Multiple sclerose is een neurologische ziekte die zich in verschillende vormen kan ontwikkelen. Het is chronisch en progressief. Er zijn terugkerende aanvallen of de ziekte verloopt geleidelijk.
Het is een auto-immuunreactie tegen de lichaamseigen myeline - de isolerende laag van de zenuwen. De ontsteking kan de myeline-omhulsels rond de zenuwen en vormen zogenaamde plaques. Dit kan centraal gebeuren in het hersenen maar ook aan de rand zenuwen en leiden tot neurologische gebreken.
Gevoeligheidsstoornissen, sensorische stoornissen, spierzwakte of ataxie (ongecontroleerde bewegingen), maar ook blaas disfunctie of aantasting van de optische zenuw zijn mogelijk. Naast medicamenteuze behandeling is fysiotherapeutische behandeling bij MS van groot belang om het functieverlies zo lang mogelijk te beperken of om compensatiemechanismen te ontwikkelen. Als u meer wilt weten over de tekenen van multiple scleroseraden we onze pagina aan op: Symptomen van multiple sclerose Een andere ziekte van de perifere zenuwen is polyneuropathie. Wil je hier meer over weten, lees dan dit artikel:
- Fysiotherapie voor neuropathie of oorzaken van polyneuropathie
Behandeling
Patiënten die lijden aan multiple sclerose krijgen vaak een recept voor “fysiotherapie (CZS) op neurologische basis”. Dit kan ook op lange termijn worden voorgeschreven buiten het normale geval. Er zijn verschillende therapieconcepten die de arts kan voorschrijven en volgens welke de behandeling vervolgens wordt gestructureerd.
Klassieke voorbeelden zijn Vojta-therapie, PNF of Bobath. Bij Vojta-therapie worden verschillende nauwkeurig gedefinieerde reflexpunten geactiveerd terwijl de patiënt zich in een voorgeschreven startpositie bevindt. De activering kan worden gebruikt om bepaalde bewegingspatronen op te roepen die fysiologische spierspanning kunnen veroorzaken en verbeteren spasticiteit of ataxie.
Doelen
Het algemene doel van fysiotherapie voor MS-patiënten is het verbeteren of behouden van het vermogen van de patiënt om zelfstandig met het dagelijks leven om te gaan, om de mobiliteit te verbeteren en te behouden. Hiervoor is de toename van proprioceptie is gericht op. proprioceptie is de zelfperceptie die wordt gemedieerd door sensoren in de huid, pezen, ligamenten, spieren en gewrichten.
Goed proprioceptie verbetert vaak spasticiteit en evenwicht problemen kunnen ook worden gecorrigeerd. Dit laatste is ook een doel van de behandeling bij MS: verbeteren evenwicht en coördinatie, bijvoorbeeld door looptraining. Stabiliteit is ook een belangrijk aandachtspunt dat verbeterd moet worden bij fysiotherapeutische behandelingen.
Als de patiënt de romp stabiel kan houden, wordt dit vaak gevolgd door een verandering van toon. Omdat MS ook veroorzaakt spasticiteit, ataxie of verlamming, is het noodzakelijk om de tonus van de romp te reguleren door middel van specifieke neurologische technieken om een normale, fysiologische spierfunctie te verzekeren. Verlamming of spasticiteit veroorzaakt ook orthopedische problemen, zoals gewrichten worden niet langer fysiologisch gebruikt.
Hier is het belangrijk om de gewrichten flexibel en functioneel door mobilisatie en stretching. De therapie voor MS-patiënten is ook erg individueel en kan worden aangepast aan de patiënt, bijvoorbeeld bekkenbodem training kan worden geïntegreerd, transfers van bv. zittende naar staande positie of andere inhouden van het dagelijkse leven kunnen gericht worden verbeterd. De patiënt moet worden betrokken bij het stellen van doelen.
Alle artikelen in deze serie:
