Definitie
Ongeveer 6% van de bevolking meldt zenuwen pijn. Zenuw pijn of expert zenuwpijn is pijn die zich manifesteert in en wordt veroorzaakt door het geïnnerveerde gebied van een of meer zenuwen. Dit onderscheidt zenuwpijn van andere soorten pijn, zoals pijn in de rug.
Deze kunnen ook worden veroorzaakt door spieren krampen, bijvoorbeeld. Zenuwpijn is echter het directe gevolg van schade aan een weefsel dat behoort tot de zenuwstelsel. Dit leidt tot een activering van de pijnherkennende en geleidende zenuwuiteinden, die tot sensorische perifere kunnen behoren zenuwen, maar ook voor de spinal cord en hersenen.
Veroorzaken
Schade aan een zenuw of een structuur die behoort tot de zenuwstelsel kan verschillende oorzaken hebben. Mechanische effecten in de vorm van snijwonden of druk, zoals een hernia, en giftige chemische brandwonden of straling kunnen schade veroorzaken zenuwen door invloeden van buitenaf. Onder de zogenaamde neurotoxinen bevinden zich zware metalen zoals lood, cyclische koolwaterstoffen, alcohol, maar ook sommige medicijnen.
Andere oorzaken zijn ontstekingsprocessen, zoals in gordelroos (herpes zoster), of metabolische processen, zoals de stofwisselingsstoornis suikerziekte mellitus. Ontstekingsprocessen worden meestal veroorzaakt door infecties. varicella (waterpokken pathogenen), borrelia en anderen vallen ook de perifere zenuwen of de zenuwcellen zelf aan wanneer ze geïnfecteerd zijn.
Ontsteking kan ook worden veroorzaakt door auto-immunologische processen, dat wil zeggen ziekten waarbij het eigen lichaamseigen immuunsysteem valt cellen en structuren van het lichaam aan. Deze ziekten, die ook zenuwpijn kunnen veroorzaken, omvatten: multiple sclerose en Guillain-Barre-syndroom. Verstoringen in het metabolisme van zenuwcellen of myelinescheden kunnen niet alleen worden veroorzaakt door: suikerziekte mellitus, maar ook door ziekten van de darm en de daaruit voortvloeiende slechtere opname (malabsorptie) van vitaminen zoals thiamine.
Ziekten van de lever of nieren kunnen ook de oorzaak zijn van stofwisselingsstoornissen. Bovendien wordt de exacte aard van de zenuwpijn beïnvloed door het patroon van de schade. Als de myeline schede van een zenuw beschadigd raakt, wordt deze “gedemyeliniseerd” en verliest de zenuw zijn beschermende isolerende laag.
Zonder deze laag kunnen elektrische signalen van gevoelige zenuwen die reageren op aanraking naar pijngeleidende vezels springen. Dit patroon kan worden veroorzaakt door oorzakelijke ziekten zoals: multiple sclerose en virale infectieziekten zoals gordelroos (herpes zoster). Stofwisselingsziekten zoals: suikerziekte mellitus kan ook verantwoordelijk zijn voor deze vorm van schade.
Als niet alleen de beschermende myeline schede maar de hele zenuwvezels beschadigd is, kan de informatiestroom volledig worden geblokkeerd, een proces dat bekend staat als deafferentiatie. De blokkade veroorzaakt een gebrek aan informatie in de centrale zenuwstelsel, zodat remmende effecten die worden gecontroleerd door het centrale zenuwstelsel niet langer worden geactiveerd door de afwezigheid van opstijgende stimuli. Deze zogenaamde deafferentiatiepijnen treden bijvoorbeeld op na amputaties of in paraplegie.
Dit onderwerp is wellicht ook interessant voor u: Beknelde zenuw Het doorsnijden van grote zenuwen treedt vooral op na amputaties, wat kan leiden tot deafferentatie en/of fantoompijn. Zoals reeds vermeld, wordt deafferentiatiepijn veroorzaakt door het verlies van remmend A-? vezels, die gevoelig zijn voor druk en aanraking.
Deze vezels remmen normaal gesproken de overdracht van pijnimpulsen in de spinal cord via interneuronen. Als deze remming faalt, kan een overmatige activiteit van de niet langer geremde neuronen optreden, met pijn tot gevolg. De exacte oorzaak van fantoompijn nog niet voldoende begrepen.
Het is bekend dat elk deel van het lichaam op een specifieke locatie op de cortex van de hersenen. Een verklaring is dat wanneer een ledemaat in de cortex wordt doorgesneden, deze representaties worden gereorganiseerd. De waargenomen pijn kan dan voortkomen uit een conflictsituatie tussen het nieuwe en oude patroon van de respectievelijke representatie.
Als de verwachte respons van het ontbrekende ledemaat op een signaal van de representatie in de cortex afwezig is, wordt de signaalintensiteit van de representatie versterkt als een compensatiemechanisme, dat door de patiënt als pijn kan worden ervaren. Naast de optredende zenuwpijn in het perifere zenuwstelsel is er ook de centrale pijn. Centrale zenuwpijn wordt veroorzaakt in het CZS, dwz direct in de hersenen or spinal cord, door schade aan de neuronen die zich daar bevinden. Er is een onderverdeling in thalamische pijn, die wordt veroorzaakt door schade aan de zenuwcellen in de thalamusen pseudothalamische pijn, die wordt veroorzaakt door schade in andere regio's van het CZS.
Nog specifieker, de tractus spinothalamicus in het ruggenmerg en de nucleus ventralis posterolateralis van de thalamus kunnen worden genoemd als frequente schadeplaatsen. Deze laesies (schade) zijn vaak gebaseerd op oorzakelijke ziekten. Bij ziekten zoals multiple sclerose or syringomyelie, treden degeneratieve processen op, die kunnen leiden tot het falen van remmende structuren in het CZS en tot irritatie van de gevoelige route voor pijn en temperatuur. Als perifere zenuwpijn langer duurt, is er een soort van leren proces kan leiden tot een aanpassing van de zenuwcellen in het CZS. Zo kan zenuwpijn centraal chronisch worden, ook al is de eigenlijke perifere oorzaak allang genezen, bijvoorbeeld in postzosterische zenuwpijn.
