Synoniemen in bredere zin
Medisch: Astigmatisme Astigmatisme, zinloosheid
Definitie
Astigmatisme (astigmatisme) is een visuele stoornis die wordt veroorzaakt door een verhoogd (of zeldzamer) verminderd astigmatisme. Invallende lichtstralen kunnen niet in één punt worden gebundeld en ronde objecten, bijvoorbeeld een bol, worden in beeld gebracht en als staafvormig waargenomen. Over het algemeen leidt het astigmatisme tot een algemene visuele vervaging op alle afstanden.
Astigmatische mensen proberen soms de scherptediepte te verbeteren door hun ogen samen te drukken. Hoofdpijn kan ook een teken zijn van astigmatisme omdat het oog constant probeert de visuele wazigheid te compenseren door de focus (accommodatie) te veranderen. Corneadystrofie Een licht astigmatisme is geen probleem en wordt vaak niet eens opgemerkt door de getroffenen.
Typische symptomen worden pas duidelijk wanneer de voorwaarde is meer uitgesproken: alles wordt wazig en wazig gezien, en zelfs bril brengen geen enkele verbetering. In dat geval dient u een oogarts. Hij of zij kan op verschillende manieren bepalen of astigmatisme aanwezig is.
Vaak is het oogarts of opticien zal een bestaand astigmatisme detecteren tijdens de normale gezichtsscherptetest. Bij een objectieve lenzenvloeistofbepaling levert de autorefractometer de eerste bruikbare waarden. Tijdens de subjectieve lenzenvloeistofbepaling kan de opticien dan het exacte bepalen dioptrie waarden met behulp van klassieke test bril of een moderne phoropter en geef de exacte axiale positie van het astigmatisme aan.
De zogenaamde oftalmometer speelt een andere belangrijke rol bij de diagnose van astigmatisme. Dit is in staat om het astigmatisme te bepalen. Om dit te doen, moet het oogarts meet de richting van de kromming van het oog in elk van de vlakken en berekent vervolgens het brekingsvermogen uit deze waarden.
Het resultaat wordt weergegeven in dioptrieën. De as waarin de kromming ligt, is weergegeven in hoekminuten. De volgende tests bieden een eerste beoordeling van een mogelijke kromming van het hoornvlies:
- In de eerste test worden vier cirkels getoond, die elk even in een andere richting gearceerd zijn.
Getest wordt of de parallelle lijnen in de cirkels in alle vier de illustraties scherp herkenbaar zijn vanaf een afstand van ca. 30-40 cm.
- De tweede test is het zogenaamde astigmatisme-zonnewiel. Hier wordt getest of de stralen lopend naar buiten worden allemaal scherp gezien.
De diagnose kan door de oogarts (specialist in oogheelkunde) worden gesteld met behulp van diverse AIDS.
Een ernstig astigmatisme astigmatisme kan worden vastgesteld met de zogenaamde placido-schijf. Dit is een schijf waarop concentrische cirkels afwisselend in zwart en wit worden getekend. In het midden zit een klein gaatje waardoor de dokter kan kijken.
Hierdoor kan de arts het oog van de patiënt benaderen totdat de schijf weerkaatst wordt op het hoornvlies van de patiënt. Bij een normaal (bolvormig) hoornvlies zien de cirkels er rond (concentrisch) uit, bij een regelmatig astigmatisme ovaal en bij een onregelmatig astigmatisme onregelmatig vervormd. De sterkte van astigmatisme wordt gemeten met de oftalmometer.
Dit maakt het mogelijk om de verschillende stralen van de cornea-assen (verticaal, horizontaal) te meten en zo het brekingsvermogen te bepalen. Het principe van de oftalmometer is het creëren en observeren van twee lichtgevende figuren die op één lijn worden gebracht op het hoornvlies van de patiënt. Omdat de meetafstand tot de patiënt en de afstand tussen de twee figuren op het apparaat bekend zijn, kan de kromtestraal van het hoornvlies worden bepaald.
