Fractuurgenezing: functie, taken, rol en ziekten

Breuk genezing is de genezing van een bot fractuur. Er wordt onderscheid gemaakt tussen primair en secundair breuk genezing. Verstoring van dit proces kan leiden naar pseudartrose.

Wat is fractuurgenezing?

Breuk genezing is de genezing van een bot fractuur​ Het genezingsproces na een botdefect wordt fractuurgenezing genoemd. Er zijn twee soorten botdefecten. Ofwel is het een bot fractuur met een volledige doorsnijding van het bot of een kloof (botbreuk) met een onvolledige vernietiging van de botstructuur. De genezing van een botafwijking is van veel factoren afhankelijk. Allereerst wordt onderscheid gemaakt tussen primaire en secundaire fractuurgenezing. Bij primaire genezing van de breuk, niet zichtbaar eelt weefsel wordt gevormd. Het bot geneest direct. Dit vereist echter dat de uiteinden van de breuk met elkaar in contact blijven, bijvoorbeeld door het periosteum (buitenste periosteum), dat tijdens de breuk niet wordt vernietigd. Secundaire fractuurgenezing vindt plaats wanneer beide uiteinden van het bot geen weefselcontact meer hebben. Terwijl bij primaire fractuurgenezing het proces meestal na drie weken is voltooid, kan secundaire fractuurgenezing tot 24 maanden duren. In dit geval vindt het secundaire genezingsproces plaats in vijf fasen. Dit proces staat ook bekend als indirecte fractuurgenezing. Verstoringen in de genezing van fracturen kunnen vervormingen tot gevolg hebben botten als onderdeel van pseudoartrose.

Functie en taak

Bones vormen het ondersteunende weefsel van alle gewervelde dieren en hebben ook de taak om de interne organen evenals het helpen van het organisme bij de voortbeweging. Een botbreuk beperkt de functie van het aangetaste bot ernstig. Daarom begint de genezing van de breuk onmiddellijk na vernietiging van het bot. Het verloop van de fractuurgenezing hangt, zoals reeds vermeld, af van de omvang van de fractuur. Als bijvoorbeeld beide uiteinden van het bot nog steeds verbonden zijn door het periost, wordt het doorgesneden botten worden na de breuk nog samen behandeld. In dit geval verloopt de genezing van de fractuur zonder zichtbare vorming van a eelt (littekenweefsel van het bot). Bij primaire fractuurgenezing hopen de voorlopercellen van osteoblasten (botcellen) zich direct op rond de capillairen vanuit het periosteum of endost (binnenste periosteum). Daarbij vormen ze osteonen (botlamellen rond botkanaal). De voorlopercellen van osteoblasten worden osteoprogenietorcellen genoemd. De osteonen herstellen de functionaliteit van het bot na ongeveer drie weken. Bij secundaire fractuurgenezing verloopt het genezingsproces niet direct, maar tussenweefsel (eelt) wordt gevormd, die gedurende een langer proces wordt verhard en gemineraliseerd tot botstof. Secundaire fractuurgenezing kan worden onderverdeeld in vijf fasen. Dit zijn de blessurefase, de ontsteking fase, de granulatiefase, de verhardingsfase van callus en de remodelleringsfase (modellering en hermodellering). In de verwondingsfase wordt de botstructuur met geweld vernietigd, met de vorming van een hematoom in de breukspleet. Alle botweefsels zijn van elkaar gescheiden. Tijdens de ontstekingsfase kan de hematoom wordt geïnfiltreerd door macrofagen, mestcellen en granulocyten. Binnen de hematoomleiden pluripotente stamcellen tot osteoblasten, chondroblasten en fibroblasten. In de loop van deze processen heparine en histamine enerzijds en groeifactoren en cytokines anderzijds worden uitgescheiden in het hematoom. Dit resulteert in de afbraak van het hematoom met gelijktijdige opbouw van botvormende cellen. De derde fase van secundaire fractuurgenezing wordt gekenmerkt door de vervanging van het hematoom door granulatieweefsel met fibroblasten, capillairen en verder collageen​ In dit proces bouwen osteoblasten nieuw bot, terwijl osteoclasten (meerkernige reuzencellen uit de beenmerg) botstof afbreken die niet is geperfuseerd. In de vierde fase vindt verharding van de callus plaats met vorming van het geweven bot. Dit resulteert in mineralisatie van de callus. Dit proces is na ongeveer drie tot vier maanden voltooid. Ten slotte, in de vijfde fase, transformeert het proces van hermodellering het gevlochten bot in lamellair bot. In dit proces wordt de oorspronkelijke botstructuur hersteld. Het is echter niet honderd procent duidelijk of de primaire en secundaire botgenezingsprocessen verschillende processen vertegenwoordigen, waardoor dezelfde remodelleringsprocessen mogelijk alleen in mindere mate optreden tijdens de primaire fractuurgenezing.

Ziekten en klachten

In verband met fractuurgenezing kunnen er ook stoornissen zijn die het genezingsproces vertragen. Vertraagde genezing van fracturen is wanneer de botgenezing van de fractuur na 20 weken niet heeft plaatsgevonden. Oorzaken kunnen zijn: zeer grote fracturen, infecties, onvoldoende botimmobilisatie of slecht bloed levering aan het getroffen gebied. Als de botten na enkele weken niet aan elkaar zijn gegroeid, is vaak pseudoartrose het gevolg. De term pseudoartrose betekent vals gewricht. In dit geval is het pijn in het gebied van de breuk neemt niet af. Chronische zwelling treedt op en het vermogen om gewicht te dragen op de getroffen plaats wordt niet gegeven. Bovendien resulteert een functionele en bewegingsstoornis, die tot uiting komt in een blijvende zwakte van het aangetaste gewricht. Er zijn veel factoren die pseudoartrose kunnen bevorderen. Naast onderliggende aandoeningen zoals infecties, lever ziekte, maligniteiten, vaatziekten, immunodeficiënties, zwaarlijvigheidof suikerziekte mellitus, kunnen externe factoren zoals onvoldoende gewrichtsimmobilisatie ook leiden vertraagde genezing. De effecten van vertraagde genezing van fracturen variëren van vertraagde volledige genezing tot volledig mislukken van genezing. In dit geval is het therapie is gebaseerd op de onderliggende oorzaak. Elke aanwezige onderliggende ziekte moet worden behandeld. Naast chirurgische behandelingsmethoden, ultrageluid behandelingen, schokken golftherapieën, of zelfs gen Er worden onder andere therapieën gebruikt.