systolische bloed druk is de piek bloeddruk in het arteriële deel van het systemische circulatie die het gevolg is van samentrekking van de linker hartkamer en gaat verder in de aorta en door zijn takken in de slagaders wanneer de aortaklep is geopend. Piek bloed druk hangt af van verschillende vaste en variabele factoren, waaronder hartminuutvolume, vasculaire wandelasticiteit en vasculaire tonus.
Wat is systolische bloeddruk?
systolische bloed druk belichaamt de piek bloeddruk dat gebeurt in het arteriële deel van de grote circulatie voor een kort moment tijdens de contractiefase (systole) van de linker hartkamer Systolisch bloeddruk belichaamt de piekbloeddruk die optreedt in het arteriële deel van het grote circulatie voor een kort moment tijdens de contractiefase (systole) van de linker hartkamer De piekdruk in de slagaders hangt af van het hartminuutvolume, de elasticiteit en tonus van de vaatwanden en de functionaliteit van de aortaklep. De aortaklep moet tijdens de systole openen om bloed in de aorta te laten stromen onder de druk die wordt opgewekt door de linker hartkamer. Tijdens de daaropvolgende diastole ontspanning en rusten van de hart- kamers, sluit de aortaklep om een restdruk, diastolische bloeddruk, in het arteriële systeem te behouden en om te voorkomen dat bloed uit de aorta terugstroomt naar de linker hartkamer. De systolische bloeddruk kan binnen bepaalde grenzen vrijwel zonder vertraging worden aangepast aan de veranderende eisen van de autonome zenuwstelsel via de release van spanning hormonen Systolische bloeddruk wordt gereguleerd door de spanning of ontspanning van gladde spiercellen, die de slagader omsluiten schepen spiraalvormig en kunnen hun lumen verwijden door samentrekking om de vaatweerstand te verminderen.
Functie en doel
De controle en aanpassing op korte termijn van de bloedsomloop aan snel veranderende eisen wordt bereikt door de hart-'s hartslag en door het beïnvloeden van de systolische bloeddruk in het arteriële deel van de grote bloedsomloop. De processen worden gestuurd door spanning hormonen, die voornamelijk worden geproduceerd door de bijnier. Spanning hormonen ervoor zorgen dat de gladde spiercellen in de zogenaamde spierarteriën worden aangespannen, waardoor het lumen van het arteriële vasculaire systeem verwijden, zodat een lagere vaatweerstand leidt tot een hogere doorvoer. Zo kan de benodigde aanvoer naar spieren en organen worden aangepast aan kortdurende pieken in de vraag. Naast het op korte termijn aanpassen van de bloedcirculatie aan veranderende behoeften, vervult de systolische bloeddruk nog een andere essentiële taak. In de pulmonale circulatie, de uitwisseling van carbon dioxide voor zuurstof vindt plaats in de longblaasjes, de luchtzakjes in de longen, en de uitwisseling van stoffen tussen bloed en weefselcellen binnen de systemische circulatie vindt plaats in de capillairen, die de overgang vormen van de arteriële naar de veneuze zijde van de circulatie. Om hun massa overdrachtsfunctie zijn beide systemen afhankelijk van een zo continu mogelijke doorbloeding en van een bepaalde restdruk in de microscopisch fijne aderen. Als de druk onder een bepaalde waarde daalt, hebben longblaasjes en haarvaten de neiging in te klappen, wat niet omkeerbaar is. In ingeklapte longblaasjes en capillairen zorgen adhesiekrachten ervoor dat hun membranen zo stevig aan elkaar kleven dat zelfs een verhoogde bloeddruk hun functionaliteit niet kan herstellen. Systolische bloeddruk dient om druk op te bouwen in het arteriële deel van de systemische en pulmonale circulatie zodanig dat de nodige restdruk wordt gehandhaafd tijdens de herstelfase van de kamers om de alveolaire en capillair systemen. In dit proces oefent het arteriële vaatstelsel door zijn elasticiteit een soort Windkessel-functie uit. Dit betekent dat wanneer de druk afneemt, de elastische arteriële schepen contract weer een beetje en zijn actief betrokken bij het handhaven van de diastolische druk. Dit resulteert in een afgevlakte, bijna continue bloedstroom in de longblaasjes en haarvaten. Vanwege de eigenaardigheid van de hartmusculatuur, die niet naar analogie kan worden bestuurd zoals de skeletspier, maar alleen de responsen contracticon of niet-contractie kent, kunnen de ventrikels de functie van drukcontrole of handhaving in het arteriële vaatstelsel niet aannemen. De samentrekkingsfase van de kamers duurt altijd 300 milliseconden met slechts kleine afwijkingen, dit betekent dat tot de volgende systole optreedt bij een lage hart- snelheid van minder dan 60 Hz. er is een "rustfase" van 700 tot 900 milliseconden, die het arteriële vaatstelsel moet overwinnen zonder volledig drukverlies te lijden.
Ziekten en kwalen
Hoewel de systolische bloeddruk binnen bepaalde limieten op individuele basis en afhankelijk van de vraagsituatie mag fluctueren, vereist naleving van algemeen aanvaarde limieten dat alle systeemcomponenten correct functioneren. In principe een basisvoorwaarde voor het handhaven van een normale systolische bloeddruk, die tussen 120 en 140 mm Hg moet liggen. in rust, is een volledig functioneel en efficiënt hart en hartkleppen Een andere voorwaarde is een functionele arteriële ader systeem dat zowel zijn elasticiteit als de hormonale beheersbaarheid van zijn lumen heeft. De systolische - en ook de diastolische - bloeddruk kan bij een functionele beperking van één systeemcomponent al in een chronisch pathologisch bereik komen, meestal onopgemerkt, en als secundaire schade ernstige volksgezondheid problemen zoals hart- en vaatziekten, hartaanval, beroerte of hypertensieve retinale ziekte. Naast de werking van de "mechanische" componenten van de cardiovasculair systeem, het handhaven van de grenzen van systolische bloeddruk vereist ook functionerende hormonale controle via renine-angiotensine-aldosteron systeem (RAAS). Dit is in feite de besturingssoftware van het systeem. Een van de meest voorkomende pathologische veranderingen die de systolische bloeddruk direct kunnen beïnvloeden, is atherosclerose. Dit is een soort progressieve sclerotisatie van bepaalde slagaders, die daardoor hun elasticiteit verliezen en hun doorsnede versmalt. De functie van de slagaders bij het beheersen van de systolische bloeddruk wordt dus ernstig beperkt. In tot 80 procent van de gevallen van arterieel hypertensie, er zijn geen organische defecten waarneembaar. Zo'n hypertensie wordt primair of essentieel genoemd.
