Orgaan van Corti: structuur, functie en ziekten

Het orgaan van Corti bevindt zich in het binnenoor in het slakkenhuis en bestaat uit ondersteunende cellen en sensorische cellen die verantwoordelijk zijn voor het gehoor. Wanneer een geluidsgolf de haar sensorische cellen, ze triggeren een elektrisch signaal in het stroomafwaartse neuron dat naar het hersenen via de gehoorzenuw. Ziekten die het orgaan van Corti kunnen aantasten, zijn onder meer de ziekte van Menière of hydrops cochleae, leeftijdsgebonden gehoorverlies (presbycusis), en anderen.

Wat is het orgel van Corti?

Het orgel van Corti maakt deel uit van het menselijk gehoor. Het complex van ondersteunende en sensorische cellen bevindt zich in het binnenoor, dat achter de ovale en ronde ramen ligt. Voordat geluid het ovale venster bereikt, gaat het door de buitenkant gehoorgang trommelvliesEn middenoor erachter. De laatste bestaat uit de trommelholte, die de gehoorbeentjes bevat. Wanneer een geluidsgolf de trommelvlies, het brengt de trilling over op de gehoorbeentjes, die op hun beurt elkaar aanstoten in een kettingreactie en uiteindelijk het membraan van het ovale venster laten trillen. Achter het ovale venster begint het slakkenhuis. Het slingert zich in het binnenoor en leidt in de lengterichting door drie kanalen die evenwijdig aan elkaar lopen en gevuld zijn met weefselvocht​ Ten eerste komt geluid de atriale gehoorgang binnen, die naar de punt van het slakkenhuis leidt en naadloos overgaat in de trommelvliesgang, die terug leidt naar het ronde venster. Tussen de twee ligt het cochleaire kanaal, dat het orgaan van Corti bevat. Het ligt boven het basilaire membraan, dat de bodem van het kanaal vormt, en onder een afdekmembraan, ook wel het tectoriaal membraan genoemd. De structurele en functionele eenheid dankt zijn naam aan de Italiaanse anatoom Alfonso Corti, die het als eerste beschreef in 1851. Het is in technische taal ook bekend als organon spirale cochleae.

Anatomie en structuur

Drie rijen buitenste haar cellen strekken zich uit langs de loop van het slakkenhuis. Haar-achtige uitsteeksels steken uit het cellichaam (soma) in de slakkengang en worden stereovilli genoemd. Een enkele sensorische cel van het haar kan 30-150 stereovillen hebben. Bovendien hebben ze een speciale extensie, de kinocilia, waarvan elke cel er maximaal één heeft. Alle verlengstukken van de sensorische cellen van het buitenste haar steken uit in het slakkenhuis waar ze tegen het tectoriale membraan aanliggen; afbuigingen van het membraan worden overgebracht op de sensorische cellen en buigen de stereovilli en kinocilia. De stereovillen staan ​​met elkaar in contact via tipverbindingen (tip links); de flexibele verbindingen zijn ook belangrijk voor het openen van poriën aan het uiteinde van de stereovillen. Naast de drie rijen buitenste haarcellen strekt zich een enkele rij binnenste haarcellen uit door het cochleaire kanaal. De sensorische cellen van het binnenste haar hebben dezelfde structuur als de buitenste, maar raken het tectoriale membraan niet aan. De sensorische haarcellen van het menselijk gehoor zijn secundaire sensorische cellen die geen eigen sensorische cellen hebben zenuwvezels​ Bij stimulatie zenden ze daarom eerst hun signaal naar een andere cel (ganglion spirale cochleae), die de informatie via zijn zenuwvezels​ Samen vormen deze vezels de gehoorzenuw. Ondersteunende cellen stabiliseren de feitelijke sensorische cellen van het orgaan van Corti.

Functie en taken

Het orgel van Corti zet de stimulatie van het gehoor door geluidsgolven om in een zenuwsignaal; fysiologie verwijst naar dit proces als transductie. Het geluid plant zich voort in golven door de weefselvocht van het atriale kanaal. Het membraan van Reissner tussen de atriale en cochleaire kanalen duwt het tectoriale membraan aan, dat op zijn beurt de beweging overbrengt naar de stereovillen van de buitenste haarcellen van het orgaan van Corti. Op deze manier leidt het tectoriale membraan de stereovilli naar buiten of weg van de kinocilia. In de rusttoestand produceert de sensorische cel van het haar een zogenaamd rustpotentieel: spontane activiteit die leidt tot het vrijkomen van de neurotransmitter glutamaat​ De vrijgekomen hoeveelheid is constant. Een afbuiging van de stereovillen naar de kinocilia signaleert een auditieve stimulus voor de cel. De punt links verwijdt de poriën van de stereovilli, waardoor kalium ionen om het inwendige van de cel binnen te gaan en de elektrische lading ervan te veranderen. Hierdoor geeft de haarcel meer af glutamaat, waardoor het stroomafwaartse neuron wordt geïrriteerd. Wanneer de stereovillen echter van de kinocilia af buigen in plaats van er naar toe, verkleinen ze de poriën en minder kalium ionen kunnen de sensorische cel van het haar binnendringen, waardoor de cel minder vrijgeeft glutamaat en remt daardoor actief de stroomafwaartse zenuwcel​ De waarneming van het roterende zintuig in de arcades, die ook tot het binnenoor behoren, werkt op dezelfde manier. De stimulus hier is echter geen geluidsgolf, maar de roterende beweging van de hoofd.

Ziekten

Talrijke ziekten kunnen zich manifesteren in het orgaan van Corti; deze omvatten de ziekte van Menière (hydrops cochleae), leeftijdsgebonden gehoorverlies (presbycusis), en anderen. De ziekte van Menière of hydrops cochleae is een voorwaarde waarin het binnenoor te veel produceert weefselvocht​ Typische symptomen zijn onder meer duizeligheid, gehoorverlies, tinnitus en een gevoel van druk op de oren. Vaak strekt de overtollige lymfe de kanalen in het slakkenhuis uit, waardoor het moeilijk wordt om lage tonen als eerste waar te nemen. De extra druk op de sensorische cellen van het haar kan de stereovilli afbuigen, ook al is er geen akoestische stimulus aanwezig. Zelfs met tijdelijke hydrops cochleae is permanente schade aan het orgaan van Corti mogelijk, wat resulteert in het aanhouden van sommige of alle symptomen. Leeftijdsgebonden gehoorverlies (presbycusis) treedt meestal op na de leeftijd van 50 jaar en manifesteert zich in gehoorverlies tot verlies van gehoorvermogen en tinnitus​ Naast natuurlijke veroudering, andere factoren zoals circulatiestoornissen, suikerziekte mellitus, en verheven bloed druk kan bijdragen aan de ontwikkeling en ernst van leeftijdsgebonden gehoorverlies.