Draadwormen: symptomen, oorzaken, therapie

Kort overzicht

  • Symptomen: De symptomen zijn afhankelijk van het type en aantal draadwormen en de locatie van de parasieten in het lichaam. Niet elke infectie met draadwormen leidt tot symptomen.
  • Oorzaken: Besmetting vindt op verschillende manieren plaats en is afhankelijk van het type worm. Besmetting vindt bijvoorbeeld plaats door contact met besmet voedsel of voorwerpen. Andere draadwormen worden bijvoorbeeld door insecten overgedragen of dringen via de huid het menselijk lichaam binnen.
  • Behandeling: Tegen draadwormen worden speciale anthelmintica gebruikt. Deze hebben een verlammende of dodende werking op de parasieten.
  • Preventie: Hygiënemaatregelen (bijv. regelmatig handen wassen, rauw vlees verwarmen) helpen infectie te voorkomen. Direct huidcontact met de grond (bijvoorbeeld blootsvoets lopen) moet worden vermeden, vooral in tropische gebieden. Ook is het raadzaam om huisdieren regelmatig te laten ontwormen door een dierenarts.
  • Risicofactoren: Slechte hygiëne (inclusief voedsel- en drinkwaterhygiëne) kan leiden tot infectie met draadwormen. Andere risicofactoren zijn onder meer blootsvoets lopen of nagels bijten.
  • Prognose: Een besmetting met draadwormen heeft meestal een goede prognose en kan met medicijnen worden behandeld.

Symptomen

Niet elke besmetting met draadwormen veroorzaakt symptomen. Dit is onder meer afhankelijk van het aantal ingenomen parasieten. Het soort symptomen hangt af van welke nematoden verantwoordelijk zijn voor de infectie en waar de dieren zich in het menselijk lichaam bevinden. Een besmetting met nematoden is soms zelfs gevaarlijk voor de mens, bijvoorbeeld als de infectie tot levensbedreigende complicaties leidt.

Infestatie met rondwormen: symptomen

De migratie van rondwormen door het menselijk lichaam leidt tot verschillende symptomen. Als de parasieten in de darmen achterblijven, veroorzaakt dit onder meer onduidelijke darmklachten met buikpijn, misselijkheid, braken, diarree en gewichtsverlies. Longinfecties daarentegen veroorzaken vaak allergische reacties zoals hoesten en lichte koorts.

Besmetting met draadwormen: symptomen

Een infectie met deze draadwormen veroorzaakt meestal 's nachts jeuk in de anus, omdat de vrouwtjes in deze regio hun eieren leggen. De nachtelijke jeuk kan gepaard gaan met slaapstoornissen.

Besmetting met zweepwormen: symptomen

  • Buikpijn
  • Indigestie
  • Gewichtsverlies
  • Bloedige diarree (diarree)

Ook beperken de nematoden de opname van voedingsstoffen in de darm, wat kan leiden tot een tekort aan voedingsstoffen en groeiachterstand (bij kinderen). Ernstige ziekteverlopen die onbehandeld blijven, kunnen bij kinderen tot levensbedreigende complicaties leiden.

Besmetting met trichinen: symptomen

Deskundigen schatten dat de symptomen pas optreden als er 100 tot 300 Trichinella worden ingenomen. Ook het stadium waarin de parasieten zich momenteel bevinden, is bepalend voor de klachten. Het type trichinella en de sterkte van het menselijke immuunsysteem spelen ook een rol en beïnvloeden de ernst van de ziekte.

Enkele dagen na infectie zijn diarree (diarree) en buikpijn mogelijk als de darmen zwaar besmet zijn met Trichinella. Patiënten krijgen hoge koorts (rond de 40 graden Celsius), koude rillingen, hevige spierpijn en zwelling (oedeem) rond de ogen. Ze kunnen last hebben van hartritmestoornissen.

