De halsslagader is het arteriële vat dat zich verspreidt bloed afstand van de hart- richting de hoofd en hersenen. De halsslagader heet de halsslagader in het Latijn. Het draagt zuurstofrijk bloed dat is verrijkt met zuurstof uit de longen in de cardiopulmonale circulatie.
De halsslagader komt aan de linkerkant rechtstreeks uit de aorta (de aortaboog), aan de rechterkant vertakt hij zich van een tussenstuk, de brachiocefale stam. Aan beide zijden is hij aanvankelijk aanwezig als halsslagader slagader, maar verdeelt zich dan in een binnenste en een buitenste tak, de interne halsslagader en de externe halsslagader. De binnenste tak levert de hersenen en het oog met bloed, het buitenste deel levert de hoofd waaronder de nek organen (schildklier, keelholte en strottehoofd) met bloed.
Tussen de takken bevinden zich receptoren die de carotissinus en de carotis glomus worden genoemd. De carotissinus is een manometer die meet bloeddruk en kan informatie naar de hersenen. De glomus caroticum is een chemoreceptor die het zuurstofgehalte van het bloed kan meten en deze informatie naar de hersenen kan doorgeven. Als de carotis slagader pijn doet, kunnen de oorzaken spierspanning of een vernauwing van het bloed zijn schepen (stenose). Na een ongeval of een klap op de nekkan carotisdissectie optreden.
Symptomen
Patiënten beschrijven gewoonlijk druk pijn boven de halsslagader slagader. Het kan ook verhard en voelbaar zijn wanneer arteriosclerotische veranderingen (calcificaties) aanwezig zijn. Bij spierspanning kan de pijn heeft de neiging om langs een spier te lopen, bijvoorbeeld langs de sternocleidomastoïde spier.
Differentiële diagnoses voor keelpijn omvatten ook weefselvocht zwelling van de klieren, slikproblemen en schildklierontsteking of -ziekte. Evenzo een infectie van de keel kan leiden tot pijn in de nek, wat vaak gepaard gaat met slikproblemen en algemene symptomen zoals koorts en vermoeidheid. Bilaterale pijn in het gebied van de halsslagader kan optreden als een symptoom van een bacteriële of virale infectie.
Als, aan de andere kant, de pijn zich beperkt tot de rechterkant, kan dat zo zijn angina lateralis (laterale wurging). Het beïnvloedt de lymfevaten schepen die langs de achterwand van de keel. In de meeste gevallen zijn het pathogenen die zich daar na een virale infectie nestelen en verdere, algemene symptomen van de ziekte veroorzaken.
Rechtszijdig amandelontsteking, die meestal wordt veroorzaakt door bacteriën, veroorzaakt ook een eenzijdig ziektebeeld met algemene ziekteverschijnselen. Als er geen tekenen van infectie zijn, moet een dissectie, een scheur van de vaatwand, de rechter halsslagader, worden overwogen. Als er pijnlijke klachten optreden in de halsslagader na het uitoefenen van druk, is het niet het vat zelf dat direct moet worden aangetast, maar de structuren erboven.
Deze omvatten spieren zoals de sternocleidomastoïde spier, die kan worden beïnvloed door spanning of gezwollen weefselvocht knooppunten als onderdeel van een besmettelijke gebeurtenis. Irritatie van de zenuwen het leveren van de kaak en Nekspieren is ook niet uitgesloten. Pijn in het gebied van de halsslagader, dat uitstraalt vanuit de kaak, kan enerzijds wijzen op spierspanning, bijvoorbeeld van de kauwspieren, of geassocieerd zijn met halsslagaderdissectie, een splitsing van de vaatwandlagen met daaropvolgende bloeding.
Tandenknarsen tijdens de slaap, die vaak optreedt als gevolg van stress, kan worden beschouwd als een van de oorzaken van spierspanning. De pijn is niet beperkt tot het kaakgebied, maar strekt zich ook uit tot de halsslagader. Angina lateralis (laterale wurging) met infectieuze kolonisatie van de lymfekanalen van de achterste faryngeale wand veroorzaakt niet alleen eenzijdige pijn in het laterale nekgebied, maar ook algemene ziektesymptomen.
Feverpijnlijke ledematen, slikproblemen, maar ook uitstralende pijn in het oor zijn mogelijk. In het verdere verloop van de ziekte kunnen getroffen personen last krijgen van oorpijn. Maar er is niet altijd een besmettelijke oorzaak.
Spanningsgerelateerde pijn, vaak in verband met stress, in het gebied van de halsslagader kan ook oorpijn veroorzaken. Spierspanning in de regio rond het oor werkt als een trigger. Pijn in de halsslagader gedurende inademing kan wijzen op spierspanning in de Nekspieren of een besmettelijke gebeurtenis en is in de meeste gevallen niet indicatief voor pijn in de slagader zelf.
