De term lager been beschrijft medisch het gebied van de onderste extremiteit dat verder van de knie verwijderd is en zich uitstrekt tot aan de voet. Dit gebied wordt gevormd door twee botten, de tibia en fibula. Deze botstructuren worden bij elkaar gehouden door ligamenten en spieren, waarbij het grootste deel van de spieren zich aan de achterkant van de ledemaat bevindt, waardoor mensen onder andere rechtop kunnen lopen.
Verschillende oorzaken, meestal vergezeld van aanzienlijke mechanische krachten, kunnen deze botstructuren veroorzaken breuk, waardoor het medische beeld van een lager wordt gereproduceerd been breuk. In het geval van een lager been breukkomen vaak gecombineerde fracturen van de tibia en fibula voor, waarbij een fractuur van slechts één van de botten is ook mogelijk. De locatie van het onderbeen breuk is zeer variabel.
We spreken van onderbeen schachtfracturen wanneer het scheenbeen en kuitbeen gelijkelijk worden aangetast. Er wordt onderscheid gemaakt tussen drie verschillende soorten tibiale schachtfracturen: de eenvoudige, complexe en wigbreuk. Afhankelijk van het type fractuur kan het zijn dat de therapie moet worden aangepast. Tibiaal hoofd fracturen moeten worden onderscheiden van tibiale schachtfracturen. Het deel van het scheenbeen dat tot de kniegewricht (tibiaal hoofd) wordt beïnvloed.
Oorzaken
Onderbeen fracturen worden meestal veroorzaakt door trauma. Dit betekent dat grote mechanische krachten op het bot werken totdat deze krachten de weerstand van het bot overschrijden en het bot uiteindelijk breekt. Er wordt onderscheid gemaakt tussen twee soorten trauma's, waarbij onderscheid wordt gemaakt of de krachten direct of frontaal op het bot inwerken of dat bijvoorbeeld rotatie de oorzaak is van de breuk.
In sportverwondingen die samenhangen met een onderbeenfractuur, is er meestal sprake van een indirect trauma waarbij het been zo wordt bewogen dat grote rotatie- of buigkrachten op het bot werken. Voorbestemd voor dit type onderbeenbreuk zijn sporten zoals voetbal, skiën en snowboarden. Direct trauma treedt meestal op bij verkeersongevallen waarbij sterke krachten frontaal op het onderbeen inwerken botten en breek ze onder de zware last.
Vooral motorrijders worden na een ongeval vaak getroffen door dit letsel vanwege hun slechtere bescherming bij een ongeval. Ook wordt er onderscheid gemaakt of de onderbeenfractuur open of gesloten is. Een open tibiafractuur betekent dat ofwel de tibia ofwel de fibula de huid van het onderbeen binnendringt en wordt blootgesteld.
Gesloten fracturen kunnen leiden tot een zogenaamd compartimentsyndroom, waarbij bloedingen optreden die de druk in het onderbeen zodanig verhogen dat spierweefsel gedeeltelijk verloren kan gaan. Compartimentsyndroom na een onderbeenfractuur is daarom een chirurgische noodsituatie en vereist onmiddellijke behandeling. Tibiaal hoofd fracturen, dwz een fractuur van de tibiale kop, komen vaker voor bij mensen met osteoporose. Bij deze ziekte zijn de botstructuren zo verzwakt dat slechts een klein trauma verantwoordelijk kan zijn voor de breuk.
