De placenta, of placenta, verbindt de bloedbaan van de aanstaande moeder met de foetus via de navelstreng​ Het is verantwoordelijk voor het leveren zuurstof, voedingsstoffen afleveren en verwijderen carbon kooldioxide en afvalproducten. Verstoringen in de prestaties van de placenta kan ernstige schade toebrengen aan het ongeboren kind.
Wat is de placenta?
De placenta verbindt het ontwikkelen foetus naar de baarmoederwand om voedselopname, afvalverwijdering en zuurstof levering. Deze 'echte' placenta's komen voornamelijk voor bij zoogdieren. De placenta functioneert als een foetomaternaal orgaan met twee componenten: de foetale placenta, die voortkomt uit dezelfde blastocyst als de foetus zelf; en de moederlijke placenta, die ontstaat uit baarmoederweefsel. Het woord placenta komt van het Latijnse woord voor 'cake'. Omdat de placenta verantwoordelijk is voor de vitale uitwisseling van zuurstofkunnen problemen met de placenta de volksgezondheid van de foetus. Een verkeerde plaatsing van de placenta kan ook leiden tot ernstige complicaties bij de geboorte.
Anatomie en structuur
De menselijke placenta heeft een gemiddelde lengte van 22 cm en een dikte van 2 tot 2.5 cm; het is het dikst in het midden en het dunste aan de zijkanten. Hij weegt ongeveer 500 gram en heeft een roodachtig blauwe of karmozijnrode kleur. De placenta is verbonden met de foetus door de navelstreng​ Deze is 55 tot 60 cm lang en bevat twee navelstrengslagaders en een navelstreng ader​ Het overspannen van de placenta is een fijn netwerk bloed schepen, die verder ontleedt in een netwerk omhuld in cellen. Deze eindigen in de vorm van villous boomachtige structuren. Aan de moederszijde vormen deze structuren kleine lobben die zaadlobben worden genoemd. Bij mensen heeft de placenta de vorm van een schijf; bij andere zoogdieren kan het andere vormen aannemen.
Functie en taken
Het weefsel van de placenta maakt aanvulling met dat van de moeder mogelijk bloed, waardoor een uitwisseling van vitale stoffen wordt verzekerd. Dit omvat in de eerste plaats de toevoer van zuurstof en het afvoeren van carbon kooldioxide terug in de moeder bloed​ De toevoer van voedingsstoffen via de placenta is direct gerelateerd aan die van de moeder dieet en staat van volksgezondheid. Diabetes or zwaarlijvigheid kan ervoor zorgen dat het metabolisme dienovereenkomstig wordt beïnvloed, wat resulteert in overgroei of gebrek aan groei. Afvalverwijdering vindt ook plaats via de placenta. Ureum, zuren en creatinine van de foetus wordt gedragen door diffusie in het bloed van de moeder. Antilichamen kan ook via de placenta naar de foetus gaan en deze beschermen tegen ziekten. Dit aanbod gaat zelfs een paar weken na de geboorte door, waardoor het kind deze kritieke periode doormaakt. De placenta is ook verantwoordelijk voor een aantal hormonen die de vorming en levering van glucose en eiwitten.
Ziekten en medische aandoeningen
Er bestaat een aantal complicaties en medische aandoeningen die verband houden met de placenta. Waaronder placenta-insufficiëntie, verstoring van de bloedstroom van de moeder, en verkeerde positie. Placenta-insufficiëntie verwijst naar een functionele zwakte van de placenta. Het kan het kind niet voldoende voorzien. Het is onderverdeeld in chronisch en acuut. Acuut placenta-insufficiëntie kan bijvoorbeeld worden geactiveerd door sterk contracties​ Chronische placenta-insufficiëntie ontwikkelt zich in de loop van weken of maanden en kan leiden tot een constante aanvoer van tekorten voor het kind en tot slot tot een ernstige ziekte. Deze chronische vorm kan worden veroorzaakt door suikerziekte, infecties, nier ziekte, en ook alcoholisme en drugsmisbruik. Een verstoring van de bloedstroom van de moeder, zoals hypertensie, kan leiden een tekort aan bloed aan de foetus. Als de placenta in een verkeerde positie verkeert, kunnen er problemen ontstaan ​​wanneer deze het geboortekanaal blokkeert en een normale bevalling via de vagina onmogelijk wordt. Oorzaken van deze verkeerde positie kunnen de gevorderde leeftijd van de aanstaande moeder zijn, veel eerdere zwangerschappen, eerdere keizersneden, curettage, erythroblastose of meerlinggeboorten. Vooral de intensieve roken van de moeder wordt hiermee geassocieerd.
