Synoniemen in bredere zin
Verziendheid, verziendheid, hypermetropie, presbyopie, verziendheid, astigmatisme, bijziendheid
Definitie
Bij verziendheid (hypermetropie) is er een onbalans tussen het brekingsvermogen en de lengte van de oogbal. Langziende mensen zien op afstand goed, maar objecten lijken van dichtbij wazig. De oogbal is te kort in relatie tot het refractieve vermogen (axiale hypermetropie) of het refractieve vermogen is te zwak in relatie tot de oogbal (refractieve hypermetropie).
Axiale hypermetropie (axiale hypermetropie - verziendheid) komt veel vaker voor dan refractieve hypermetropie (refractieve hypermetropie - verziendheid) en is bijna altijd aangeboren. Dit zijn misvormingen van de oogbol of de oogbol is simpelweg te kort geworden. In sommige gevallen, vooral in gevallen van ernstige verziendheid (hypermetropie), kan het ook worden geërfd.
Refractieve hypermetropie is meestal de zogenaamde lenteloosheid, waarbij de ooglens volledig ontbreekt. Een andere oorzaak kan ook een lensdislocatie zijn (afake hypermetropie), waarbij de lens niet op zijn natuurlijke plaats staat (lensluxatie). In dit geval wordt het brekingsvermogen echter niet volledig opgeheven, aangezien het door het hoornvlies tot ongeveer tweederde wordt beheerd.
Een persoon zonder lens kan echter niet langer accommoderen (objecten in focus). Bij vooruitziende mensen wordt het brandpunt van de stralen die parallel het oog binnenkomen achter het netvlies afgebeeld. Om objecten scherp in beeld te kunnen brengen, moet het brandpunt echter precies op het netvlies liggen.
Met behulp van de lens kan een persoon de focus veranderen binnen een bepaald bereik tussen dichtbij en veraf. Dit proces, of beter gezegd vanaf een afstand scherpstellen op objecten in de buurt, wordt ook wel accommodatie genoemd. Deze eigenschap is het best ontwikkeld in jeugd en neemt af met de leeftijd als gevolg van een verlies aan elasticiteit van de lens.
Dit leidt tot het fenomeen van zogenaamde verziendheid. Adolescenten kunnen lage of middelzware verziendheid compenseren door hun vermogen om te accommoderen door hun accommodatie te vergroten. Dit heeft twee gevolgen: ten eerste kan verziendheid pas op latere leeftijd worden opgemerkt en ten tweede zorgt chronisch toegenomen accommodatie ervoor dat de spier die verantwoordelijk is voor accommodatie (ciliaire spier) eraan gewend raakt in de loop van de tijd en niet volledig kan ontspannen (accommodatie-spasme) .
Deze vorm van verziendheid wordt dan ook wel latente verziendheid (ongedetecteerde verziendheid) genoemd. Bij adolescenten is het goed voor ongeveer de helft van de totale verziendheid, en op middelbare leeftijd voor een kwart. Alleen als een tiener met verziendheid ervoor zorgt dat hij of zij zijn of haar draagt bril contactlenzen zo vaak mogelijk kan de ciliaire spier zich na verloop van tijd gedeeltelijk ontspannen.
Het andere deel van verziendheid, dat niet kan worden gecompenseerd en dus niet kan worden gecorrigeerd bril or contactlenzen, heet manifeste hypermetropie (permanente verziendheid). Dit is het omgekeerde van de brandpuntsafstand. De waarden verwijzen altijd naar het verre punt.
Dit is precies het punt waarop het oog scherp is zonder meegaand, dwz volledig ontspannen. Bij normaal zicht is dit punt oneindig. Bij de verziend persoon is het virtueel en bevindt het zich achter het oog.