Andere mogelijke symptomen zijn

  • Huiduitslag,
  • Bloeden onder de nagels,
  • conjunctivitis,
  • hoofdpijn,
  • slapeloosheid,
  • Moeite met slikken,
  • droge hoest,
  • puntvormige bloedingen van de huid en slijmvliezen (petechiën) en

Besmetting met haakwormen: symptomen

Waar de larven van deze draadwormen de huid zijn binnengedrongen, ontstaat jeuk en roodheid van de huid. De larven migreren via de bloedbaan of het lymfestelsel naar de longen, waar ze bijvoorbeeld kortademigheid en hoesten veroorzaken.

Door het ophoesten komen de larven in het strottenhoofd terecht en worden ingeslikt. De parasieten ontwikkelen zich in de dunne darm tot geslachtsrijpe draadwormen, waar ze jarenlang overleven. Ze veroorzaken symptomen zoals pijn in de bovenbuik, een opgeblazen gevoel, winderigheid, constipatie, diarree of gewichtsverlies.

Besmetting met filariae: Symptomen

De symptomen die deze nematoden veroorzaken, zijn afhankelijk van het type parasiet en de ziekte die deze veroorzaakt (zoals loa loa filariasis, onchocerciasis, enz.). Mogelijke symptomen zijn bijvoorbeeld

  • Zwelling en ontsteking van de lymfevaten en knopen,
  • koortsaanvallen,
  • enorme zwelling van de benen, geslachtsorganen of andere delen van het lichaam (elephantiasis),
  • jeuk,
  • huidknobbeltjes of
  • oogaandoeningen.

Infectieroutes en risicofactoren

Draadwormen vinden op verschillende manieren hun weg naar het menselijk lichaam:

Voedsel besmet met nematodeneieren

Salade en rauwe groenten kunnen ook een bron van infectie zijn als ze in contact zijn gekomen met besmette ontlasting (bijvoorbeeld tijdens fecale bevruchting). Geïnfecteerde mensen en dieren scheiden de draadwormeitjes uit in hun ontlasting.

Verontreinigde voorwerpen

Bij draadwormen vindt infectie ook op andere manieren plaats:

De vrouwtjes die in het menselijke darmlumen (de holte in de darmlussen) leven, leggen hun eieren bij de anus. Hierdoor krijgen patiënten jeuk en krabben ze. Zo komen de pinwormeieren op de vingers en onder de nagels. Als de hygiëne slecht is, kunnen ze niet alleen worden overgebracht naar voedsel, maar ook naar voorwerpen (zoals deurklinken), vanwaar ze door andere mensen kunnen worden opgepakt.

Andere infectieroutes

Voor sommige soorten draadwormen zijn er andere mogelijke infectieroutes: ze komen bijvoorbeeld in larvale vorm via de huid het menselijk lichaam binnen (zoals haakwormen), worden opgenomen door vlooien die in water leven of worden overgedragen door insecten (zoals filariae ).

Behandeling

Anthelmintica worden doorgaans goed verdragen als ze gedurende een korte periode worden gebruikt. Hoe langer de medicatie wordt ingenomen, hoe waarschijnlijker het is dat bijwerkingen zoals buikpijn, misselijkheid en diarree optreden.

Patiënten kunnen naast de anthelmintica ook andere medicijnen krijgen. In het geval van trichinellose kan het bijvoorbeeld nodig zijn om antipyretica, analgetica en ontstekingsremmende corticosteroïden toe te dienen.

In het geval van een draadworminfectie moet ook zorgvuldige hygiëne in acht worden genomen (zoals veelvuldig handen wassen). Bij draadwormen worden verdere maatregelen aanbevolen, zoals het dragen van strakke onderbroeken (om het 's nachts moeilijker te maken om te krabben), het knippen van de vingernagels en het koken van ondergoed en beddengoed, handdoeken, washandjes, enz. Dit helpt de verspreiding van de infectie te voorkomen. Dit helpt de verspreiding van draadwormen te voorkomen.

