Glandulaire odontogene cysten zijn zeer zeldzame cysten in de kaak. Ze veroorzaken gedurende lange tijd weinig of geen ongemak voor de patiënt, maar als ze niet worden behandeld, kunnen ze dat wel leiden tot botschade. Ze vereisen een chirurgische behandeling, met opties die variëren van conservatief tot agressief, afhankelijk van het aantal en de locatie van de cysten. Glandulaire odontogene cysten hebben een hoog risico op herhaling.
Wat is een glandulaire odontogene cyste?
Odontogene cysten zijn over het algemeen de meest voorkomende cysten in de kaak. Ze worden gedefinieerd als pathologische holtes die volledig of gedeeltelijk zijn bekleed met epitheelweefsel en die embryologisch zijn afgeleid van de tandstructuren. Ze kunnen in principe worden onderverdeeld in ontsteking-gerelateerde en ontwikkelingsgerelateerde cysten. Van de zes bekende odontogene cysten in de ontwikkeling zijn glandulaire odontogene cysten de zeldzaamste (0.2 procent van alle odontogene cysten; vanaf 2008 waren 111 gevallen beschreven in de literatuur gedurende een periode van 20 jaar). Ze verschillen van andere odontogene cysten in de aanwezigheid van klierweefsel in het lumen. De epitheel is kubusvormig of cilindrisch en bevat bekercellen en crypten. Glandulaire odontogene cysten worden ook in de Engelstalige literatuur aangetroffen onder de namen sialo-odontogene cyste, mucoepidermoïde odontogene cyste of als polymorfe odontogene cyste. Ze komen zowel in de bovenkaak als in de onderkaak voor, maar komen vaker voor in de onderkaak. Ongeveer 70 procent van alle glandulaire odontogene cysten bevindt zich daar. Het voorste gebied wordt vaker aangetast dan het achterste. De gemiddelde leeftijd van patiënten is ongeveer 45 jaar, hoewel de meeste diagnoses worden gesteld tussen het tweede en derde decennium van hun leven. Mannen worden iets vaker getroffen dan vrouwen.
Oorzaken
Zoals de naam al aangeeft, zijn odontogene cysten in de ontwikkeling te wijten aan een slechte ontwikkeling van het weefsel. Ze zijn afkomstig van de tandsystemen. Het exacte ontwikkelingsmechanisme van glandulaire odontogene cysten, zoals bij alle ontwikkelingsodontogene cysten, is momenteel onbekend.
Symptomen, klachten en tekenen
Glandulaire odontogene cysten worden vaak alleen als incidentele bevindingen blootgelegd, omdat de cysten meestal symptoomloos zijn en de tanden in het getroffen gebied van vitaal belang zijn. Vaak is het enige symptoom een niet-pijnlijke zwelling in het gebied van de kaak dat door de cyste wordt aangetast. Omdat de cysten soms een krachtige en agressieve groei vertonen, kunnen deze zwellingen extern merkbaar zijn als asymmetrieën in het gezicht. Er zijn geen andere symptomen of klachten beschreven.
Diagnose en verloop
Omdat glandulaire odontogene cysten zoals hierboven beschreven enerzijds zeer zeldzaam zijn en anderzijds vaak lange tijd geen symptomen veroorzaken, worden ze bij radiologisch onderzoek soms slechts als nevenbevinding opgemerkt. Als specifiek glandulaire odontogene cysten worden onderzocht, is een panoramische röntgenfoto (orthopantomogram) de beste methode. De cysten verschijnen op de beelden als scherp gedefinieerde bliksemschichten die duidelijk afsteken tegen het bot. Door de soms agressieve groei van de cysten kunnen dislocaties of wortelresorpties worden waargenomen op de aangrenzende tanden. Er zijn echter geen duidelijke pathognomonische radiologische symptomen voor glandulaire odontogene cysten. Daarom kan de diagnose alleen worden bevestigd door histologisch onderzoek. Immunohistochemische markers en het typische klierweefsel van glandulaire cysten kunnen nuttig zijn. Te overwegen differentiële diagnoses zijn onder meer ameloblastoom, odontogene myxofibroom, centrale reuzencel granuloom, keratocystische odontogene tumor, folliculaire cyste, laterale parodontale cyste, en plasmocytoom Glandulaire odontogene cysten, indien niet gedetecteerd en dus onbehandeld, kunnen dat wel leiden op botbeschadiging door osteolyse van het corticale bot.
