Onzekerheid of zelfonzekerheid staat in de psychologie als de antithese van zelfvertrouwen. Het is beide uitersten een emotioneel-subjectief gevoel, dat niet gebaseerd is op de feitelijke prestatie van de getroffen persoon. Sterk uitgedrukte zelfonzekerheid voldoet aan de criteria van angstvermijdend persoonlijkheidsstoornis, die zich onderscheidt van Angst stoornissen of sociale fobieën en voor wiens ontwikkeling, naast milieufactorenwordt genetische aanleg beschouwd als een van de belangrijkste oorzakelijke factoren.
Wat is onzekerheid?
De term onzekerheid wordt in de psychologie synoniem gebruikt met zelfonzekerheid en belichaamt de antithese van zelfvertrouwen. De term onzekerheid wordt in de psychologie synoniem gebruikt met zelfonzekerheid en belichaamt de antithese van zelfverzekerdheid. In beide gevallen is het een emotioneel-subjectief gevoel dat niet noodzakelijkerwijs overeenkomt met feitelijke criteria zoals prestatie van de betrokken personen. Als onzekerheid duidelijk wordt uitgesproken, een zelfverzekerde vermijdend persoonlijkheidsstoornis kan zich ontwikkelen, wat meestal gepaard gaat met remmingen in de communicatie en angst voor kritiek, afwijzing, minderwaardigheidsgevoelens en andere negatieve gevoelens. De overgangen tussen gevoelens van onzekerheid en diagnosticeerbare zelfonzekerheid-vermijdend persoonlijkheidsstoornis zijn vloeibaar. Een tijdelijk gevoel van onzekerheid tijdens bijzondere sociale situaties zoals examens, sollicitatiegesprekken en spreken in het openbaar voldoet niet aan het criterium voor zelfvertrouwen-vermijdende persoonlijkheidsstoornis. Bijkomende symptomen die vaak worden waargenomen in dergelijke situaties zijn trillende knieën, rode vlekken op het gezicht, nek, en decolleté, en koud huid zweet. Bij mogelijke therapieën is het belangrijk om onderscheid te maken tussen gevoelens van onzekerheid en de aanwezigheid van een zelfonzeker-vermijdende persoonlijkheidsstoornis.
Functie en taak
Onzekerheid, die bijna altijd gepaard gaat met angst, kan belangrijke beschermende functies vervullen. De enige voorwaarde hiervoor is dat onzekerheid en angst binnen een aanvaardbaar bereik blijven dat als normaal wordt beschouwd. Angst en onzekerheid beschermen in de eerste plaats tegen het overschatten van zichzelf en tegen het verkeerd inschatten van de eigen capaciteiten en competenties. Met name bij het beoefenen van extreme sporten en andere potentieel gevaarlijke privé- of professionele activiteiten kunnen risico's bij afwezigheid van onzekerheid als onrealistisch laag worden ingeschat, zodat onverwacht gevaarlijke en direct levensbedreigende situaties kunnen ontstaan die vermeden hadden kunnen worden. Een bepaald niveau van angst en onzekerheid in bepaalde situaties activeert het sympathieke zenuwstelsel, wat de release van spanning hormonen en kan leiden verbeterd concentratie en fysieke prestaties. Kortetermijnstressoren laten meer van de twee los catecholamines adrenaline en noradrenaline, terwijl op lange termijn spanning kan worden aangetoond toe te nemen glucocorticoïden zoals cortisone, Cortisol, En anderen. catecholamines veroorzaken een aantal fysiologisch effectieve veranderingen die de stofwisseling optimaal programmeren voor vluchten of aanvallen. glucocorticoïden, anderzijds, leiden tot een grotere mobilisatie van lichaamsmiddelen. Het verhoogde concentratievermogen bevordert creatieve benaderingen van solutions in crisissituaties. Dit betekent dat gepercipieerde onveiligheid niet alleen negatieve aspecten heeft, maar zelfs bijdraagt aan permanent effectieve verbeteringen die verder gaan dan het onmiddellijke beschermende effect. Alleen bij pathologisch toegenomen onzekerheid en angst overheersen de negatieve aspecten, wat op langere termijn kan leiden tot een aanzienlijk sociaal isolement van getroffenen.
Ziekten en klachten
De beschermende werking en de prestatieverhogende aspecten kunnen omslaan als onzekerheid en angst permanent pathologisch toenemen. Permanent verheven spanning niveaus, ook wel bekend als distress, veroorzaken een aantal fysiologische veranderingen in het lichaam die dat kunnen leiden tot ernstige ziekten zoals hoge bloeddruk, arteriosclerose, hart- aanvallen, algemene zwakte en vele andere problemen. Vooral de immuunsysteem lijdt aan continue stress, wat resulteert in een verhoogde vatbaarheid voor bijvoorbeeld infecties. Naast de fysiologische veranderingen in het lichaam, een permanent verhoogd stressniveau hormonen heeft ook aanzienlijke effecten op de psyche. Het concentratievermogen en de cognitieve prestaties worden aangetast en verminderd. Uitputting, Depressie or burn-out kunnen ontwikkelen, met een verhoogd risico op nicotine or alcoholverslaving Bij het aanpakken van deze problemen moet rekening worden gehouden met het feit dat stressoren niet objectief kunnen worden gemeten, maar dat hun effecten sterk kunnen variëren, afhankelijk van de individuele stresstolerantie. Daarom zou het niet nuttig zijn om de stressfactoren die de problemen veroorzaken te vermijden, maar het is veelbelovender om de manier waarop met stressfactoren wordt omgegaan te verbeteren dat stress management is verbeterd en de concentratie van stress hormonen is aantoonbaar lager. In verband met pathologisch verhoogde en permanent aanwezige onzekerheid kan een zelfonzeker-vermijdende persoonlijkheidsstoornis ontstaan. Het wordt gekenmerkt door het subjectieve gevoel van onzekerheid, minderwaardigheid en onaanvaarding, maar verlangen naar genegenheid en acceptatie. Ze lijden aan een pathologisch verhoogde angst voor kritiek en afwijzing en worden geremd in hun communicatie met anderen. De persoonlijkheidsstoornis zorgt ervoor dat patiënten bewust en onbewust contact vermijden met mensen die gevoelens van afwijzing en uitsluiting bij hen kunnen oproepen. Hun gevoel van eigenwaarde is laag en hun sociale contacten zijn meestal beperkt tot een paar mensen waarvan wordt aangenomen dat ze geen gevaar opleveren. Zelfonzeker-vermijdende persoonlijkheidsstoornis leidt uiteindelijk tot sociaal isolement en gaat gepaard met strikt probleemvermijdingsgedrag. In veel opzichten lijkt de aandoening op een sociale angst, maar het is situationeel en manifesteert zich alleen bij speciale eisen, zoals examens, sollicitatiegesprekken of spreken in het openbaar.
