Synoniemen
Levervlek, spider naevus, meloen, huidveranderingen Medisch: Nevus
Vormen en uiterlijk van moedervlekken
Er wordt onderscheid gemaakt tussen epitheliale (epitheel = bovenste huidlaag, slijmvlies; epitheel = beginnend vanaf het epitheel) en melanocytische (beginnend bij de melanocyten) moedervlekken. Epitheliale moedervlekken zijn onderverdeeld in epidermale naevi en speciale vormen. Synoniemen zijn ook hyperkeratotische naevus of naevus striatus.
Eerst wordt de epidermale naevus beschreven. Dit is een aangeboren, scherp gedefinieerde verdikking van de epidermis. De epidermis is de bovenste van alle huidlagen.
Een familiale accumulatie wordt meestal niet waargenomen. Deze naevi komen veel voor bij de bevolking en verschijnen als zachte en bruinachtige verhogingen of wratten. Excisie, dat wil zeggen het wegsnijden van de naevi, is beschikbaar als therapie.
Als de moedervlekken storend zijn, worden ze in serie uitgesneden. In de categorie van epitheliale naevi zijn er ook speciale vormen: de zogenaamde naevus sebaceus moet hier worden genoemd. Deze naevus komt gemiddeld voor bij de bevolking en is, net als de epidermale naevus, meestal aangeboren.
De naevus sebaceus wordt veroorzaakt door een misvorming van talgklippen, maar ook van de bovenste huidlagen. Deze markeringen verschijnen als omgeschreven, streperig of onregelmatig en altijd scherp gedefinieerde, vaak bolvormige structuren. Heel vaak worden ze in de hoofdhuid aangetroffen.
In het getroffen gebied, de haar ontbreekt meestal volledig. Zodra de puberteit is voltooid, verdwijnen deze naevi vaak. Als ze echter in de volwassenheid blijven bestaan, moeten ze worden verwijderd, omdat in 15-30% van de gevallen kwaadaardige tumoren (maligniteiten) kunnen ontstaan.
In dit geval het basaalcelcarcinoom of spinalioom moet worden overwogen. Bovendien komen melanocytische naevi voor. Deze categorie omvat epidermale melanocytische naevi en dermale melanocytische naevi.
Epidermale melanocytische naevi ontstaan uit melanocyten (pigmentvormende huidcellen) van de epidermis, de bovenste laag van de huid, terwijl dermale melanocytische naevi ontstaan uit melanocyten van de dermis, de laag onder de epidermis. Epidermale melanocytische naevi zijn bijvoorbeeld veel voorkomende sproeten, die medisch epheliden worden genoemd. Ephelids zijn kleine, ronde, scherp gedefinieerde, bruinachtige vlekken op gebieden die worden blootgesteld aan licht (gezicht, onderarmen).
Deze huidveranderingen zijn permanent, dwz altijd aanwezig. Ze vervagen echter in de winter, maar verschijnen weer als de zon weer schijnt. Ze worden veroorzaakt door een toename van melanine.
Het aantal melanocyten (pigmentproducerende huidcellen) is normaal. Andere keren, die tot de epidermale melanocytische naevi behoren, zijn de zogenaamde lentigines. Ze lijken op efeliden, maar zijn groter en donkerder.
Ze worden veroorzaakt door de proliferatie van melanocyten. Binnen deze groep zijn er verschillende soorten: Café-au-lait-spots zijn lichtbruin en scherp afgetekend. Deze vlekjes kunnen afzonderlijk voorkomen, maar ook als deelsymptomen van bepaalde ziekten.
Nevus spilus is een relatief veel voorkomende aangeboren pigmentvlek. Het is ongeveer 2-10 cm groot, scherp afgetekend en meestal lichtbruin met kleine donkere vlekjes. Deze scheuren kunnen met de jaren toenemen.
De Becker-naevus kan de grootte van een handpalm hebben. Het is ook goed afgebakend en kenmerkt zich door de bijbehorende haar groei op het getroffen gebied. Het ontwikkelt zich vooral bij jonge mannen in het 2e decennium.
Ongeveer 2% van de bevolking wordt getroffen. Dermale melanocytische naevi vertegenwoordigen de tweede groep melanocytische moedervlekken. Er zijn drie verschillende soorten: Een naevus coeruleus is een opeenhoping van melanocyten in een specifieke huidlaag, de dermis, die zich onder de epidermis bevindt.
Deze moedervlek wordt verworven, heeft een blauwachtige kleur en komt voor bij ongeveer 2-3% van de bevolking. Het verschijnt meestal in de vorm van een knobbel, die een glad en glanzend oppervlak heeft. Naast de aangeboren moedervlekken komen ook verworven vormen voor.
Deze lever vlekken worden nevuscell naevus genoemd. Hier moet worden vermeld:
- Lentigo simplex komt meestal alleen voor in jeugd en onafhankelijk van UV straling. Meerdere lentigines komen meestal overal op het lichaam voor en ook UV-onafhankelijk.
- Senielen van Lentiges zijn het resultaat van chronische UV-schade in delen van het lichaam die bijzonder worden blootgesteld aan licht.
- De Mongoolse vlek is enigszins blauwachtig, wazig en vlak en komt voor in het gebied van de heiligbeen en trekt zich terug jeugd.
Binnen het Mongoolse ras komt het in 90-100% van de gevallen voor, terwijl het zeldzaam is bij blanken.