Het totale astigmatisme kan worden gemeten met de skiascopy of refractometer. Net als bij bijziendheid en hypermetropie wordt de mate van astigmatisme aangegeven in dioptrieën. Dit is het omgekeerde van de brandpuntsafstand (afstand van optische apparatuur tot het brandpunt).
Dus met een brandpuntsafstand van 2 m, zou men een brekingsvermogen hebben van 0.5 dioptrie (12 m). Bovendien wordt de krommingsas in graden weergegeven. Regelmatig astigmatisme wordt meestal behandeld met bril of maatvast contactlenzen.
De lenzen zijn gesneden cilindrische lenzen die precies zijn afgesteld op het astigmatisme van de patiënt. Op volwassen leeftijd kan dit in het begin even wennen zijn en leiden tot hoofdpijnDit probleem kan in eerste instantie worden aangepakt met zwakkere lenzen, waarmee de sterkte geleidelijk wordt vergroot tot de optimale gezichtsscherpte is bereikt. Onregelmatig astigmatisme kan echter niet met een bril worden behandeld.
Als het hoornvlies glad en zonder littekens is, hard contactlenzen kan worden gebruikt. Een andere mogelijkheid is hoornvliestransplantatie (keratoplastiek). Dit omvat het vinden van een donor uit wiens hoornvlies een plakje wordt uitgesneden en getransplanteerd in het hoornvlies van de patiënt.
Sinds kort wordt astigmatisme ook behandeld met een ooglaser, de zogenaamde excimerlaser. De excimeerlaser is een koudlichtlaser die slechts minimaal in het hoornvlies doordringt. Dit is een zeer zachte procedure die het aangrenzende oogweefsel nauwelijks beschadigt.
Er wordt dan evenveel weefsel verwijderd uit de gebieden van het hoornvlies waar het astigmatisme aanwezig is, totdat op deze punten een normale brekingsverhouding wordt bereikt. Niet elke vorm van astigmatisme is geschikt voor laserchirurgie. De beslissing of lasertherapie passend is, valt onder de verantwoordelijkheid van de behandelende oogarts.
Heel wat mensen met astigmatisme voelen zich in hun dagelijks leven ernstig gestoord door het voortdurend dragen van een bril of contactlenzen. Een laserbehandeling met een zogenaamde excimerlaser biedt dan de mogelijkheid om weer zonder bril door het leven te gaan. Deze lasers maken het mogelijk om het hoornvlies zodanig te ableren dat de krommingen en uitsteeksels worden verwijderd en de optimale ronding van het hoornvlies kan worden hersteld.
Zelfs als het hoornvlies van de aangedane persoon van nature al erg dun is, kan een ablatie slechts in beperkte mate worden uitgevoerd. Hoewel bijziendheid en verziendheid gemakkelijk te corrigeren zijn, zijn er grenzen aan de correctie van astigmatisme in een vroeg stadium en kan een kromming alleen betrouwbaar worden hersteld tot -4.00 dpt. De operatie wordt meestal poliklinisch uitgevoerd, u hoeft dus niet als intramurale opname in het ziekenhuis te worden opgenomen.
Tijdens de operatie is de patiënt wakker en wordt alleen het oog verdoofd. De procedure is niet pijnlijk en de patiënten voelen slechts een kort gevoel van druk wanneer de laser wordt toegepast. In de meeste operatiecentra worden beide ogen ook in één sessie behandeld, waardoor het niet nodig is meerdere dagen te wachten tussen behandelingen van beide ogen.
Alleen als het hoornvlies van één oog ernstig gebogen is, kunnen twee sessies nodig zijn. Tijdens de operatie wordt het hoornvlies opengesneden in de vorm van een ring en geopend en bewerkt met de laser, waardoor het glad wordt totdat er bijna geen kromming meer is. Na deze correctie wordt het uitgevouwen hoornvliesdeel weer op het oog gevouwen en is de operatie voltooid.
Deze procedure leidt bij meer dan 90% van de patiënten tot een enorme verbetering van het gezichtsvermogen met een maximale afwijking van 50% van de streefwaarde. Na de operatie klagen veel patiënten droge ogen, een gevoel van vreemd lichaam of een verblindend effect 's nachts. Deze effecten verdwijnen echter meestal binnen de eerste maanden na de operatie.
