Wat is artrose van het duimzadelgewricht?

Synoniemen

medisch: Rhizartrose, Carpometacapale gewrichtsartrose Synoniemen in bredere zin:

• Artrose van het zadelgewricht
• Duim artrose
• Artrose van het duimzadelgewricht

Definitie

In principe wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende soorten verbindingen naargelang de vorm van de gewrichtslichamen. Dit zijn het kogelgewricht, het moergewricht, het schuifgewricht, het wiebelgewricht, het rolgewricht, het eiergewricht en het zadelgewricht. Het zadelgewricht (= articulatio sellaris) bestaat uit twee zadelvormige gewrichtsvlakken, die qua structuur en “pasvorm” optimaal op elkaar zijn afgestemd.

De duim zadelgewricht bevindt zich tussen het grote polygonale bot (= Os trapezium) en het eerste middelste straalbot. Artrose van de duim zadelgewricht (med .: rhizartrose) is een tekenen van slijtage (artrose) in het gebied van de duim zadelgewricht. Vaak is de artrose beïnvloedt ook andere gewrichten van de hand, waardoor de artrose ook gevolgen kan hebben in deze gewrichten.

Symptomen

Artrose van het duimzadelgewricht resulteert meestal in pijn in het gewricht. Met betrekking tot de sensatie van pijnmoet allereerst worden opgemerkt dat patiënten dezelfde pijn heel verschillend kunnen ervaren van de ene persoon tot de andere. Als gevolg hiervan ervaren sommige patiënten pijn in rust in de vroege stadia van artrose van het duimzadelgewricht, terwijl anderen pijn in rust alleen in meer gevorderde stadia ervaren.

Op dit punt wordt uitgegaan van een “normaal” pijngevoelige patiënt. In de vroege stadia van de ziekte ervaart de patiënt vaak een gevoel van zwakte in het gebied van de duim. Vooral in combinatie met alledaagse bewegingen komt vaak zogenaamde belastingsafhankelijke pijn voor.

Drukpijnen zijn ook typisch in het begin. De pijn neemt echter soms vrij snel toe, omdat slijtage onvermijdelijk vordert. In meer gevorderde stadia neemt de pijn toe, wordt ernstiger en straalt deze soms uit naar andere gebieden.

De klinische bevinding van artrose van het duimzadelgewricht wordt uitgedrukt als een kapselzwelling, bijgevolg een zwelling rond het gebied van het zadelgewricht. Meestal kan op dit punt een drukpijn worden uitgeoefend. Pijn wordt beschouwd als het belangrijkste symptoom in het klinische beeld van het duimzadelgewricht.

De intensiteit en duur van de pijn varieert sterk van persoon tot persoon. Ook het stadium van de ziekte heeft invloed op welke vorm van pijn domineert. In de vroege stadia treden de pijnsymptomen meestal op in de vorm van pijn onder stress.

Naarmate de ziekte voortschrijdt, kan zich echter ook pijn in rust ontwikkelen, die als zeer stressvol wordt ervaren. Naast de pijn is zwelling een klassiek symptoom van artrose van het duimzadelgewricht. Daarom leidt de capsulespanning vaak tot drukpijn.

De respectievelijke vormen van pijn variëren in frequentie, intensiteit en duur en hebben de neiging om erger te worden bij toenemende tekenen van slijtage van het duimzadelgewricht. De pijn is vaak niet alleen gelokaliseerd in het gebied van het duimzadelgewricht, maar straalt ook uit naar de vingers en hand. De pijn kan ook leiden tot functionele beperkingen, meestal in de vorm van verminderde kracht en mobiliteit.

Patiënten vinden het bijvoorbeeld moeilijk om voorwerpen stevig in het duimzadelgewricht vast te pakken en vast te houden terwijl ze pijn hebben. Afhankelijk van het stadium van de ziekte kan de mobiliteit ook beperkt zijn vanwege de pijn. Vooral draaiende en grijpende bewegingen worden als zeer pijnlijk ervaren. De therapeutische stappen zijn gebaseerd op de respectievelijke pijnsymptomen, aangezien pijn een goede maatstaf is voor hoe ver de ziekte is gevorderd of hoeveel de getroffen persoon erdoor wordt beperkt en belast.