Keratoplastiek is de term die wordt gebruikt om een operatie op de hoornvlies van het oog Bij deze procedure vindt een hoornvliestransplantatie plaats.
Wat is keratoplastiek?
Keratoplastie is de naam die wordt gegeven aan een operatie op het hoornvlies van het oog Bij deze procedure vindt een hoornvliestransplantatie plaats. Keratoplastiek is een van de oogoperaties. Bij deze procedure wordt weefsel van het zieke hoornvlies vervangen door donormateriaal, een hoornvliestransplantatie. Bovendien kan keratoplastiek fysieke actie op het hoornvliesweefsel inhouden om het refractievermogen van het hoornvlies te veranderen. Op deze manier kunnen refractieafwijkingen worden behandeld. Voor hoornvliestransplantatieis geschikt donormateriaal van een mens nodig. De hoornvliezen worden gebruikt voor transplantatie zijn afkomstig van overleden personen. Deze hebben tijdens hun leven al ingestemd met de verwijdering. De administratie van de donorhoornvliezen wordt gedaan door een speciale hoornvliesbank. Om de integriteit van de hoornvliezen te waarborgen, worden ze opgeslagen in voedingsvloeistof. Het is ook belangrijk dat het orgaan goed wordt verdragen om afstotingsreacties tegen te gaan. De hoornvlies van het oog is de voorste buitenschaal. Het is transparant en glad. Door zijn kromming bereikt het een bepaald brekingsvermogen. Samen met de ooglens focust het hoornvlies inkomende lichtstralen en vormt een scherp beeld op de netvlies van het oog.
Functie, effect en doelen
Bij keratoplastiek is het belangrijk om onderscheid te maken tussen drie verschillende typen. Deze omvatten thermokeratoplastiek, penetrerende keratoplastiek en lamellaire keratoplastiek. Bij thermokeratoplastiek wordt de kromming van het hoornvlies beïnvloed door de lokale toepassing van warmte. Deze procedure behoort tot refractieve chirurgie en vereist geen donorweefsel van het hoornvlies. Aan de andere kant is de situatie anders bij penetrerende keratoplastiek. Bij deze methode worden alle lagen van het beschadigde hoornvlies tijdens de procedure verwijderd door middel van trephination. Vervolgens brengt de chirurg de donor hoornvliesflappen in. Lamellaire keratoplastiek is wanneer de transplantatie van afzonderlijke lagen wordt geïsoleerd uitgevoerd. Op het hoornvlies kan bijvoorbeeld een hoornvliesflap worden genaaid, te vergelijken met een contactlens. Keratoplastiek is bedoeld om de patiënt in staat te stellen een optimaal zicht te bereiken zonder een visueel hulpmiddel. Het is echter niet ongebruikelijk voor onregelmatig astigmatisme blijven als resultaat van de operatie, die wordt gecompenseerd door een vormstabiele contactlens. Er zijn verschillende aanwijzingen die het hoornvlies dermate beschadigen dat een keratoplastiek nodig is. Dit kunnen ernstige bacteriële ontstekingen van het hoornvlies zijn, mechanische verwondingen die leiden tot perforatie van het hoornvlies, brandwonden, chemische brandwonden of hoornvlieszweren. In sommige gevallen kunnen erfelijke ziekten of ernstige ontstekingen zoals Fuchs-endotheliale dystrofie of keratoconus, waarbij het hoornvlies als een kegel uitsteekt, ook leiden schade aan het hoornvlies. Andere indicaties zijn onder meer ernstige troebelingen van het hoornvlies en littekens op het hoornvlies, die het gezichtsvermogen ernstig schaden. Afhankelijk van de omvang wordt lamellaire of penetrerende keratoplastiek uitgevoerd. Om een hoornvliestransplantatie uit te voeren, moet de patiënt aan bepaalde eisen voldoen. Hij of zij moet bijvoorbeeld in staat zijn om zijn of haar oogleden volledig te sluiten, een normale intraoculaire druk te hebben en een adequate traanfilm te hebben. Voordat de keratoplastiek wordt gepenetreerd, ontvangt de patiënt meestal narcose. Plaatselijke verdoving is ook mogelijk. De eerste stap van de procedure is het uitsnijden van het beschadigde hoornvlies in een speciale maat. De chirurg snijdt het hoornvlies van de donor zodanig af dat het precies in de resulterende opening kan worden geïmplanteerd. De aanbevolen diameter is tussen de 6.5 en 8.5 millimeter. Nadat de hoornvliesflappen zijn ingebracht, worden ze op hun plaats gefixeerd met een fijne hechtdraad. Bij lamellaire keratoplastiek verwijdert en vervangt de chirurg alleen het voorste deel van het hoornvlies. Daarentegen blijven de binnenste weefsellagen op hun plaats. Lamellaire keratoplastiek wordt echter zelden gebruikt omdat het als moeilijker wordt beschouwd dan penetrerende keratoplastiek, waarbij het hoornvlies volledig wordt vervangen.
Risico's, bijwerkingen en gevaren
Het uitvoeren van een keratoplastie is niet vrij van risico's. Er bestaat bijvoorbeeld een risico dat verschillende delen van het oog of aangrenzende lichaamsstructuren door de procedure worden aangetast. Bloeden komt zelden voor, hoewel het nooit volledig kan worden uitgesloten. Infecties kunnen ook voorkomen. Verder is het mogelijk dat de draden van de cornea-hechtdraad loskomen. Als er geen strakke sluiting van het hoornvlies is, is het meestal nodig om extra hechtingen te leggen. Andere mogelijke complicaties na een keratoplastiek zijn verstoringen van het genezingsproces van het hoornvlies en het optreden van troebelheid van het hoornvlies of littekens In extreme gevallen verslechtert het zicht van het oog aanzienlijk. Zelfs blindheid en verlies van het oog vallen binnen het bereik van de mogelijkheid. Deze ernstige complicaties komen echter uiterst zelden voor. Omdat penetrerende keratoplastiek een transplantatieis er een bijkomend risico op afstoting van het nieuw geïmplanteerde weefsel. Het risico wordt echter als lager beschouwd met hoornvliestransplantatie omdat er geen is bloed stroom naar de hoornvliezen. Echter, na brandwonden or ontsteking, bloed schepen kan zich ontwikkelen op het hoornvlies van de ontvanger, waardoor het risico op afstoting toeneemt. Om een afwijzingsreactie van de eerste plaats, ontvangt de patiënt immunosuppressiva in de vorm van oogdruppels Deze hebben de eigenschap de afweerreacties van het lichaam te onderdrukken, infecties tegen te gaan en te remmen ontsteking Bovendien moeten regelmatige controles worden uitgevoerd door de oogarts Na een periode van een jaar is de oogarts trekt voorzichtig aan de hechtingen op het hoornvlies en de patiënt krijgt een plaatselijke verdoving.