Voorkomen van draadwormen

Om infectie met draadwormen of andere parasitaire wormen te voorkomen, moeten hygiëne (bijvoorbeeld voedsel- en drinkwaterhygiëne) en veelvuldig handenwassen in acht worden genomen. Dit geldt met name vóór het eten, na toiletgebruik, contact met huisdieren en tuinieren. Kinderen moeten eraan worden herinnerd dat ze niet aan hun billen mogen krabben.

Plantaardig voedsel moet vóór consumptie zorgvuldig worden schoongemaakt. Dit geldt vooral als je ze rauw eet (salade, groenten, fruit). Verwarm vlees altijd goed (tot ruim 80 graden Celsius). Ook diepvriezen (bij min 25 graden Celsius en gedurende minimaal 20 dagen) doodt de Trichinella-larven.

Op reis (vooral in regio’s met slechte hygiënische omstandigheden) is het advies bij het eten: “Kook het, pel het of vergeet het!” Vooral in tropische gebieden is het ook belangrijk om blootsvoets lopen en ander direct huidcontact met de grond te vermijden.

Deze tips kunnen vaak voorkomen dat draadwormen het lichaam binnendringen!

Beschrijving van nematoden

Nematoden zijn de parasieten die mensen het meest besmetten. Ze komen vooral voor in tropische ontwikkelingslanden. Sommige vertegenwoordigers wonen echter ook in Europa – daarom is het ook mogelijk om dit soort wormziekte in dit land op te lopen.

Wat zijn nematoden?

Nematoden zijn langwerpige, draadachtige wormen die een lengte van enkele millimeters tot een meter kunnen bereiken – en daardoor lijken op draden van verschillende lengtes. Ze bewegen zich kronkelend voort.

De ontwikkelingscyclus van de parasieten loopt van het ei via verschillende larvale stadia tot volwassen mannelijke en vrouwelijke wormen. Bekende parasitaire vertegenwoordigers van de nematoden zijn rondwormen, draadwormen, zweepwormen, trichinella, haakwormen en filariae.

rondwormen

Infectie met spoelwormen is de meest voorkomende wormziekte bij de mens. Hoe een besmetting met deze draadwormen wordt opgespoord en behandeld, leest u in het artikel over spoelwormen.

wormen

Een infectie met de draadworm Oxyuris vermicularis (Enterobius vermicularis) staat bekend als oxyuriasis (enterobiasis) en treft vooral kinderen – zelfs in Duitsland. Meer over deze draadwormen lees je in het artikel Pinworms.

zweepwormen

Zweepwormen behoren tot de soort Trichuris trichiura. Tropische en subtropische gebieden zijn het belangrijkste verspreidingsgebied voor deze draadwormen, die ongeveer vijf centimeter lang zijn. Mensen en dieren (apen, varkens, etc.) zijn mogelijke gastheerorganismen, maar de mens is de belangrijkste gastheer. Vooral kinderen zijn besmet met zweepwormen.

Trichinella

Verschillende leden van het geslacht Trichinella leiden tot infectie (trichinellose) bij de mens. De larven van deze vorm van nematoden die mensen infecteren, staan ​​bekend als trichinella.

Trichinellose komt wereldwijd voor, maar is in Duitsland inmiddels zeldzaam vanwege de wettelijk voorgeschreven vleeskeuring.

hookworms

Mijnwormen die mensen besmetten zijn Ancylostoma duodenale en Necator americanus. Deze bloedzuigende draadwormen, die ongeveer een centimeter lang zijn, zijn wereldwijd wijdverspreid, vooral in warme streken met slechte hygiënische omstandigheden. Ze danken hun naam aan hun haakvormige, gebogen voorkant.

filariae

Deze tropische draadwormen worden overgedragen door insecten en veroorzaken, afhankelijk van de soort, verschillende vormen van filariasis. Meer hierover leest u in het artikel Filariasis.

