Griseofulvin: effecten, gebruik en risico's

Griseofulvin is een antischimmelmiddel dat wordt gebruikt om infecties van de huid met dermatofyten (draadschimmels). Het is een schimmeltoxine die wordt geproduceerd door de schimmel Penicillium griseofulvum.

Wat is griseofulvine?

Als een schimmeltoxine heeft griseofulvine antibioticum activiteit tegen filamenteuze schimmels, die voornamelijk de huid en zijn aanhangsels, zoals vingernagels en teennagels​ Griseofulvin is een chemisch actief ingrediënt van de schimmel Penicillium griseofulvum. Als schimmelgif heeft het een antibioticum effect tegen draadschimmels, die voornamelijk de huid en zijn aanhangsels, zoals vingernagels en teennagels​ Griseofulvine is echter niet effectief tegen andere schimmels, waaronder schimmels. Chemisch gezien is het een benzofuranderivaat dat zowel oraal als lokaal kan worden toegepast. Het is als het ware een toxine dat door schimmels wordt geproduceerd en dat op zijn beurt andere soorten schimmels tegengaat. Studies hebben ook aangetoond dat griseofulvine ook kan vechten kanker cellen door hun celdeling te remmen. Medisch gezien is deze eigenschap nog niet significant. Momenteel wordt griseofulvine uitsluitend gebruikt als antischimmelmiddel tegen dermatofyten.

Farmacologische werking

Het werkingsmechanisme van griseofulvine wordt gerechtvaardigd door zijn invloed op de celdeling. Het veroorzaakt remming van de mitose (celdeling), waardoor de corresponderende cellen afsterven zonder de vorming van volgende cellijnen. Griseofulvine bindt zich aan het intracellulaire eiwit tubuline, een basisbouwsteen van microtubuli. Deze microtubuli zijn op hun beurt bouwstenen van de spilvezels die verantwoordelijk zijn voor celmitose. Als griseofulvine zich echter aan tubulines bindt, kunnen ze niet langer worden gebruikt om de microtubuli op te bouwen. Zo wordt uiteindelijk de vorming van spoelvezels die nodig zijn voor celdeling belemmerd, wat resulteert in de remming van mitose en intracellulair transport van stoffen. De reden waarom voornamelijk draadschimmels die de huid aanvallen, worden bestreden door griseofulvine, is dat het actieve ingrediënt na orale inname stevig aan de keratine van de huid is gebonden. De verwijdering is daar alleen mogelijk door de afschilfering van dode huidcellen. Griseofulvine-keratinecomplexen migreren om energetische redenen selectief naar deze cellen in aanwezigheid van dermatofyten en verstoren hun celdeling. Hetzelfde werkingsmechanisme veroorzaakt ook het waargenomen remmende effect van griseofulvine op de celdeling van kanker cellen.

Medische toepassing en gebruik

Griseofulvine wordt nu vooral gebruikt voor de behandeling van kinderen met tinea corporis en tinea capitis. Voor zijn therapieis griseofulvine het enige goedgekeurde medicijn in Duitsland. Het wordt minder vaak gebruikt bij de behandeling van onychomycose (nagel schimmel), omdat er beter acteren zijn drugs Voor dit doeleinde. Tinea corporis, ook wel ringworm, is een schimmelziekte van de romp en ledematen zonder betrokkenheid van de handen, voeten en lies. Deze ziekte veroorzaakt ringvormige, cirkelvormige roodheid met schilfering en jeuk van de huid. Verschillende soorten dermatofyten zijn betrokken bij de ontwikkeling van deze symptomen. De behandeling is met zalven met griseofulvine die plaatselijk wordt aangebracht. Tinea-capitis, aan de andere kant, is een dermatofytose die wordt gekenmerkt door een aantasting van de harige hoofdhuid met dermatofyten, vooral bij adolescenten tijdens de puberteit. Het resulteert in circulair haaruitval met schilferende veranderingen. De behandeling is door lokale en systemische toediening van medicijnen die griseofulvine bevatten. De duur van de therapie kan oplopen tot drie maanden. Andere huidmycosen, zoals voetschimmel, worden ook behandeld met onder andere griseofulvine. Behandeling van onychomycose (nagel schimmel) werd in het verleden ook vaak met griseofulvine uitgevoerd. Tegenwoordig wordt griseofulvine hier minder vaak gebruikt, samen met andere actieve ingrediënten.

Risico's en bijwerkingen

Bijwerkingen kunnen ook optreden bij het gebruik van griseofulvine. Allereerst moet altijd worden opgemerkt dat er mensen zijn die gevoelig zijn voor bepaalde actieve ingrediënten. In dit geval is het gebruik van griseofulvine natuurlijk gecontra-indiceerd. Anders gastro-intestinale stoornissen en huidveranderingen zijn soms waargenomen. In zeldzame gevallen kunnen neurologische problemen en bloed aantal wijzigingen kunnen optreden. Griseofulvin is gecontra-indiceerd bij lever disfunctie, collagenose of bloed aandoeningen zoals porfyrieBovendien is het effect van bepaalde drugs wordt verminderd, zoals de pil of anticoagulantia. Omdat griseofulvine cytochroom P 450 beïnvloedt, moet het gebruik van andere medicijnen worden gecoördineerd met de arts. Bijwerkingen van griseofulvin met andere drugs mag inclusief hoofdpijn, 피로, misselijkheid, braken, diarreeallergieën of gevoeligheidsproblemen.