Complicaties
In de meeste gevallen ervaart de patiënt geen bijzonder ongemak of complicaties door de odontogene cyste. Om deze reden wordt deze cyste meestal bij toeval ontdekt en wordt de behandeling vaak laat gestart. Zwelling van de kaak kan optreden. Als de odontogene cyste blijft groeien, het kan leiden tot asymmetrieën in het gezicht, die een negatief effect hebben op de esthetiek van de patiënt en tot complicaties kunnen leiden. Niet zelden lijden de getroffenen aan gevoelens van schaamte of minderwaardigheidscomplexen en wordt de kwaliteit van leven van de patiënt verminderd. In het geval van een tumor kan deze zich verspreiden naar andere delen van het lichaam en daar schade en ongemak veroorzaken. Behandeling van odontogene cysten veroorzaakt in de meeste gevallen geen ongemak of complicaties. Het is eenvoudig en leidt snel tot een positief verloop van de ziekte. In veel gevallen heeft de patiënt echter een nieuwe behandeling nodig en het kan niet worden uitgesloten dat de odontogene cyste op een later tijdstip weer zal verschijnen. Bovendien is de getroffen persoon afhankelijk van regelmatige controles. Een vermindering van de levensverwachting komt doorgaans niet voor.
Wanneer moet je naar de dokter gaan?
Onregelmatigheden in de mond moet door een arts worden opgehelderd. Als er zich zwelling, zweren of knobbels in de mond voordoen, moet een arts worden geraadpleegd. Als de getroffen persoon wijzigingen in het tandvlees met de tongwordt een controlebezoek aanbevolen. Omdat de glandulaire odontogene cyste vaak lange tijd asymptomatisch en onopgemerkt blijft, moet bij de eerste onzekere waarnemingen een bezoek aan de arts worden gebracht. Als er een lichte perceptie is van pijn in de kaak of een trekkend gevoel in de mond bij het bewegen van de kaak moet een arts worden geraadpleegd. Als tanden losraken of verschuiven, is er reden tot bezorgdheid. Als er een gevoel van druk is in de mond, ongemak bij het poetsen van de tanden, of een ongebruikelijk smaak in de mond moet een arts worden geraadpleegd. Als asymmetrieën in het gezicht of misvormingen van het gezicht of nek kan worden waargenomen, is een bezoek aan de dokter noodzakelijk. Als de visuele veranderingen emotioneel of mentaal ongemak veroorzaken, moet een arts worden geraadpleegd. Aanhoudende gevoelens van schaamte of verminderd zelfvertrouwen dienen met een arts te worden besproken. Als slikproblemen, veranderingen in fonatie of stoornissen optreden tijdens voedselinname, dient een arts te worden geraadpleegd. Als er ongemak optreedt tijdens het dragen bretels of als er problemen optreden met bestaande kunstgebitmoet zo snel mogelijk een tandarts worden geraadpleegd.
Behandeling en therapie
Glandulaire odontogene cysten kunnen alleen operatief worden behandeld. Binnen de chirurgische opties, zowel conservatief als agressief of resectief maatregelen is te vinden. Conservatieve suggesties zijn onder meer: cystectomie alleen, marsupialisatie voor moeilijk te bereiken cysten, cystectomieën of curettage gecombineerd met partiële perifere ostectomie. De combinatie van cystectomieën of curettages met adjuvante toepassing van Carnoy's oplossing, cryotherapieen continuïteitsresecties. In het geval van een agressieve chirurgische benadering door resectie, moet de reconstructie onmiddellijk worden uitgevoerd. De methode van keuze hangt in elk geval af van de parameters van het specifieke geval, zoals de locatie, grootte en aantal cysten. Cystectomieën kunnen bijvoorbeeld in het bijzonder worden gebruikt voor kleine, enkele cysten die slechts één of twee aangrenzende tanden aantasten. Aan de andere kant vereisen multiloculaire laesies een agressievere aanpak om recidieven zoveel mogelijk te voorkomen. Vaak, therapie kan niet als volledig worden beschouwd, aangezien het recidiefpercentage van maximaal 35.9 procent vaak herhaalde behandelingen noodzakelijk maakt. Gevallen die door resectie worden behandeld, hebben de zeldzaamste recidieven. Conservatieve chirurgische therapeutische benaderingen worden gecompliceerd door de aanwezigheid van microcysten; bovendien verhinderen de vaak extreem dunne cyste-balgen volledige verwijdering. Het risico op herhaling is vooral hoog bij zeer grote en multiloculaire cysten die zijn geassocieerd met corticale perforatie. Daarom zijn regelmatige controles na een chirurgische behandeling onmisbaar. Ze moeten worden uitgevoerd na drie, zes en 12 maanden en moeten worden voortgezet met jaarlijkse radiologische bewaking.
