Interne halsader: structuur, functie en ziekten

De interne halsader ader is een ader in de hoofd dat zich uitstrekt vanaf de basis van de schedel naar de hoek van de ader​ Bij het foramen halsslagader, bloeden uit de ader kan de schedel beschadigen zenuwen IX tot en met XI, elk leidend tot karakteristieke syndromen.

Wat is de interne halsader?

De interne halsader is een van de bloed schepen van de hoofd en nek en vertegenwoordigt een component van de systemische circulatie. Bloed stroomt er doorheen uit de hoofd en naar de hart-, waar het vitale orgaan het bloed ontvangt en het vervolgens in de pulmonale circulatie. In de pulmonale circulatie, zuurstof moleculen kan hechten aan het rood bloed cellen (erytrocyten), terwijl carbon dioxide diffundeert uit het bloed. De interne halsader bevat zuurstof-verarmd bloed dat zich ophoopt in steeds groter bloed schepen beginnend in de hersenen​ De veneuze tegenhanger van de interne halsader is de externe halsader of vena jugularis externa. Het loopt dichter naar het oppervlak van het lichaam dan de interne halsader en strekt zich ook uit van het hoofd naar beneden nek naar de hoek van de ader of voegt zich bij de interne halsader. In vergelijking met de interne halsader is de diameter van de externe halsader echter veel kleiner.

Anatomie en structuur

De interne halsader begint bij het jukbeengat (foramen jugulare), dat zich aan de basis van de schedel​ Anatomie verwijst ook naar de doorgang als het halsgat. De bloedvat bevindt zich hier naast de glossopharyngeale zenuw, de nervus vagus en de accessorius zenuw. De boom zenuwen leveren zenuwsignalen naar grote delen van het hoofd en nek​ Bij het jukbeengat stroomt de sigmoïde sinus in de interne halsader, die bloed afvoert uit de hersenen​ Bovendien bevindt de eerste distentie van de interne halsader zich hier in de vorm van de bulbus superior venae jugularis internae. Dit wordt gevolgd door de interne halsader van de interne halsslagader naar zijn oorsprong in de halsslagader. Van daaruit begeleidt de interne halsader de halsslagader door de nek en komt uiteindelijk bij de hoek van de ader in de borst​ Op dit punt ontmoet de interne halsader de subclavia-ader en heeft een tweede distentie, de bulbus inferior venae jugularis internae. De interne halsader stroomt onder het sternoclaviculaire gewricht (articulatio sternoclavicularis) in de brachiocefale ader en eindigt daar.

Functie en taken

De functie van de interne halsader is om zuurstofarm bloed te ontvangen en dit door te geven aan de veneuze hoek. Daar stroomt het bloed eerst in de brachiocefale ader en verder naar de meerdere vena Cava, die het uiteindelijk naar de rechter atrium van de hart- (atrium cordis). De hart- pompt dan het bloed in de kleine circulatie or pulmonale circulatie​ Voorafgaand hieraan ontvangt de interne halsader verschillende instromen. Een van de belangrijkste zijn de fijne inlaten van het hoofd, die al samenkomen met de ader bij het halsslagader. Ze voeren bloed af uit de hersenen, die dient om de centrale te bevoorraden zenuwstelsel​ Correcte drainage is belangrijk om verstoring van de bloedstroom te voorkomen. Van het gezicht, zuurstof-verarmd bloed stroomt in de gezichtsader naar de interne halsader. Zijn bloed, in een zuurstofrijke toestand, leverde voorheen zowel tal van spieren van het gezicht als bindweefsel, zenuwen en andere weefsels. De venae pharyngeales behoren ook tot de zijrivieren van de interne halsader en voeren bloed af uit de pharyngeale plexus. Naast de uitwendige halsader gebruiken de linguale en meningeale aderen en een schildklierader ook de inwendige halsader als afvoer. Hetzelfde geldt voor de ader sternocleidomastoideus, waarvan het bloed afkomstig is uit het hoofd knobbeltje (spier sternocleidomastoideus).

Ziekten

Diverse complicaties zoals ontsteking zijn mogelijk met halsader trombose​ Bloeding van de interne halsader bij het foramen halsader kan de negende tot de elfde hersenzenuwen beschadigen. Andere verwondingen, tumoren, ontsteking, en atrofie vertegenwoordigen ook mogelijke laesies in dit gebied en resulteren in karakteristieke klinische beelden. Het syndroom van Avellis (Longhi) is het gevolg van een laesie van de medulla oblongata en leidt tot neurologische symptomen als gevolg van schade aan de glossofaryngeale en vaguszenuwen. Het gehemelte, keelholte en stemband zijn verlamd aan de zijde waar de laesie zich bevindt.Bovendien treedt hemiparese van de tegenoverliggende (contralaterale) zijde op. Bovendien is de ervaring van sommige personen die aan het Avellis-syndroom lijden, alleen maar afgenomen pijn en temperatuur (hemihypesthesie). Een ander syndroom dat het gevolg is van letsel, bloeding, tumoren en andere schade aan het jugulaire foramen is het Jackson- of Schmidt-syndroom. Hypoglossale verlamming komt ook in dit geval voor - tong verlamming is het meest karakteristieke kenmerk. Het Sicard-syndroom daarentegen presenteert zich in de vorm van zenuwpijn (zenuwpijn​ Het syndroom van Vernet gaat gepaard met spastische verlamming en manifesteert zich ook in andere neurologische symptomen, zoals smaakstoornissen, die het gevolg zijn van het falen van de verantwoordelijke hersenzenuwen. Het syndroom van Villaret is ook te wijten aan een laesie van de medulla oblongata bij het foramen jugulare. Dit klinische beeld verlamt de gezichtszenuw, de glossopharyngeale zenuw, de nervus vagus en de accessorius zenuw aan één kant van het lichaam. Bovendien maakt de geneeskunde gedeeltelijk gebruik van de interne halsader om een centrale veneuze katheter (CVC) erin. Om dit te doen, voert een arts de dunne buis in de ader helemaal naar het hart. Via de CVC, drugs zoals cardiale middelen, chemotherapeutische middelen of elektrolyt solutions kan rechtstreeks aan het hart worden toegediend. Daarnaast is de CVC geschikt voor het bepalen van de centraal veneuze druk. Bij het onderzoek van de interne halsader gebruiken artsen een ultrageluid machine- of andere beeldvormingstechnieken.