Scheuren en brandend ogen verdwijnen meestal de dag na de operatie en gaan alleen langer mee bij patiënten met chronisch droge ogen en goed te behandelen met bevochtigende druppels. Blindheid is niet een van de risico's van laserbehandeling, aangezien de behandeling niet in het oog zelf wordt uitgevoerd, maar alleen aan de anterieure interface. Na een week genezingstijd is het oog weer in staat om moeilijke taken zoals zwemmen, vliegen en duiken.
Het vermogen om te werken wordt de volgende dag hersteld en de getroffenen hoeven niet afwezig te zijn met meerdere dagen ziekte. De kosten van een laserbehandeling worden door de betrokkene zelf gedragen. Een vergoeding door het publiek volksgezondheid verzekeringsmaatschappijen bestaan tot dusver niet.
Bij particuliere verzekerden zijn er grote verschillen tussen de individuele verzekeraars en in individuele gevallen wordt tot restitutie besloten. Voor veel brildragers rijst vroeg of laat de vraag of het mogelijk is om de vaak vervelende bril, althans tijdelijk, te vervangen door contactlenzen. Net als bij verziend of bijziend patiënten is dit tegenwoordig meestal geen probleem meer.
Bij zeer ernstige vervormingen van het hoornvlies of onregelmatige vervormingen (= onregelmatig astigmatisme) kan de contactlens zelfs de betere behandelmethode zijn in vergelijking met een bril. Een veel gebruikte lens is de torische lens. Deze wordt aangeboden als een zachte en vormstabiele (= harde) variant. Zachte lenzen zijn alleen te gebruiken bij minder kromming omdat ze te onstabiel zijn voor hogere waarden en de vorm niet voldoende kunnen vasthouden.
Hier moeten de vormvaste harde lenzen worden gebruikt. Deze worden voor elke patiënt apart gemaakt en zijn niet direct leverbaar in meerdere verpakkingen zoals de zachte lenzen in opticiens'winkels. De torische lens is cilindrisch en heeft verschillende brekingsvermogens in twee loodrechte richtingen, waardoor astigmatisme wordt gecompenseerd.
In tegenstelling tot de lenzen voor bij- en verziendheid, hebben de lenzen voor astigmatisme een paar belangrijke verschillen. De lens voor astigmatisme mag niet in het oog roteren zoals de lenzen voor bij- en verziendheid, omdat de torische lens verschillende brekingen heeft voor bepaalde punten van astigmatisme. Om ervoor te zorgen dat de verschillende brekingsvermogens nu correct over het oog worden verdeeld en niet meer verschuiven en roteren, worden de lenzen van de verschillende fabrikanten anders gewogen om stabiliteit bij elke beweging te garanderen.
Dit wordt bijvoorbeeld bereikt door een kleine ballast aan de onderrand van de lens. Een oogarts of opticien moet beslissen welk type contactlens het meest geschikt is voor de betrokken persoon. De opticien meet eerst het brekingsvermogen van het oog, dat verantwoordelijk is voor kortsluiting of verziendheid, alvorens de kromming van het hoornvlies te meten en het astigmatisme te bepalen.
Ook hier zijn alle varianten beschikbaar, van dag-, maand- en jaarlenzen tot langdurig draagbare, maatvaste lenzen. Zachte lenzen zijn alleen geschikt bij een lagere mate van astigmatisme. Ook in winkels zijn lenzen verkrijgbaar die naast astigmatisme ook kortsluiting of verziendheid.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen regulier astigmatisme en onregelmatig astigmatisme. Regelmatig astigmatisme kan in twee groepen worden verdeeld: Bij normaal astigmatisme is de breking van de lengteas (verticaal) sterker. De oorzaak is waarschijnlijk de permanente druk van het bovendeel ooglid.