Vooruitzichten en prognose
De prognose van glandulaire odontogene cyste moet worden beoordeeld op basis van individuele omstandigheden. In de meeste gevallen wordt het echter als gunstig gedocumenteerd. Bij sommige patiënten is er geen significante verslechtering of interferentie door de cyste. De verwijdering wordt conservatief uitgevoerd en vervolgens kan de getroffen persoon symptoomvrij uit de behandeling worden ontslagen. Hoewel deze gunstige prognose aanwezig is, kan cysteherhaling op latere leeftijd optreden. Als het vroeg wordt opgemerkt en zich in een gunstige positie bevindt, is de prognose weer goed. Als de cyste moeilijk te vinden is en de omvang ervan toeneemt, neemt de inspanning die nodig is om deze te verwijderen toe. Bovendien kunnen complicaties toenemen. Tandverplaatsing en schade aan de botten zijn mogelijk. Hoewel het verwijderen van de cyste meestal succesvol is, worden vaak noodzakelijke correcties geadviseerd. Chirurgische ingrepen worden gebruikt om de tanden te repareren en te fixeren, zodat er geen verdere complicaties optreden. Hoe groter een cyste is, hoe groter de kans dat hij terugkeert. Hoewel de aanvankelijke prognose gunstig is, kunnen zich in het verdere verloop van het leven van de patiënt toch herhaalde stoornissen en nieuwe cyste-formaties voordoen. Voor de patiënt betekent dit dat hij of zij regelmatig moet worden gecontroleerd om ervoor te zorgen dat herhaling zo snel mogelijk wordt opgemerkt.
het voorkomen
Omdat het mechanisme van oorsprong van glandulaire odontogene cysten onbekend is, is het niet mogelijk om het optreden ervan te voorkomen door preventieve maatregelen Regelmatige tandheelkundige screening verhoogt echter de kans dat de cysten vroegtijdig worden ontdekt, voordat ze de patiënt ongemak kunnen bezorgen. Vanwege het hoge risico op herhaling, worden regelmatige radiologische controles sterk aanbevolen nadat al glandulaire odontogene cysten zijn gediagnosticeerd en behandeld.
Follow-up
Bij deze ziekte weinig tot nauwelijks maatregelen en opties voor nazorg zijn beschikbaar. In dit opzicht is de patiënt primair afhankelijk van een vroege diagnose en detectie van deze ziekte om verdere compilaties of andere schade aan de botten Daarom staat de vroege opsporing en ook de daaropvolgende behandeling van deze ziekte op de voorgrond. Verdere en regelmatige onderzoeken moeten worden uitgevoerd, zelfs na een succesvolle behandeling, om andere tumoren op te sporen en te verwijderen. Mogelijk vermindert deze cyste ook de levensverwachting van de getroffen persoon. De behandeling van deze ziekte wordt uitgevoerd met behulp van verschillende therapieën en ook door chirurgische verwijdering van de cysten. De getroffen persoon moet na een dergelijke operatie zijn lichaam zeker herstellen en laten rusten. Ze moeten zich onthouden van inspanning of andere fysieke activiteiten, zodat het lichaam niet onnodig gestrest raakt. Regelmatige onderzoeken zijn nodig om herhaling van deze klacht in een vroeg stadium, zelfs enkele jaren na de verwijdering, op te sporen. Bij deze ziekte zijn in de regel geen verdere maatregelen van nazorg nodig.
Wat u zelf kunt doen
Glandulaire odontogene cysten veroorzaken vaak gedurende lange tijd geen merkbaar ongemak en blijven daarom in eerste instantie onopgemerkt door de getroffen persoon. Het risico bestaat echter dat ze de bottenDaarom moet onmiddellijk een arts worden geraadpleegd als de patiënt de glandulaire odontogene cyste opmerkt. Door dit te doen, zal de getroffen persoon voorkomen dat zijn kwaliteit van leven op de lange termijn verslechtert als gevolg van de voorwaarde Nadat de arts de glandulaire odontogene cyste tijdens een chirurgische ingreep heeft verwijderd, lijdt de patiënt gewoonlijk aan tijdelijk ongemak, zoals pijn en moeite met eten. In eerste instantie, na een glandulaire odontogene cyste-operatie, besteedt de patiënt speciale aandacht aan het krijgen van lange periodes van rust met veel slaap of sedentaire activiteiten elke dag. Dit komt omdat voldoende rust belangrijk is voor het lichaam om te regenereren na de spanning van de operatie. De patiënt brengt veel tijd thuis door en zorgt ervoor dat hij zich niet blootstelt aan lichamelijk of psychisch spanning Als er problemen zijn met eten vanwege de pijnpast de patiënt de voeding aan die hij eet in overleg met de arts en geeft hij de voorkeur aan zachte voeding gedurende een bepaalde periode. Grondige tandheelkundige en mondhygiëne is even belangrijk, omdat de vatbaarheid voor infecties na de operatie toeneemt.
