afhangt van de actieve medewerking van de patiënt. In de meeste gevallen helpt de Weber-test om te bepalen uit welk deel van het oor een gehoorstoornis wordt veroorzaakt. Voor deze klinisch oriënterende gehoortest gebruikt de arts een stemvork.

Functie, effect en doelen

Met behulp van de stemvork kan de arts verschillende gehoorproblemen identificeren en lokaliseren. Deze methode is gebaseerd op Machs geluidsgeleidingstheorie: als bij conductief gehoorverlies de voortplanting van geluid door de gehoorbeentjesketen wordt verstoord, komt het geluid bij de middenoor via beengeleiding blijft daar opgesloten en wordt niet overgedragen. Voor de diagnose gebruikt de arts dezelfde stemvork als een muzikant gebruikt om zijn instrument te stemmen. Het trilt in de concerttoonhoogte a op 440 hertz. De arts kan hiermee onderzoeken of een met de stemvork geproduceerde toon door de hoofd botten en waargenomen door de patiënt. De stemvork wordt in trilling gebracht en op de kruin van de patiënt geplaatst hoofd met de voet. Het geluid wordt vervolgens via de beengeleiding naar de binnenoren overgebracht. Als er niets mis is met het gehoor, worden de trillingen van de stemvork in beide oren gelijk geregistreerd. Als er een probleem is, klinkt het geluid in het ene oor luider dan in het andere. Op deze manier kunnen verstoringen in de luchtgeleiding worden geïdentificeerd, bijvoorbeeld een vernauwing van de gehoorgang of een verlies van intensiteit in de middenoor​ In dit geval meldt de getroffen persoon het geluid bijzonder luid te horen voor het oor waarmee hij of zij minder goed hoort. Dit fenomeen is gemakkelijk te begrijpen: als u één oor bedekt, hoort u uw eigen gesproken woord bijzonder luid in dat oor. Door de juiste interpretatie maakt de Weber-test een oriënterende classificatie van het type gehoorverlies mogelijk. Een normaal horende patiënt of een patiënt met gelijk gehoorverlies hoort de toon van de stemvork met beide oren even luid nadat deze op de schedel​ De patiënt met een normaal gehoor registreert ook de toon van de stemvork als hetzelfde in beide oren. Hij heeft dan ook de indruk het midden in de hoofd​ Het geluid is niet lateraal, dat wil zeggen, het is niet naar één kant gericht. Als de patiënt zegt dat hij de toon aan één kant hoort, wordt dit lateralisatie genoemd. In dit geval is er sprake van een unilaterale of asymmetrische gehoorstoornis. In het geval van een eenzijdige geluidswaarnemingsstoornis wordt het geluid luider waargenomen door het beter horende binnenoor, zodat de patiënt lateraliseert naar het gezonde oor. Bij unilateraal conductief gehoorverlies is het geluid echter luider te horen in het aangetaste oor, meestal tot verbazing van de patiënt. Geleidend gehoorverlies is wanneer er geen geluid wordt overgedragen in het buiten- of middenoor. Dit kan worden veroorzaakt door oorsmeer of een midden oorontsteking​ Als er sprake is van conductief gehoorverlies, wordt het geluid luider waargenomen in het aangetaste oor. Bij perceptief gehoorverlies wordt het geluid beter ontvangen in het onaangetaste oor. Perceptief gehoorverlies kan worden veroorzaakt door schade aan het binnenoor, de gehoorzenuw of hersenen​ De diagnose kan in dit geval zijn acuut gehoorverlies, de ziekte van Menière (ziekte van het binnenoor), schade aan het binnenoor of gehoorzenuw, akoestisch neuroma (een goedaardige tumor op de vestibulaire en auditieve zenuwen) of traumatisch letsel door een schedel baseren breuk​ Vaak kan acuut perceptief gehoorverlies ook worden veroorzaakt in de setting van een ontploffingstrauma of zich ontwikkelen zonder bekende oorzaken. De meest voorkomende oorzaak van conductief gehoorverlies is een ceruminale plug, of oorsmeer​ De belangrijkste symptomen zijn een acuut gehoorverlies vergezeld van een gevoel van druk op het oor pijn.

Risico's, bijwerkingen en gevaren

In het geval van lateralisatie in de Weber-test, zal de arts een nieuwe stemvorktest volgen, de Rinne-test. Hierdoor kan de oorzaak van gehoorverlies verder worden verkleind en nauwkeuriger worden vastgesteld. Testen van stemvork is veilig voor volksgezondheid.