- Een naevus fusco-coeruleus komt veel voor bij Mongolen en Japanners. Het ziet eruit als een blauwzwarte, platte plek. Het wordt Nävus Ota genoemd als het op het gezicht verschijnt.
In het schoudergebied wordt het Nävus Ito genoemd.
- De halo is gemakkelijk te onderscheiden van de andere moedervlekken. Het heeft een lichte tuin rond de bruinachtige knobbel. Bright betekent in dit geval dat de rand geen pigment bevat.
Hierdoor is de rand zelfs lichter dan een normale huid. Deze naevus, ook wel sutton naevus genoemd, komt meestal voor bij kinderen en adolescenten.
- De aangeboren (aangeboren) reuzenpigmentevus komt zeer zelden voor. Meestal komt het tot zijn vorming in het lumbale en gluteale gebied in de context van een neurocutane melanose.
Deze naevus is bruin gevlekt en gaat vaak gepaard met haar. Daarom doet het denken aan dierenbont. Deze naevi moeten in de eerste levensweek uitgebreid worden verwijderd.
Er zijn in wezen twee indicaties voor moedervlek verwijdering.
Ten eerste de medisch-diagnostische indicatie, als er een kwaadaardige huidgroei wordt vermoed. De tweede is de cosmetische verwijdering van moedervlekken, die steeds belangrijker wordt en niet alleen door dermatologen maar ook in toenemende mate in cosmetische instituten kan worden uitgevoerd. De diagnostische verwijdering van de moedervlek is medisch belangrijker en wordt altijd uitgevoerd wanneer een maligniteit wordt vermoed.
Er zijn twee verschillende methoden om moedervlek te verwijderen. Een daarvan is een chirurgische methode die al heel lang in de dermatologie wordt gebruikt. Hier wordt het verdachte huidgebied door middel van een incisietechniek gescheiden van de rest van de huid en vervolgens naar een laboratorium gestuurd voor microhistologische bepaling.
Daar wordt met behulp van microscopische en kleuringstechnieken nagegaan waar het weefsel vandaan komt en of het kwaadaardig weefsel is. De procedure wordt uitgevoerd nadat de huid waaruit de moedervlek is verwijderd, op de juiste manier is verdoofd. EEN plaatselijke verdoving wordt geïnjecteerd en er wordt op de juiste belichtingstijd gewacht voordat het verwijderen van de moedervlek kan beginnen.
Na het verwijderen van de moedervlek zijn meestal een of twee hechtingen nodig om de incisie te sluiten. De procedure wordt over het algemeen als een laag risico beschouwd. Het is echter altijd mogelijk dat postoperatieve bloeding optreedt en passende chirurgische maatregelen moeten worden genomen.
In zeldzame gevallen kunnen infecties optreden. Afhankelijk van de gebruikte hechttechniek kunnen de littekens groter of kleiner zijn. De intracutane hechttechniek die tegenwoordig vaak wordt gebruikt, leidt meestal tot minimale littekens die vanuit cosmetisch oogpunt nauwelijks waarneembaar zijn.
Tegenwoordig wordt laserhuidverwijdering gebruikt, vooral voor het verwijderen van cosmetische moedervlekken. Bij deze procedure worden de huidpigmenten in de huid die naar de moedervlek leiden, vernietigd. Dit leidt vervolgens tot een vervaging van de huid in dit gebied.
Huidirritatie kan hier optreden, zelfs dagen na de ingreep. In dit geval moeten speciale ontstekingsremmende huidcrèmes op de huid worden aangebracht. Bij beide chirurgische ingrepen is het noodzakelijk om een geschikt beschermend verband op de behandelde huid aan te brengen.
Dit verband moet een paar dagen blijven zitten en kan daarna worden verwijderd. Omdat de lasermethode huidpigmenten vernietigt, is een histologisch-microscopisch onderzoek van het weefsel bij deze procedure niet mogelijk. Er zijn in principe twee mogelijkheden voor het verwijderen van een moedervlek: chirurgische verwijdering en laser verwijdering.
Als wordt vermoed dat de moedervlek kwaadaardig is, moet deze altijd chirurgisch volledig worden verwijderd (uitgesneden), aangezien dit de enige manier is om het weefsel histologisch te onderzoeken op maligniteit. Laserbehandeling van moedervlekken wordt gebruikt wanneer de moedervlek om cosmetische redenen moet worden verwijderd. Het weefsel is verbrand en kan niet meer histologisch worden onderzocht.
Met deze methode kan de moedervlek grotendeels pijnloos en zonder littekenvorming worden verwijderd. Om deze reden wordt de lasermethode vaak gebruikt in het gezicht of decolleté, waar een litteken, net als de moedervlek, esthetisch storend zou zijn. De techniek achter de laser is de fotodynamische therapie.
De warmte die door de laser wordt gegenereerd, verwijdert de moedervlek oppervlakkig zonder een litteken te veroorzaken, maar de laserstraal dringt vaak niet diep door, daarom is de lasermethode niet geschikt voor de behandeling van kwaadaardige moedervlekken. De laserbehandeling wordt meestal uitgevoerd zonder plaatselijke verdoving en duurt maar een paar minuten. De eigenschappen van de laser zoals intensiteit, golflengte of pulsfrequentie kunnen individueel worden aangepast. Om littekens te voorkomen, moet het gevoelige gelaserde huidgebied worden beschermd tegen zonlicht en infecties.
Alle artikelen in deze serie:
