Is leukemie te genezen?
In principe is de vraag naar de geneesbaarheid van leukemie is niet zo gemakkelijk te beantwoorden. Ten eerste zijn er veel verschillende vormen van leukemie. Ze verschillen zowel in therapie als in hun geneesbaarheid. Aan de andere kant bepalen veel individuele factoren, zoals de leeftijd van de patiënt of genetische veranderingen, het succes van een therapie.
In principe zijn acute leukemieën echter in principe te genezen. Vooral bij kinderen, acuut lymfatisch leukemie, of kortweg ALL, heeft tegenwoordig zeer goede kansen om te worden genezen. Chronische leukemie kan daarentegen meestal alleen worden genezen door een beenmerg transplantatie.
Chemotherapie alleen is hier niet voldoende. Niettemin zijn ze meestal minder agressief dan acute vormen, zodat de getroffenen ook zonder definitieve genezing goed met de ziekte kunnen leven. Bovendien tonen moderne studies aan dat leukemietherapie voortdurend aan verandering onderhevig is: de mens bloed vormingssysteem is hiërarchisch gestructureerd.
Vanuit een zogenaamde stamcel ontwikkelen zich in verschillende tussenstadia meerdere celrijen tot het volgroeide wit bloed cel (leukocyt) of de rijpe rode bloedcel (erytrocyt) wordt gevormd. Net als een "normale" tumor, zoals borstkanker or dikke darm kanker, dat is gebaseerd op gedegenereerde cellen, kunnen deze cellen ook degenereren en ongecontroleerd groeien in de verschillende ontwikkelingsstadia of tussenstadia, dwz niet aangepast aan de behoeften van het lichaam, en zo andere cellijnen verdringen. Deze verhoogde geproduceerde cellen zijn functioneel niet werkzaam.
De rijping van een cel wordt differentiatie genoemd. Leukemieën worden onder meer geclassificeerd op basis van hun differentiatiekenmerken. De gedegenereerde cellen kunnen afkomstig zijn van een zogenaamde myeloïde of een zogenaamde lymfatische precursorcel.
De myeloïde cellijn (beginnend bij de beenmerg) bevat de voorlopercel van het rood bloed cellen (erytrocyten), het bloed bloedplaatjes (trombocyten) en de granulocyten, die een enorm belangrijke rol spelen bij de afweer tegen pathogenen zoals bacteriën en danken hun naam aan de eigenschap dat ze zogenaamde korrels ("korrels") in hun cellichamen hebben, die stoffen bevatten die nodig zijn voor de verdediging. De term lymfatisch betekent dat de cellen van de aangetaste leukemieën gedegenereerde voorlopercellen van volwassen zijn weefselvocht cellen (lymfocyten). Een ander classificatiesysteem is de mate van volwassenheid van de aangetaste cellen, dwz of volwassen (late ontwikkelingsstadia) of onrijpe (vroege ontwikkelingsstadia) cellen zijn gedegenereerd.
Voor de classificatie is ook van belang of de ziekte een acuut beloop vertoont, dat wil zeggen of het binnen enkele weken of maanden is verschenen en verergerd, of dat het een eerder chronisch, langzaam verloop was. Deze laatste classificatie wordt echter niet meer vaak gebruikt. Niettemin is deze classificatie zeer nuttig om de ziekte te begrijpen, omdat acute leukemieën meestal afkomstig zijn van onvolgroeide cellen, die dan des te meer niet kunnen functioneren, terwijl chronische leukemieën afkomstig zijn van volwassen celprecursoren.
De meest voorkomende en bekendste leukemieën zijn ALL (Acute Lymfatische Leukemie), AML (Acute Myeloïde Leukemie), CLL (Chronische Lymfatische Leukemie) en CML (Chronische Myeloïde Leukemie). AML is een afkorting en staat voor Acute Myeloïde Leukemie. Het is de meest voorkomende vorm van leukemie bij volwassenen.
In Duitsland worden jaarlijks 3.5 nieuwe diagnoses gesteld aan 100,000 inwoners. Dit maakt AML tot een van de zeldzame ziekten. De ziekte vindt zijn oorsprong in de bloedvormende cellen van de beenmerg.
Normaal gesproken worden onze bloedcellen daar gevormd in gecompliceerde stappen en sequenties. In AML is het proces afgelopen evenwicht en individuele, "gedegenereerde" cellen vermenigvuldigen zich ongecontroleerd. Als gevolg hiervan wordt het bloed overspoeld met onrijpe, functionele leukemiecellen.
Wanneer cellen uit de myeloïde reeks degenereren, wordt dit AML genoemd. Deze cellen omvatten de rode bloedcellen (erytrocyten), bloed bloedplaatjes (trombocyten) en delen van de witte bloedcellen (leukocyten). De oorzaak van de ziekte is grotendeels onbekend, maar blootstelling aan straling en individuele chemische stoffen spelen een belangrijke rol.
Naast nogal onspecifiek, griep-achtige symptomen, de getroffenen lijden aan een verhoogde vatbaarheid voor infectie, chronische vermoeidheidzwakte of bleekheid. Vaak een opeenhoping van blauwe plekken, neusbloedingen en kleine bloedingen van de huid kunnen worden waargenomen. In principe kunnen de leukemiecellen echter alle organen aanvallen en verschillende symptomen veroorzaken.
De belangrijkste bevinding is de aanwezigheid van leukemiecellen, ook wel blasten genoemd, in het bloed en / of beenmerg. Bloed bloedplaatjes en rode bloedcellen zijn vaak ernstig verminderd bij diagnose. AML, zoals alle acute vormen van Leukemie, is een zeer agressieve ziekte.
Daarom is een onmiddellijke start van de behandeling essentieel! Om een volledige vernietiging van de leukemiecellen te bereiken, worden verschillende chemotherapeutische middelen gecombineerd. Dit wordt ook wel polychemotherapie genoemd, in bepaalde gevallen beenmerg transplantatie kan de kans op herstel vergroten.
Tijdens de therapie treden tal van bijwerkingen op. Deze kunnen zijn: misselijkheid, braken, haaruitval, ontsteking van de mond slijmvlies of infecties. De kansen op genezing van AML variëren en zijn onder meer afhankelijk van het stadium van de ziekte, de vorm en de leeftijd van de patiënt.
CLL staat voor chronische lymfatische leukemie. In Duitsland lijden ongeveer 18,000 mensen aan de ziekte. Meestal lijden oudere mensen aan CLL.
De gemiddelde leeftijd bij diagnose is tussen de 70 en 72 jaar. De oorzaak van CLL is de ongecontroleerde groei van B-lymfocyten, een subgroep van witte bloedcellen. In tegenstelling tot gezond witte bloedcellenhebben de zieke B-lymfocyten een significant langere overlevingstijd.
Het resultaat is dat de functieloze leukemiecellen het bloedsysteem "overspoelen" en vooral organen infiltreren weefselvocht knooppunten, milt en lever. In ongeveer de helft van de gevallen verloopt CLL gedurende een lange periode onopgemerkt en zonder symptomen. Vaak wordt de ziekte zelfs maar bij toeval ontdekt!
Mogelijke, nogal niet-specifieke symptomen kunnen vermoeidheid zijn, koortsgewichtsverlies of nachtelijk zweten. Pijnloze zwelling van weefselvocht knooppunten, chronische jeuk of netelroos kunnen bij veel patiënten worden waargenomen. De ernstigste hiervan kan een ziektegerelateerde beperking van de immuunsysteem.
Ernstige bacteriële of virale infecties kunnen het gevolg zijn. Diagnostisch baanbrekend is een aanhoudende toename van lymfocyten, evenals de typische verschijning van leukemiecellen onder de microscoop. Verdere onderzoeken, zoals een ultrageluid afbeelding van de buik of een biopsie van de lymfeklieren, kan de diagnose onderbouwen.
Volgens de huidige kennis kan CLL niet causaal genezen worden zonder beenmergtransplantatie. De tumorcellen delen zich maar heel langzaam, daarom verloopt de ziekte heel langzaam. Daarom zijn regelmatige controles in het begin voldoende.
In vergevorderde stadia wordt medicamenteuze behandeling gebruikt. Het bestaat uit een combinatie van chemotherapie en antilichamen. In principe de leeftijd van de patiënt en algemeen voorwaarde zijn de belangrijkste factoren die het type therapie bepalen.
Symptomatische CLL wordt dus altijd behandeld. Als de diagnose nogal toevallig is en de patiënt asymptomatisch is, is behandeling niet nodig. Chronische myeloïde leukemie, of kortweg CML, is een zeldzame vorm van Leukemie.
Elk jaar worden slechts 1-2 mensen gediagnosticeerd, 100,000 inwoners. In principe kunnen mensen van elke leeftijdsgroep ziek worden. Desalniettemin is er een accumulatie tussen de leeftijd van 50 en 60 jaar waarneembaar.
Interessant genoeg is CML gebaseerd op een typische genetische verandering. Dit komt doordat het zogenaamde "Philadelphia-chromosoom" bij bijna alle CML-patiënten kan worden gedetecteerd. CML is, zoals alle vormen van leukemie, afkomstig van de bloedvormende cellen van het beenmerg.
Typisch leidt de ziekte tot een ongeremde proliferatie van granulocyten, een subtype van witte bloedcellen. In tegenstelling tot acute leukemie verloopt CML traag en begint het met verraderlijke symptomen. In totaal kan de cursus worden onderverdeeld in 3 fasen: Allereerst leidt het enorm toegenomen aantal granulocyten tot de symptomen van CML.
In de loop van de therapie wordt daarom gestreefd naar een reductie van deze bloedcellen. Chemotherapeutische middelen evenals modern antilichamen worden gebruikt. Vaak zijn milde cytostatica voldoende na diagnose, zodat patiënten zelden ernstige bijwerkingen hoeven te verwachten.
Om het bloedbeeld veranderingen moeten CML-patiënten nauwlettend worden gevolgd. In het geval van gevorderde ziekteprogressie, een beenmerg transplantatie kan worden beschouwd.
- Chronische fase: de diagnose wordt vaak in deze fase gesteld.
Het is vaak "stil" en kan tot 10 jaar meegaan. Typische symptomen kunnen zijn chronische vermoeidheidgewichtsverlies of nachtelijk zweten. Patiënten klagen er vaak over pijn in de bovenbuik, wat kan worden verklaard door een ernstige vergroting van de lever en milt.
- Versnellingsfase: dit is wanneer de bloedbeeld verslechtert. De getroffenen kunnen er last van hebben bloedarmoede, neiging tot bloeden en infarcten.
- Blastcrisis: de explosiecrisis is de laatste fase van CML en lijkt op de ernstige symptomen van acute leukemie.
Alle artikelen in deze serie:
