In de doodsoorzaakstatistieken staan beroertes na de derde plaats in de westerse geïndustrialiseerde landen hart- ziekte en kwaadaardige tumorziekte. Ongeveer een op de tien inwoners van een westers land sterft plotseling beroerte, volgens deze statistieken, waarbij het risico op ziekte duidelijk toeneemt naarmate de leeftijd toeneemt. In het zevende decennium van het leven, beroerte is de tweede belangrijkste doodsoorzaak. Mannen en vrouwen worden in ongeveer hetzelfde tempo getroffen.
Voorbijgaande ischemische aanval en PRIND.
Afhankelijk van de omvang en de duur van acute circulatiestoornissen in de hersenen, kan een breed scala aan symptomen optreden, met soepele overgangen tussen voorbijgaande, vluchtige symptomatologie en levenslange aanhoudende neurologische gebreken:
- Met alleen kortdurende klachten als gevolg van een bloedsomloopstoornis in de hersenen, spreekt men van een tijdelijke ischemische aanval (TIA), wat de voorbode kan zijn van een 'majoor' beroerte.
- Het volgende niveau omhoog in termen van intensiteit en duur van symptomen zou worden gegeven door het zogenaamde PRIND (langdurig reversibel ischemisch neurologisch tekort), waarbij de tekorten uren of soms dagen kunnen duren, maar dan volledig verdwijnen.
- In geval van onherstelbare schade aan hersenen materie, blijft neurologische schade meestal de rest van het leven bestaan.
Tekenen van een beroerte
In overeenstemming met de complexe structuur en functie van de hersenen, acuut circulatiestoornissen kan een grote verscheidenheid aan combinaties van symptomen vertonen, afhankelijk van het getroffen gebied. Om de specifieke storingssymptomen te begrijpen, is het belangrijk dat de afferente en efferente zenuwvezels die de hersenen naar het "periferie" kruis in het onderste deel van de hersenen, de hersenstam Dienovereenkomstig is de linker hersenhelft verantwoordelijk voor de rechterkant van het lichaam en vice versa. Een plotselinge verlamming van de rechterhelft van het lichaam als een van de mogelijke symptomen duidt dus op een acute circulatiestoornis in de linkerhersenhelft. Nog complexere symptomen zijn het gevolg van acute circulatiestoornissen ter hoogte van de hersenstam, aangezien hier ook talrijke geleidingsvezels voor beide helften van het lichaam en de controlecentra dicht bij elkaar liggen en ook gelijktijdig kunnen worden aangetast. Typische symptomen wanneer de hersenstam betrokken is bij een beroerte zijn:
- Occipitale pijn
- Dubbel zicht
- Trekkingen van de oogbollen
- Sensorische stoornissen van de handen of vingers
- Wankel lopen en spraakstoornissen
Symptomen afhankelijk van het occlusiegebied
Uit kennis van de anatomie van de hersenen en de organisatiestructuur kan de ervaren arts conclusies trekken uit het symptoombeeld van een patiënt met een acute beroerte over het specifieke getroffen hersengebied, maar niet over de feitelijke oorzaak. Kortom, in dit korte overzichtsartikel kunnen lang niet alle denkbare symptoompatronen en symptoomcombinaties bij beroertes worden gepresenteerd. Hier zijn slechts enkele typische symptomen van occlusie van een belangrijk vat in afzonderlijke hersengebieden:
- Vasculaire occlusie van de middelste hersenslagader, middelste hersenslagader (ongeveer 80 procent van de vasculaire beroertes): verlamming en sensorische stoornissen aan de andere kant van het lichaam, het meest uitgesproken in de vingers van de hand en in het gezicht; in sommige gevallen ook verlies van gezichtsvermogen aan de andere kant van het gezicht
- Vasculaire occlusie van de posterieure cerebrale arterie, posterieure cerebrale arterie (ongeveer 10 procent van de vasculaire beroertes): verlies van gezichtsvermogen in het tegenovergestelde gezichtsveld, bewustzijnsstoornissen, sensorische stoornissen aan de andere kant van het lichaam
- vaat- afsluiting van het voorste cerebrale slagader, voorste hersenslagader (ongeveer 5 procent van vasculaire beroertes): hemiplegie aan de andere kant, die de been meer dan de arm
- vaat- afsluiting van een van de vele hersenstam schepen (20 procent van alle vasculaire beroertes, tot 50 procent bij microvasculaire schade): visuele stoornissen, motorische stoornissen, sensorische stoornissen, die beide helften van het lichaam op verschillende manieren kunnen treffen; bovendien occipitaal pijn, dubbel zicht, spiertrekkingen van de oogbollen, wankel lopen, spraakstoornissen en, in ernstige gevallen, vertroebeling van het bewustzijn.
Diagnostiek bij een beroerte
De diagnose van een beroerte is het resultaat van het typische beeld van een plotseling begin van nieuwe neurologische gebreken. Als de symptomen slechts mild zijn, zoals nieuwe sensorische stoornissen van een hand of plotseling dubbel zien, moeten ook andere klinische beelden als mogelijke oorzaken worden opgenomen. Het laatste bewijs van een bloedsomloopstoornis in de hersenen kan worden geleverd door een computertomografie of MRI van de schedel Deze onderzoeksprocedure kan ook de oorzaak en locatie van schade in de hersenen meer in detail ophelderen. Aanvullende diagnostische informatie na een beroerte wordt geleverd door middel van echografie van de hersenen schepen, beeldvorming van de gehele cerebrale circulatie door contrast injectie indien nodig, een gedetailleerd onderzoek van de hart- voor mogelijke bronnen van embolie en bloed testen op mogelijke stollingsstoornissen.
Beroerte: prognose
Nadat een beroerte is verstreken met nieuwe neurologische gebreken, is de mate van spontane regressie van de schade natuurlijk van het grootste belang. Hoewel in individuele gevallen volledig herstel denkbaar is, moeten in de meeste gevallen van grote beroertes meer of minder uitgesproken aanhoudende defecten worden verwacht. Aangezien tal van individuele factoren een grote rol spelen bij het verdere verloop van de ziekte, zijn prognoses in individuele gevallen erg moeilijk te maken. In principe kunnen de acute functiestoornissen die zelfs bij grote beroertes optreden, echter gedeeltelijk verminderen in de loop van enkele weken of maanden. Van doorslaggevend belang bij zo'n beroerte is de mate waarin andere, nog intacte hersengebieden kunnen ingrijpen en de functie overnemen van het hersenweefsel dat is vergaan.