Bij astigmatisme tegen de norm in, is het andersom en breekt de horizontale as het licht sterker. Het eerste formulier komt veel vaker voor dan het tweede formulier. Daarnaast zijn er nog meer gedifferentieerde vormen van astigmatisme Hoornvlieskromming, die worden geclassificeerd volgens de sterkte van het brekingsvermogen: als het brekingsvermogen sterker is dan normaal, is het een bijziend (bijziend) astigmatisme (zie: bijziendheid); als het brekingsvermogen zwakker is, is het een hypermetropisch (verziend) astigmatisme (zie: verziendheid).
Er kunnen natuurlijk ook gemengde vormen voorkomen. Onregelmatig astigmatisme wordt veroorzaakt door een zeer onregelmatige kromming van het hoornvlies. Dit is bijvoorbeeld het geval bij hoornvlieslittekens of keratoconus (misvorming van het hoornvlies, met conisch uitsteeksel van het hoornvliescentrum).
- Het astigmatisme van het hoornvlies volgens de regel (astigmatisme rectus) en
- Het astigmatisme tegen de regel (astigmatisme inversus).
De prognose voor het reguliere astigmatisme is erg goed, aangezien het meestal niet verandert. Dus als het eenmaal goed is behandeld, blijft het zo. Het onregelmatige astigmatisme kan daarentegen na verloop van tijd toenemen.
Daarom zijn regelmatige controles essentieel. Wazig zien en hoofdpijn kan een aanwijzing zijn voor een verdere toename van astigmatisme. Hoofdpijn wordt veroorzaakt door de mislukte poging van het oog om het beeld scherp te stellen.
Men heeft ofwel astigmatisme of men heeft het niet. Daarom is er geen preventie (profylaxe). Astigmatisme moet echter op jonge leeftijd worden behandeld, en vooral ouders met bekend astigmatisme moeten de ogen van hun kinderen op jonge leeftijd laten onderzoeken.
De waarden van astigmatisme worden gegeven in cilinders. Het geeft aan hoe uitgesproken het astigmatisme is. In het lenzenvloeistofpaspoort, dat elke brildrager van zijn opticien ontvangt, wordt dit aangegeven met de afkorting Cyl.
of Cyl. Deze waarde wordt ook aangegeven in dioptrieën, zoals bij kortsluiting of verziendheid. De afkorting hiervoor is dpt.
De waarde wordt hier in stappen van 0 stap voor stap aangegeven. De kleinst mogelijke waarde is dus 25.
25 dpt, waarbij waarden tot 0.5 dpt als normaal worden beschouwd, dat wil zeggen niet noodzakelijk behandeling waardig. Naast deze waarde - de sterkte van de kromming - heeft de opticien informatie nodig over waar op het hoornvlies de kromming zich bevindt, dwz waar in de glas de cilinder moet worden geïnstalleerd. Om deze waarde uit te drukken, gebruikt een opticien de zogenaamde axiale positie (afkorting: A of Ach).
Het staat ook in het spektakelpaspoort. Het nummer geeft een graadnummer aan, dat beschrijft waar de kromming zich in de cirkel bevindt, als het hoornvlies wordt voorgesteld als een cirkel. 0 ° betekent dat de kromming van het hoornvlies zich verticaal in de cirkel bevindt, 90 ° betekent een horizontale positie.
De waarden liggen hier tussen 0 ° en 180 °. Al deze waarden worden bepaald en gedocumenteerd door de opticien of oogarts tijdens de oogtest. Op basis van deze informatie kan elke opticien nu de juiste lens of contactlens met de opgegeven waarden produceren.
Aangezien astigmatisme meestal aangeboren is en in de loop van het leven niet verbetert, is het zeer aan te raden om zelfs kleine kinderen op jonge leeftijd bij een opticien te brengen. Een latent astigmatisme is meestal niet eens merkbaar in het dagelijkse leven van kinderen, zoals de hersenen is heel goed in staat om het visuele defect in het ene oog te compenseren met behulp van het andere. Eerste aanwijzingen voor een visusstoornis bij kinderen zijn bijvoorbeeld een opvallend onhandig bewegingspatroon en gedrag.
Als het kind over de drempel van een deur struikelt of als de bouwsteentorens steeds omvallen doordat ze simpelweg scheef staan gestapeld, kan dit erop wijzen dat het kind de omgeving niet 100% goed waarneemt. In principe worden dezelfde procedures gebruikt als voor volwassenen om astigmastisme bij kinderen te diagnosticeren. Bij kleine kinderen wordt bij voorkeur een bril gebruikt om astigmatisme te corrigeren.
Dit zijn meestal speciale glazen gemaakt van onbreekbaar plastic en de zachte neusbrug wordt gebruikt. Ook heeft deze babybril geen klassieke pootjes, maar een elastische rubberen band (vergelijkbaar met skibril). Vanaf de leeftijd van vijf jaar is het dan mogelijk om contactlenzen aan te bieden.
Voorwaarde is natuurlijk de medewerking van het kind. Na voltooiing van de lichamelijke ontwikkeling, dus vanaf ongeveer 18 jaar, kan een laserbehandeling van het oog worden overwogen. Het kan ook nodig zijn om een van de twee ogen af te dekken met speciale kindvriendelijke pleisters.
Dit zou het geval zijn als een visueel defect al is gecompenseerd door de hersenen en er is een "goed" en een "slecht" oog. Door het beterziende oog te maskeren, kan de hersenen wordt tot op zekere hoogte gedwongen het oorspronkelijk slechtere oog te gebruiken en te trainen. In de eerste twee levensjaren zijn de hersenen van het kind nog erg veranderlijk.
Als een bestaand gebrekkig gezichtsvermogen tijdig wordt gecorrigeerd, kunnen ontbrekende zenuwbanen zich nog steeds zonder problemen ontwikkelen en is er geen langdurige gevolgschade te verwachten. Daarom is het ten zeerste aan te raden om al in de kindertijd een oogarts te raadplegen. Een latent astigmatisme is meestal niet eens merkbaar in het dagelijkse leven van kinderen, omdat de hersenen goed in staat zijn om het visuele defect in het ene oog met behulp van het andere te compenseren.
Eerste aanwijzingen voor een visusstoornis bij kinderen zijn bijvoorbeeld een opvallend onhandig bewegingspatroon en gedrag. Als het kind over de drempel van een deur struikelt of als de bouwsteentorens steeds omvallen doordat ze simpelweg scheef staan gestapeld, kan dit erop wijzen dat het kind de omgeving niet 100% goed waarneemt. In principe worden dezelfde procedures gebruikt als voor volwassenen om astigmastisme bij kinderen te diagnosticeren.
Bij kleine kinderen wordt bij voorkeur een bril gebruikt om astigmatisme te corrigeren. Dit zijn meestal speciale glazen gemaakt van onbreekbaar plastic en de zachte neusbrug wordt gebruikt. Ook heeft deze babybril geen klassieke pootjes, maar een elastische rubberen band (vergelijkbaar met skibril).
Vanaf de leeftijd van vijf jaar is het dan mogelijk om contactlenzen aan te bieden. Voorwaarde is natuurlijk de medewerking van het kind. Na voltooiing van de lichamelijke ontwikkeling, dus vanaf ongeveer 18 jaar, kan een laserbehandeling van het oog worden overwogen.
Het kan ook nodig zijn om een van de twee ogen af te dekken met speciale kindvriendelijke pleisters. Dit zou het geval zijn als een visueel defect al door de hersenen is gecompenseerd en er een "goed" en een "slecht" oog is. Door het beterziende oog te maskeren, worden de hersenen tot op zekere hoogte gedwongen om het oorspronkelijk slechtere oog te gebruiken en te trainen. In de eerste twee levensjaren zijn de hersenen van het kind nog erg veranderlijk.
Als een bestaand gebrekkig gezichtsvermogen tijdig wordt gecorrigeerd, kunnen ontbrekende zenuwbanen zich nog steeds zonder problemen ontwikkelen en is er geen langdurige gevolgschade te verwachten. Daarom is het ten zeerste aan te raden om al in de kindertijd een oogarts te raadplegen.
