Groeistoornis

Definitie

Een groeistoornis is het verschijnsel dat de grootte, lengte of vorm van een bepaald lichaamsdeel of het gehele lichaam afwijkt van de norm, hetzij door overmatige of verminderde groei. Onder groeistoornissen wordt vaak vooral lengtegroei verstaan, dwz een afwijking in de lengte van de getroffen persoon. Er wordt onderscheid gemaakt tussen korte groei en hoge groei. Verder wordt onderscheid gemaakt tussen primaire (= erfelijke) groeistoornissen en secundaire (= verworven) groeistoornissen:

• Bij aangeboren groeistoornissen gaat het vaak om een ​​defect in het genetisch materiaal dat overmatige of verminderde groei veroorzaakt.
• Verworven groeistoornissen kunnen vele oorzaken hebben en kunnen voor het eerst optreden vanaf de kindertijd tot de tienerjaren. De getroffen patiënten zijn daarom meestal kinderen en adolescenten.

Oorzaken

Aangeboren groeistoornissen manifesteren zich vaak bij de geboorte door een laag geboortegewicht en een verminderde lichaamslengte en kunnen dus al worden opgespoord door ultrageluid onderzoeken voor de geboorte. In andere gevallen heeft het kind een normaal geboortegewicht en neemt het niet dienovereenkomstig toe bij pasgeborenen en zuigelingen. Een mogelijke oorzaak hiervan zijn chromosomale anomalieën, waarbij het aantal of de structuur van de chromosomen (normaal 46, XX bij vrouwen of 46, XY bij mannen) is veranderd, wat zich uit in een verscheidenheid aan symptomen en lichamelijke afwijkingen.

Het syndroom van Down (trisomie 21) of het syndroom van Turner (vrouwen met slechts één X-chromosoom) zijn bijvoorbeeld geassocieerd met een verminderde lengte. Andere genetische defecten (bijv osteogenese imperfecta broze botziekte) worden ook geassocieerd met een verminderde hoogte. Bovendien kunnen hormonale onevenwichtigheden leiden tot groeistoornissen.

Dit kan aangeboren of verworven oorzaken hebben, een bekend voorbeeld is hypothyreoïdie. Darmziekten zoals coeliakie kunnen leiden tot groeistoornissen door ondervoeding, evenals ondervoeding als gevolg van onvoldoende voedselinname. Ten slotte zijn er bepaalde vormen van medische behandeling, vooral chemotherapeutische middelen voor kanker, langetermijn cortisone inname of bestralingstherapie kan ook leiden tot groeistoornissen.

Te onderscheiden van een groeistoornis zijn fasen waarin kinderen sterker worden dan normaal, maar die zijn volkomen normaal. Meer informatie over dit onderwerp vindt u onder: Groeispurt cortisone is een hormoon dat van nature in het lichaam wordt aangemaakt, wat betekent dat het menselijk lichaam zelf permanent kleine doses produceert. In het lichaam vervult het tal van belangrijke functies, die voornamelijk dienen om ontstekingen te remmen.

Als medicijn cortisone wordt vaak gebruikt bij kinderen als spray of tablet bij de therapie van bronchiale astma. Cortison in zalfvorm wordt ook gebruikt voor tal van huidaandoeningen zoals neurodermitis. Doorslaggevend voor het optreden van bijwerkingen is de hoeveelheid cortison die in de vorm van tabletten via de darmen of als spray via de longen of als zalf via de huid wordt opgenomen en in de bloedsomloop terechtkomt.

Hier kan het de productie van de eigen groei van het lichaam onderdrukken hormonenonder andere door middel van gecompliceerde stuurschakelingen (gebaseerd op het principe van tegenkoppeling). Dit resulteert in een verminderde groei, maar dit treedt alleen op bij langdurige therapie met hoge doses cortison. Om deze reden moet de arts de dosis cortison altijd kritisch bekijken en de laagst mogelijke dosis kiezen.

Met breuken erin jeugdis er altijd het risico op groeistoornissen als gevolg van een gebrekkige genezing. Afhankelijk van het type en de locatie van de breukis overmatige of verminderde groei van het genezende bot mogelijk. In het bijzonder schachtbreuken (in het middengedeelte van lange buis botten van armen en benen) of epifysaire fracturen (fracturen in het gebied van de groeischijf, meestal bij gewrichtsfracturen) brengen een verhoogd risico met zich mee op latere groeistoornissen.

Als slechts één extremiteit wordt aangetast, kunnen twee benen en armen van verschillende lengtes het gevolg zijn. Vooral in het gebied van de benen kan dit op de lange termijn leiden tot voortijdige gewrichtsslijtage (artrose) en de noodzaak om speciale orthopedische schoenen met hakken te dragen. Om deze reden moeten botbreuken bij kinderen altijd adequaat worden behandeld en moet de genezing worden gecontroleerd.