Optic Chiasm: structuur, functie en ziekten

Optic chiasm is de naam die wordt gegeven aan een kruising van de optische zenuw​ In dit gedeelte kruisen de zenuwvezels van de neushelften van het netvlies.

Wat is het optische chiasma?

Het optische chiasma is ook bekend als de optische zenuw kruising en vormt een belangrijk onderdeel van het visuele pad. Daarin zijn de zenuwvezels van de optische zenuw (nervus opticus) van beide ogen kruisen. Dus de ontmoeting van de optische zenuwvezels van de mediale vezels, die in de richting van de neus-, treedt op dit punt op, terwijl de buitenste (laterale) vezels op hun oorspronkelijke zijde blijven. Op deze manier kunnen visuele indrukken afkomstig van de linkerkant van het gezicht aan de rechterkant van het hersenen​ Dezelfde procedure gebeurt in omgekeerde volgorde aan de andere kant van het lichaam. Of er een gedeeltelijke of zelfs een volledige verandering van de vezels plaatsvindt, hangt af van het respectieve gewervelde geslacht. Dus bij de oogzenuwverbinding van amfibieën, een volledige uitwisseling van beide optische zenuwen vindt plaats. Bij mensen en primaten daarentegen is het aandeel kruisende vezels ongeveer 50 procent. Er is een verband tussen de oogpositie en het binoculaire zicht van de mens.

Anatomie en structuur

Het optische chiasma bevindt zich in de voorste fossa van de schedel​ Daar bevindt het zich in de sulcus chiasmatis van het wiggenbeen (Os sphenoidale). In dit gebied komt zowel de voorwand als de vloer van het 3e hersenventrikel samen. Onder de oogzenuwverbinding bevindt zich het zogenaamde turcic-zadel (sella turcica) samen met de hypofyse (hypofyse). Aan de dorsale zijde bevindt zich de hypofyse-steel. Het optische chiasma vertegenwoordigt slechts een gedeeltelijk zenuwvezels kruispunt. De axonen (zenuwcel processen), die afkomstig zijn uit de linkerhelft van beide netvliezen, lopen over de thalamus (visuele heuvel) aan de linker helft van de hersenen​ Binnen de oogzenuwovergang schakelen de zenuwvezels van de helft van het netvlies die aan de neuskant van het rechteroog ligt naar de andere kant, dat wil zeggen naar links. De zenuwvezels aan de slaapzijde van het linkeroog blijven aan de linkerkant. Aan de andere kant is het precies het tegenovergestelde. Dit betekent dat de axonen afkomstig van de rechterkant van het netvlies naar de rechterhelft van de hersenen​ Aldus vindt binnen het optische chiasma de verandering van zenuwvezels plaats van de retinale helft van het linkeroog, dat zich aan de neuszijde, naar de rechterkant bevindt. Daarentegen blijven de zenuwvezels van het rechteroog, die zich in de richting van de tempel bevinden, in hun voorouderlijke positie. Het optische chiasma vormt ook de overgang van de oogzenuw naar het optische kanaal (visuele koord).

Functie en taken

Het optische chiasma markeert een belangrijk onderdeel van het visuele pad. Dus, vanwege de gedeeltelijke kruising van de oogzenuw, de rechterhersenhelft van de grote hersenen verwerkt alleen de optische afdrukken van de linker helft van het gezicht. Daarentegen verwerkt de linker hersenhelft uitsluitend de optische stimuli die afkomstig zijn van de rechter helft van het gezichtsveld. In dit proces komt het aandeel kruisende zenuwvezels optimaal overeen met het menselijke gezichtsveld. Een belangrijke rol wordt gespeeld door binoculair zicht, dat enerzijds de plastische waarneming van objecten mogelijk maakt en anderzijds zorgt voor het inschatten van ruimtes en afstanden. Vanuit het optische chiasma lopen de zenuwkoorden, die dan visuele paden worden genoemd, naar de visuele cortex van de grote hersenen.

Ziekten

Het optische chiasma kan worden aangetast door verschillende ziekten. Een van de meest voorkomende volksgezondheid problemen met het optische chiasme is het optische chiasme-syndroom. In dit geval komen drie kenmerken naar voren die als typisch worden beschouwd. De getroffen individuen lijden dus aan bitemporale storingen van het gezichtsveld. De visuele indruk ontbreekt alleen aan de buitenkant, zodat er een zicht is als het dragen van oogkleppen. Om deze reden, chiasma-syndroom wordt ook wel het blinkersyndroom genoemd. Bovendien is er een verminderde gezichtsscherpte, die ofwel alleen aan één kant van het oog of aan beide kanten merkbaar is. Een ander kenmerk van de chiasma-syndroom is optische atrofie, waarin de neuronen van de oogzenuw worden vernietigd. In de meeste gevallen, chiasma-syndroom wordt veroorzaakt door ruimte-innemende laesies, vaak als gevolg van tumoren die zich vormen in de hypofyse en druk uitoefenen op het chiasme. Meer zelden, melingeoma, een tumor die afkomstig is uit de hersenvliezen, is verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het syndroom. Een andere mogelijke oorzaak is een aneurysma​ Dit is een vasculaire dilatatie, die meestal de halsslagader, die de oogzenuwovergang comprimeert en ongemak veroorzaakt. Af en toe wordt het optische chiasme-syndroom ook veroorzaakt door ruimte-innemende laesies van de oogzenuw. Typische symptomen van optic chiasm-syndroom zijn onder meer het zien van dubbele beelden, chronisch hoofdpijnen hormonale onevenwichtigheden. De laatste worden veroorzaakt door tumoren op de hypofyse​ Als de tumor op het middengebied van het optische chiasma drukt, resulteert dit in bitemporaal gezichtsveldverlies. Dit betreft voornamelijk compressie van de nasale retinale hemifibers. Bij het diagnosticeren van het chiasma opticum-syndroom, Röntgenstraal onderzoeken laten vaak veranderingen in de sella turcica zien. Als het optische chiasmsyndroom wordt veroorzaakt door een tumor op de hypofyse, moet een operatie worden uitgevoerd om deze te verwijderen. De resulterende verlichting veroorzaakt herstel van het gezichtsveld en de gezichtsscherpte. Schade op de lange termijn is echter niet altijd uit te sluiten. Als het optische chiasma op mediane niveau wordt doorgesneden, resulteert dit in verlies van de temporale helften van het gezichtsveld in elk oog, waardoor bitemporale hemianopsie ontstaat. In het geval van doorsnijding van de tractus opticus, resulteert homonieme hemianopsie, wat leidt tot verlies van de wederzijdse gezichtsveldhelften van de ogen.