Met name de zogenaamde cervicale flipperspier, de sternocleidomastoïde spier, kan worden beïnvloed door pijnlijke spanning. Bovendien moet ook rekening worden gehouden met een blokkering van de cervicale wervellichamen hoofdpijn geassocieerd met pijn in de halsslagader, dient betrokkenheid van de zenuwen te worden overwogen. Dit zijn meestal symptomen die gedurende een lange periode aanhouden en het gevolg zijn van spierspanning of blokkades in het wervelgebied.
Plotseling, steken hoofdpijn moet serieus worden genomen. Ze kunnen verband houden met een vernauwde halsslagader of dissectie van de halsslagader en vereisen dringende opheldering. Als de halsslagader pijn doet, is dit vaak te wijten aan spierspanning.
Door een slechte zithouding (computerwerk etc.) of weinig beweging kan de Nekspieren worden vaak beïnvloed door spanning. Dit kan in de nek uitsteken en verkeerd worden geïnterpreteerd als pijn van de halsslagader.
De meest voorkomende ziekte van de halsslagader is een vernauwing van deze slagader, die carotisstenose wordt genoemd. Dit gebeurt in de loop van arteriosclerose, dwz een verkalking van de schepen. Arteriosclerose ontwikkelt zich vaak op oudere leeftijd, maar kan door bepaalde risicofactoren sneller en eerder optreden.
Deze omvatten een high cholesterol niveau (hypercholesterolemie), wat vaak voorkomt in combinatie met te zwaar. cholesterol hoopt zich op in ongezonde voeding en weinig lichamelijke activiteit. Alcohol en nicotine leiden ook tot high cholesterol levels.
Hoge bloeddruk is ook een van de risicofactoren voor carotisstenose. Als gevolg van de vernauwing van de bloedvaten kan pijn in de nek ontstaan, waarbij de stenose zelf meestal asymptomatisch is, dat wil zeggen dat de patiënt er helemaal niets van merkt. Door de stenose is het risico op beroerte sterk toegenomen, aangezien zich op dit punt bij voorkeur stolsels kunnen vormen.
Waarschuwingssignalen zijn spraak- en zichtstoornissen, verlamming en gevoeligheidsstoornissen zoals doofheid. Carotisstenose is daarom geen ongevaarlijke ziekte. Na een slag in de nek of een verkeersongeval kan ook halsslagaderdissectie optreden.
Een dissectie is een scheiding van de vaatmembranen zodat een tweede membraan wordt gevormd in de slagader. Dit kan gepaard gaan met pijn in het nekgebied, waarbij de pijn vaak uitstraalt in de schouder. Pijn aan de achterkant van de hoofd wordt ook vaak beschreven.
Bij het “settelen” door de chiropractor of fysiotherapeut kan ook zo'n dissectie optreden. Een dissectie kan echter ook zonder recidiverend trauma plaatsvinden, vooral bij aangeboren bindweefsel zwakke punten zoals Ehlers-Danlos syndroom. Omdat een dissectie ook kan leiden tot de vorming van een stolsel dat de halsslagader verplaatst, bestaat het risico op een beroerte.
Bij het carotissinussyndroom is de glomus caroticus, de manometer op de halsslagader, overgevoelig voor druk, zodat wanneer er druk wordt uitgeoefend, de hart- snelheid of puls (bradycardie) vertraagt en bloeddruk druppels (hypotensie). Dit kan leiden tot hartstilstand. Dit kan worden veroorzaakt door de druk van een tumor in het nekgebied, druk door arteriosclerotische veranderingen of zelfs een stropdas die op de glomus caroticus drukt.
In zeldzame gevallen kan een achteroverhellen van het hoofd ook het syndroom veroorzaken. Het gebied rond de halsslagader doet echter zelden pijn. Een dissectie van de halsslagader is een van de meest voorkomende triggers voor a beroerte bij jongere mensen tussen de 40 en 50 jaar.
Een arteriële vasculaire dissectie is de scheiding van twee lagen van de wand. In de meeste gevallen is het een splitsing van de binnenste en middelste laag met daaropvolgende bloeding en eenzijdige pijn. In de meeste gevallen treedt carotisdissectie spontaan op en lijkt verband te houden met een genetische aanleg.
Ongevallen of medische ingrepen kunnen ook de oorzaak zijn. In ongeveer 1% van de gevallen vormen zich bloedstolsels op de plaats van de traan die leiden tot een verstopping van de bloedvaten die de hersenen voeden. Afhankelijk van het getroffen gebied van de hersenen vertonen patiënten neurologische afwijkingen en moeten ze onmiddellijk worden behandeld op de stroke unit van een ziekenhuis. Afzettingen op de vaatwanden van de halsslagader in de zin van een zogenaamde halsslagaderstenose kunnen ook de oorzaak zijn. Korte neurologische gebreken, zoals verminderd gezichtsvermogen of tijdelijke verlamming, moeten als waarschuwing worden beschouwd tekenen van een beroerte.
