Epidemiologie
Een koortsstuip komt meestal voor bij 2-5% van de kinderen tussen 6 maanden en 5 jaar oud, maar vooral in het 2e levensjaar. Oudere kinderen kunnen echter ook worden getroffen: 15% van de koortsstuipen treedt op tussen de leeftijd van 4 en 8 jaar. Bij tot 40% van de getroffen kinderen wordt een familiegeschiedenis van koortsstuipen waargenomen, dwz naaste familieleden hadden ook koortsstuipen bij jeugd.
Daarom wordt een genetische aanleg van het kind beschouwd als een factor die bijdraagt aan de reactie van het lichaam koorts met een aanval. Dit betekent echter niet dat een broer of zus noodzakelijkerwijs ook koortsstuipen zal hebben. In Europa en Noord-Amerika wordt ongeveer 2-5% van alle kinderen getroffen door het optreden van een koortsstuip.
Een febriele aanval is een plotselinge hersenaanval in combinatie met spiertrekkingen en bewustzijnsverlies, die zich in het begin van jeugd in combinatie met een febriele infectie. De koortsstuipen wordt veroorzaakt door een gewelddadige en bijzonder snelle stijging van de lichaamstemperatuur. In de regel komt het alleen voor bij kinderen tussen 6 maanden en 5 jaar, net als dat van het kind hersenen is bijzonder vatbaar voor aanvallen tijdens deze ontwikkelingsperiode.
De gemiddelde leeftijdspiek voor het optreden van koortsstuipen ligt op de leeftijd van 14-18 maanden. Voor de 6e levensmaand en na het bereiken van de leeftijd van 5 jaar komen koortsstuipen minder vaak voor. Statistisch gezien is een koortsstuipen is een eenmalige gebeurtenis en er wordt geen pathologisch karakter aan toegeschreven op een leeftijd van 6 maanden tot 5 jaar. Toch kan het in zeldzame gevallen ook vaker voorkomen. In het geval van bijkomende familiale accumulatie wordt in deze zeldzame gevallen een genetische oorzaak vermoed.
Oorzaken
Met koorts gepaard gaande ziekten (infecties), die meestal worden veroorzaakt door een virus, werken als een trigger voor koortsstuipen. De meest voorkomende ziekten zijn een ontsteking van de middenoor (otitis media), drie dagen koorts (exanthema subitum), een Urineweginfectie bij baby's, gastro-enteritis of een simpele infectie van de bovenste luchtwegen (bijv. bronchitis). Vaccinaties tegen kinkhoest hoesten (pertussis) of mazelen kan ook koortsstuipen veroorzaken. sinds de centrale zenuwstelsel (CNS) is nog niet volledig ontwikkeld bij kleine kinderen, overmatige elektrische ontladingen kunnen over het algemeen gemakkelijker optreden in de hersenen dan bij volwassenen, die zich uiten in lichamelijke spasmen.
De verhoogde lichaamstemperatuur boven 38 ° C tijdens koorts veroorzaakt de zenuwcellen in de hersenen om nog gevoeliger te worden voor ongeplande ontladingen, wat betekent dat de drempel voor het veroorzaken van een aanval (convulsiedrempel) sneller dan normaal wordt bereikt. Dit kan zo worden voorgesteld dat de impulsen die een actief zijn zenuwcel anders passeert alleen in een bepaalde richting plotseling worden opgepikt door alle omringende naburige cellen en dan wordt het hele brein geactiveerd door een kettingreactie. Metaforisch gesproken is dit vergelijkbaar met een 'vuurwerk' in de hersenen, dat ervoor zorgt dat alle lichaamsspieren tegelijkertijd trillen en men bewusteloos raakt.
De getroffen persoon krijgt dan een "aanval" of "epileptische aanval“. Om een koortsstuip op te wekken, is het niet cruciaal dat het kind bijzonder hoge koorts heeft, bijvoorbeeld boven de 40 ° C, maar eerder de snelheid waarmee de temperatuur stijgt; zelfs een matige koorts (38.5 ° C) kan tot koortsstuipen leiden. Samengevat worden koortsstuipen veroorzaakt door een plotselinge stijging van de koorts bij kinderen met genetische aanleg tijdens een fase van leeftijdsgebonden verlaagde convulsiedrempel.
Vooral na combinatievaccinaties kan af en toe een lichte stijging van de lichaamstemperatuur optreden. Dit is het geval bij de BMR-vaccinatie (de bof mazelen rodehond) en de vijfvoudige vaccinatie tegen difterie, tetanus, pertussis, polio en Haemophilus influenzae type b (DTaP-IPV-Hib). Als gevolg hiervan is nu een licht verhoogd risico op koortsaanvallen aangetoond in een Deens onderzoek.
Dit komt echter in wezen door de lichte koorts en niet door de feitelijke vaccinatie. Het risico is tot zes keer hoger bij de eerste en tweede vijfvoudige vaccinatie. Dit percentage is echter bedrieglijk, aangezien het slechts ongeveer 5 op de 100,000 kinderen treft, aangezien het basisrisico op koortsaanvallen over het algemeen erg laag is in het geval van lichte koorts.
Het is dus per definitie een zeer zeldzame bijwerking van vaccinaties, die vaak geen verdere gevolgen heeft. Het is daarom niet aan te raden om af te zien van vaccinatie vanwege de angst voor een koortsaanval. Als het kind al koortsstuipen heeft gehad, is er een risico van ongeveer 30-40% dat het opnieuw kan optreden.
Dit baart veel ouders zorgen, omdat ze niet weten of ze hun kind nog alleen kunnen laten slapen. Over het algemeen treden koortsstuipen meestal 's middags en' s avonds op. Bovendien gaan koortsstuipen meestal altijd gepaard met reeds bestaande koorts.
Als je nu kijkt naar de paar dagen van het jaar waarop het kind koorts heeft en het percentage koortsstuipen dat 's nachts optreedt, kom je tot de conclusie dat ouders zich geen zorgen hoeven te maken dat hun kind' s nachts een aanval krijgt. Toch is er voor de zekerheid geen reden waarom ouders hun kind niet naar de slaapkamer zouden brengen als de koorts nog steeds aanwezig is. Er is echter geen groot risico voor het kind.
