Innervatie verbindt organen, weefsels en lichaamsdelen met de zenuwstelsel, waardoor complex interacties in het lichaam. Elektrische en biochemische prikkels worden overgedragen via de zenuwcellen en zenuwvezels. Schade aan zenuwstructuren kan leiden tot motorische disfunctie, ongevoeligheid en zelfs levensbedreigende gevolgen.
Wat is innervatie?
In de geneeskunde is innervatie het functionele toevoernetwerk van zenuwweefsel. Zowel organen als lichaamsdelen of weefseltypen zoals spierweefsel worden geïnnerveerd met zenuwcellen en zenuwvezels. In de geneeskunde is innervatie het functionele toevoernetwerk van zenuwweefsel. Zowel organen als lichaamsdelen of weefseltypen zoals spierweefsel worden geïnnerveerd met zenuwcellen en zenuwvezels. Zenuwcellen (neuronen) zijn verantwoordelijk voor het waarnemen van prikkels en het verwerken van zenuwimpulsen. Zenuwvezels zijn de verlengstukken van de zenuwcellen. Ze worden ook axonen genoemd, inclusief de aangrenzende omhulselstructuren en geleiden elektrische excitatie weg van de zenuwcel lichaam. Innervatie door axonen, hun omhulsels en neuronen zorgt uiteindelijk voor het functioneren van alle lichamelijke processen. Somatische innervatie is wat neurologen sensorische en motorische innervatie noemen. Vegetatieve innervatie is van vitaal belang en is onderverdeeld in sympathische en parasympathische innervatie.
Functie en taak
Innervatie voert gevoelige, autonome en motorische functies in het lichaam uit. Sensorische zenuwvezels zijn verbonden met receptoren. Deze receptoren registreren sensaties. Een voorbeeld zijn de mechanoreceptoren van de huid lagen, die aanraking en druk registreren. De nociceptoren nemen waar pijn stimuli en de thermoreceptoren van de huid zijn verantwoordelijk voor de temperatuurbeleving. De zenuwvezels die met deze sensorische receptoren zijn verbonden, brengen de excitaties afferentief over, dwz naar het centrale punt zenuwstelsel Deze overdracht vindt meestal plaats via projectie en zorgt ervoor dat een stimulus de hersenen en uiteindelijk het denkende bewustzijn. Binnen de groep van sensorische innervatie spreken we soms van sensorische innervatie wanneer we verwijzen naar de sensorische organen van het oog, het oor en de keelholte. Innervatie van de interne organen, aan de andere kant, wordt ook wel viscerosensorische innervatie genoemd. Deze zenuwvezels brengen sensaties over van de interne organen naar de centrale zenuwstelsel In de meeste gevallen worden deze neuronen en axonen echter tot het autonome zenuwstelsel gerekend, aangezien het leven niet mogelijk zou zijn zonder deze geleiding van excitatie. Het autonome zenuwstelsel bestaat uit parasympathische, sympathische en enterische innervatie. Deze zenuwverbindingen regelen de spijsvertering, ademhaling, klierfuncties en de beweging van de hart- spier. In tegenstelling tot de hart- spier, skeletspieren zijn niet verbonden met een autonoom zenuwstelsel. Ze worden motorisch geïnnerveerd zenuwen Dat wil zeggen dat excitatie wordt overgebracht op hun individuele spiervezels via wat de motor-eindplaat wordt genoemd. Op deze manier stimuleert een commando van het centrale zenuwstelsel de skeletspieren om samen te trekken. In dit geval worden prikkels dus niet doorgegeven aan het centrale zenuwstelsel, maar uit het centrale zenuwstelsel. In verband met de motor zenuwen van de skeletspieren spreken artsen daarom ook van efferente innervatie. Afferente zenuwvezels lopen echter ook in elke spier, registreren de huidige tonus van de spieren en geven deze door aan het centrale zenuwstelsel. De overdracht van actiepotentialen binnen het zenuwstelsel is ofwel biochemisch ofwel bio-elektrisch. Bij biochemische transmissie worden zogenaamde neurotransmitters gebruikt. Deze neurotransmitters zijn biochemische boodschappers. Ze worden door één afgescheiden zenuwcel en herkend door andere zenuwcellen. Op deze manier kunnen zelfs zenuwcellen die niet direct naast elkaar staan communiceren. Elektrische transmissie in het zenuwstelsel vindt daarentegen plaats met behulp van geladen zoutdeeltjes uit de celmembranen. De membraanpotentiaal van de cellen vloeit voort uit het verschil tussen de externe en interne omgeving van de cel. Dit verschil wordt gedetecteerd door het membraan en is aanwezig als elektrische spanning. Op deze manier wordt een compensatiestroom opgewekt, die de kern vormt van de elektrische signaaloverdracht. Over het algemeen zouden de perceptie, beweging en interne processen van een organisme niet mogelijk zijn zonder innervatie.
Ziekten en kwalen
In het zenuwstelsel kunnen zenuwcellen afsterven door verschillende processen. Een van de meest voorkomende oorzaken is een gebrek aan bloed stromen. Bijvoorbeeld vanwege een stopzetting van de hart-, bloed de doorstroming wordt onderbroken, waardoor mogelijk zenuwweefsel kan worden beschadigd. Vaak is in dit geval de innervatie van de hersenen wordt beïnvloed. Deze celdood van zenuwcellen in de hersenen kan verschillende symptomen veroorzaken. Zowel motorische functies als perceptie kunnen worden beïnvloed. Stofwisselingsstoornissen van het zenuwweefsel kunnen ook leiden tot disfuncties of verminderde prikkeloverdracht. Bij dergelijke stofwisselingsstoornissen hopen zich vaak gifstoffen op in de hersenen. Ontstekingen in het zenuwstelsel kunnen net zoveel schade aanrichten. Dergelijke verschijnselen treden bijvoorbeeld op in multiple sclerose, waarin de immuunsysteem herkent ten onrechte de lichaamseigen cellen als lichaamsvreemd en valt weefsels van het centrale zenuwstelsel aan. De meest voorkomende vroege symptomen van schade aan het zenuwstelsel zijn smaak verwarring, bewegingsstoornissen of sensorische stoornissen zoals gevoelloosheid en tintelingen. Mal-sensaties kunnen aanwezig zijn, bijvoorbeeld in de vorm van diabetici polyneuropathie, waarin gebrek aan bloed flow is verantwoordelijk voor de schade. Infectieziekten zoals Lyme of degeneratieve ziekten kunnen ook in verband worden gebracht met schade aan het zenuwstelsel. In sommige omstandigheden kunnen zelfs mechanische verwondingen zoals traumatisch hersenletsel kan het zenuwstelsel aantasten. In ernstige gevallen zenuwen bij een ongeval zijn verbroken. Dit kan ook leiden tot gevoelloosheid of motorische stoornissen. In aanvulling op, zenuwschade in de wervelkolom is bijzonder gevaarlijk. Het kan gebeuren dat zenuwen worden doorgesneden groeien uit, het vormen van een neuroom dat aanzienlijk veroorzaakt pijn Tegenwoordig kunnen doorgesneden zenuwen mogelijk weer worden samengevoegd. Dit proces is echter extreem lang, aangezien zenuwvezels groeien slechts één millimeter per dag. Therapeutisch succes treedt daarom pas op na een beduidend langere tijd dan bijvoorbeeld het geval is bij de genezing van botbreuken of wonden.