Onderzoeken en diagnose

Als u wormen of wormdelen in de ontlasting ontdekt en/of al langere tijd last heeft van aspecifieke buikpijn, is het raadzaam om een ​​huisarts of kinderarts te raadplegen. Hetzelfde geldt als een voorheen onbekende jeukende anus herhaaldelijk voorkomt. Draadwormen kunnen de oorzaak zijn van dergelijke symptomen. Om dit te verduidelijken, zal de arts de patiënt eerst vragen om de symptomen in detail te beschrijven en vragen te stellen zoals:

  • Wanneer treedt de anale jeuk op?
  • Ben je onlangs op reis geweest?
  • Heeft iemand in uw omgeving onlangs last gehad van een wormbesmetting?
  • Darmobstructie (ileus): Rondwormen kunnen “ballen” vormen in de darm
  • Appendicitis (ontsteking van de appendix)
  • Ontsteking van de lever (hepatitis)
  • Krampen
  • schokken

Een besmetting met draadwormen kan leiden tot blindedarmontsteking, vooral bij kinderen. Bij vrouwen kan de infectie leiden tot ontsteking van de voortplantingsorganen (eierstokken, baarmoeder, vagina). Bovendien kunnen ernstige gevallen leiden tot darmperforatie (darmperforatie).

Zweepwormen dringen soms het darmslijmvlies binnen en veroorzaken bloedingen en bloedarmoede. Als de wormbesmetting zeer ernstig is, zijn er onder meer mogelijke gevolgen

  • Ontsteking van de dikke darm (colitis)
  • Zelden appendicitis (ontsteking van de appendix)
  • Bloedarmoede

Trichinella-besmetting kan ook tot gevaarlijke en soms zelfs levensbedreigende complicaties leiden. Deze omvatten

  • Ontsteking van de hartspier (myocarditis)
  • Ontsteking van de hersenen (encefalitis)
  • longontsteking
  • Bloedvergiftiging (sepsis)
  • Bloedsomloop
  • Hypofunctie van de bijnieren (bijnierinsufficiëntie)
  • Psychotische toestanden
  • Coma en epileptische aanvallen

Het ontlastingsmonster toont een besmetting met draadwormen

Om draadwormen zoals spoelwormen, draadwormen, zweepwormen of haakwormen op te sporen, wordt een ontlastingsmonster van de patiënt onderzocht op eitjes en larven van de parasieten. Bij een zware besmetting zijn soms met het blote oog levende wormen in de ontlasting te zien.

Longröntgenfoto voor rondwormen

Als de larven van rondwormen momenteel door de longen migreren, is dit op een röntgenfoto van de borstkas soms te herkennen aan wolkachtige “schaduwen” (lichtvlekken).

Plakstripmethode voor draadwormen

Als er sprake is van pinworms, wordt ter verduidelijking vaak de plakstripmethode gebruikt: een stuk transparant plakband wordt op de huid van het anale gebied geplakt, vervolgens afgepeld en onder een microscoop onderzocht om te zien of er wormeieren of wormen kunnen worden gedetecteerd . Voor een betrouwbare diagnose kun je een dergelijke voorbereiding het beste op drie opeenvolgende dagen maken, aangezien deze draadwormen niet elke dag eieren leggen.

Antilichaamtest en spierbiopsie voor trichinellose

Bij trichinellose wordt soms een stukje spierweefsel (van de biceps, borstspier of deltaspier) afgenomen en onderzocht op de parasieten. Dit komt doordat de larven van deze nematoden naar de skeletspieren migreren (vooral in spieren met een goede bloedtoevoer) en spiervezels vernietigen.

Laboratoriumwaarden

Bij een draadworminfectie (of een andere parasitaire infectie) is het aantal van bepaalde immuuncellen in het bloed (eosinofiele granulocyten) verhoogd. De toename van deze subgroep witte bloedcellen staat bekend als eosinofilie.

Andere bloedveranderingen komen vaak voor, zoals een toename van creatinekinase bij trichinellose. Bij deze nematodeninfectie wordt ook een urinemonster onderzocht op veranderingen, bijvoorbeeld een verhoogde uitscheiding van eiwitten (proteïnurie) als gevolg van nierbetrokkenheid.

Verloop van de ziekte en prognose

Een draadwormbesmetting heeft een goede prognose: de infectie kan doorgaans zonder problemen met medicijnen worden behandeld.