Doppler-echografie is een bijzondere variant van ultrageluid onderzoek en maakt visuele en akoestische beeldvorming mogelijk van bloed stroom in slagaders en aders. De procedure wordt voornamelijk gebruikt om een diagnose te stellen hart- defecten of vasculaire stenose.
Wat is Doppler-echografie?
Doppler-echografie is een speciale variant van echografie en maakt visuele en akoestische beeldvorming mogelijk bloed stroom in slagaders en aders. Doppler-echografie is een speciaal type echografie, of ultrageluid examen. Het Doppler-effect maakt het bloed stroom in het bloed schepen hoorbaar. Samen met de zogenaamde B-scan-echografie en een speciale kleurcodering kan ook de doorbloeding worden gevisualiseerd. In Doppler-echografiekan een onderscheid worden gemaakt tussen continue-golf-Doppler (CW Doppler), pulsed-golf-Doppler (PW Doppler) en kleurgecodeerde Doppler-echografie. Kleurgecodeerde Doppler-echografie wordt in de praktijk het meest gebruikt. Het wordt ook wel angiodynografie genoemd.
Functie, effect en doelen
In Doppler-echografie, een ultrageluid sonde zendt ultrasone golven uit met een gedefinieerde frequentie. Wanneer deze straal van ultrasone golven een medium raakt, zoals een bloedcel in het bloed schepenworden de ultrasone golven gereflecteerd door deze structuren. De frequentie verandert afhankelijk van hoe snel of langzaam het medium beweegt. De gereflecteerde golven worden in geluidsvorm gemeten door een microfoon in de echo hoofd De resultaten worden vervolgens geëvalueerd in de computer van het echografieapparaat. De door de ultrasone sonde gemeten stromingssnelheden zijn kleurgecodeerd. Bloed dat naar de transducer stroomt, wordt meestal in rood weergegeven. Als het bloed wegstroomt van de transducer, ziet het er blauw uit. De stroomsnelheden zijn nu af te lezen uit de verschillende kleurniveaus. Lichte kleuren vertegenwoordigen hogere stroomsnelheden, terwijl donkere kleuren lagere stroomsnelheden vertegenwoordigen. Dit betekent dat een lichtblauw een hogere snelheid aangeeft dan een donkerblauw. Het resulterende kleuren-Doppler-beeld wordt over het zogenaamde B-modusbeeld heen gelegd. Het beeld in de B-modus is een variant van het normale zwart-grijze echobeeld. Hierdoor is het mogelijk om precies te lokaliseren welke stroomsnelheden in welke heersen schepen De afbeelding wordt in realtime weergegeven, zodat wijzigingen op elk moment kunnen worden weergegeven. Doppler-echografie kan worden gebruikt om verschillende pathologieën te detecteren. In echocardiografie, Wordt Doppler-echografie gebruikt om de hart- Hier zijn de stromingscondities in het gebied van de hart- Met name kleppen worden onderzocht. Op deze manier kunnen klepdefecten, zogenaamde insufficiënties of vernauwingen worden vastgesteld. Bij een klepinsufficiëntie sluit de hartklep niet meer goed; bij een stenose gaat deze niet meer goed open. Tekortkomingen kunnen in Doppler-echografie worden herkend aan de verkeerde stroomrichting. Wanneer een klep niet meer goed sluit, stroomt bloed terug als gevolg van drukomstandigheden. Bij een stenose toont echografie een hogere stroomsnelheid in de stenose. Dit is te zien aan een lichtere kleur. Als de klep niet goed opengaat, moet het bloed door de vernauwde klep worden geperst. Dit verhoogt de stroomsnelheid. Carotis-echografie omvat een onderzoek van de halsslagaders. Hier is Doppler-echografie vooral nuttig bij het detecteren van stenose. De meest voorkomende oorzaak van carotisstenose is arteriosclerose Als de stenose erg uitgesproken is, kan dat leiden naar circulatiestoornissen van de hersenen of ogen. Als trombi loskomen van de vasculaire afzettingen, a beroerte kan worden geactiveerd. De Doppler-procedure kan worden gebruikt om de mate van halsslagaderstenose te diagnosticeren. Carotis-doppler-echografie is daarom ook geschikt om het risico van in te schatten beroerte en ook een hartinfarct. Doppler-echografie wordt ook gebruikt bij de diagnose van trombose of voor de beoordeling van vaatwanden. De procedure wordt ook gebruikt bij nefrologie. Hier helpt kleurendoppler om bloedvaten in de nieren te vinden. In verloskundekunnen belangrijke bloedvaten zoals de ductus venosus of de arteria cerebri-media ook gemakkelijker worden gevonden met het Doppler-apparaat.
Risico's, bijwerkingen en gevaren
Eigenlijk is Doppler-echografie een veilige procedure. Mogelijke bronnen van schade zijn warmteontwikkeling en zogenaamde cavitatie. In de geluidsgolven die door het ultrasone apparaat worden verzonden, is er een onderdrukfase. Tijdens een van deze onderdrukfasen kunnen holtes of gasbellen ontstaan in het te onderzoeken weefsel. Als de druk dan weer stijgt, kunnen deze bellen instorten en het weefsel beschadigen. Dit effect staat bekend als cavitatie. Cavitaties komen vooral vaak voor in met lucht gevulde gebieden, bijvoorbeeld bij echografie van de longen of darmen. Het optreden van cavitaties kan worden bevorderd door het gebruik van ultrasone contrastmiddelen. Over het algemeen is het risico van cavitatie tijdens Doppler-echografie echter vrij verwaarloosbaar. Hoeveel warmte er wordt gegenereerd tijdens een echografisch onderzoek, hangt af van de intensiteit van het geabsorbeerde geluid. Gezond weefsel kan zelfs op lange termijn een temperatuurstijging tot 1.5 ° C verdragen. Als het weefsel van tevoren al is beschadigd, kan de temperatuurstijging de voorwaarde Aangezien deze risico's ook in klinieken en medische praktijken bekend zijn, worden de geluidsintensiteiten daar nauwgezet aangepast, zodat een volksgezondheid gevaar is tamelijk onwaarschijnlijk. De voordelen van Doppler-echografie liggen daarom in het lage risico en vooral pijnloze toepassing. In tegenstelling tot röntgenfoto's worden patiënten niet aan straling blootgesteld. Vanuit economisch oogpunt heeft Doppler-echografie ook voordelen. De aanschafkosten voor echografieapparatuur zijn aanzienlijk lager dan voor procedures zoals computertomografie of MRI Bovendien is Doppler-echografie de enige procedure die vloeistofstromen kan visualiseren. Het nadeel van Doppler-echografie is dat er geen gestandaardiseerde training is. Daarom worden de resultaten sterk beïnvloed door de vaardigheid en het diagnostisch vermogen van de examinator.
