Hoe werkt het geheugen?
Om überhaupt nieuwe informatie te kunnen opslaan, moet een prikkel eerst een sensorcel raken. Dit kan visueel, akoestisch of tactiel zijn en prikkelt een sensorische cel door een elektrische impuls op te wekken. Deze energie wordt dan ook als elektrische impuls doorgegeven aan a zenuwcel - ook wel een neuron genoemd - naar de hersenen.
In het hersenen de zenuwcellen zijn via zogenaamde synapsen. Dit zijn openingen tussen twee zenuwcellen, waardoor ze met elkaar kunnen communiceren met behulp van boodschappersubstanties. Afhankelijk van hoeveel hiervan synapsen opgewonden zijn en in welke combinatie dit gebeurt, wordt de nieuwe informatie overeenkomstig opgeslagen.
Zodra dit is gebeurd, kunnen deze informatienetwerken worden gereactiveerd, bijvoorbeeld door leren en herhaling, en blijf erin geheugen langer dan minder gebruikte synaptische verbindingen. Het aantal synapsen betrokken speelt ook een belangrijke rol in geheugen. Hoe meer ervan worden geactiveerd, hoe sterker de geheugen is en het is gemakkelijker voor ons om deze informatie op elk moment op te roepen.
Hetzelfde geldt voor het proces van vergeten. Minder gebruikte informatieregels worden vervangen door nieuwe, vaker geactiveerde synaptische verbindingen en op een bepaalde manier “overschreven” met de nieuwe informatie. “De oude inhoud gaat meestal niet helemaal verloren, maar wordt erger voor de hersenen Volgens de huidige stand van het onderzoek vinden processen in het kortetermijngeheugen meestal plaats via biochemische stimuli bij de synapsen, terwijl processen in het langetermijngeheugen de synapsen op de lange termijn veranderen. Dit proces wordt ook wel potentie op de lange termijn genoemd.
Hoe kan ik mijn geheugen verbeteren?
Er zijn veel manieren om dit tegen te gaan geheugenverlies en dus het vermogen van de hersenen om te onthouden te verbeteren. Dit kan ook handig zijn in levenssituaties waarin je veel dingen in je moet hebben hoofd tegelijkertijd en kan daardoor snel het overzicht verliezen. De beste oefening om de hersenen te trainen, is om ze keer op keer uit te dagen met veeleisende taken.
In het dagelijks leven kan dit eventueel gecombineerd worden met de werkplek. Volgens moderne studies heeft het oplossen van complexere taken of het nemen van meer verantwoordelijkheid een positief effect op het geheugen en zou het beschermen tegen Alzheimer-dementie. Het onderhouden van sociale contacten en hechte vriendschappen daagt de hersenen ook op een positieve manier uit en kan het geheugen helpen verbeteren.
Sociale interactie met anderen leidt vaak tot nieuwe associaties, roept oude herinneringen op of lost conflicten op. Dit alles vertegenwoordigt een training voor geheugen. Bovendien kan regelmatige lichaamsbeweging de prestaties van de hersenen en daarmee het geheugen verbeteren.
Het veranderen van bepaalde slaap- en eetgewoonten kan onder bepaalde omstandigheden ook helpen om het geheugen te verbeteren. Zo is bekend dat voldoende slaap essentieel is voor de prestatie en vooral voor de geheugencapaciteit van de hersenen. Een dutje tussendoor kan ook helpen om nieuwe informatie beter te consolideren.
Bepaalde voedingsmiddelen hebben in verschillende onderzoeken ook een positief effect op het geheugen gehad. Over het algemeen een gezond en evenwichtig dieet wordt beschouwd als een zeer belangrijke pijler van volksgezondheid - niet alleen voor het geheugen - en we kunnen het rechtstreeks beïnvloeden door onze acties. Daarnaast kon worden aangetoond dat de consumptie van bepaalde groenten een positief effect had op het geheugen bij proefpersonen.
Onder hen waren kool, broccoli en spinazie. Van verschillende bessen wordt gezegd dat ze bijzonder goed zijn voor het langetermijngeheugen. Met name voor blauwe bessen kon dit effect worden aangetoond.
Het matige verbruik van cafeïne zou het geheugen van testpersonen in een andere studie kunnen verbeteren in vergelijking met de placebogroep. In deze studie werd een hoeveelheid van ongeveer 200 mg cafeïne - wat overeenkomt met ongeveer drie tot vier espressokopjes - had een paar uur na inname een positief effect op het geheugen van de proefpersonen. Het tegenovergestelde effect kan worden bereikt door alcoholgebruik. Deze stof lijkt niet alleen op korte termijn te veroorzaken geheugenverlies wanneer ze dronken zijn, maar ook geheugenschade op de lange termijn bij regelmatig gebruik.
Alle artikelen in deze serie:
