Synoniemen
Kneuzing, kneuzing
Algemeen
A blauwe plek (hematoom) is de vaak zichtbare accumulatie van bloed in het onderhuidse weefsel (subcutis) of dieper gelegen huidweefsel, zeldzamer ook in een eerder bestaande lichaamsholte. Over het algemeen is een hematoom een teken van ziekte (symptoom) dat wijst op een verwonding of het gebruik van geweld. In zeldzame gevallen kan het echter ook te wijten zijn aan een ernstiger onderliggende ziekte.
Afhankelijk van de omvang vereist een hematoom geen therapie, interne zorg of ziekenhuisbehandeling. Een duidelijk onderscheid van een hematoom wordt gemaakt door de doodsvlekken, die, hoewel ze gedeeltelijk op elkaar lijken en ook worden veroorzaakt door: bloed in het weefsel komen ze, in tegenstelling tot een hematoom, uitsluitend voor in kadavers. Over het algemeen is een hematoom een veel voorkomend symptoom, omdat zelfs lichte verwondingen in het dagelijks leven er bij verder gezonde mensen een kunnen veroorzaken. Ze komen echter vooral veel voor bij jonge kinderen leren lopen en ouderen die onzeker zijn over lopen.
Oorzaken
De meest voorkomende vorm van hematoom is een direct gevolg van een vasculair letsel veroorzaakt door geweld. Of dit gebeurt door een derde met kwade opzet, door een ongeval of als onderdeel van een medische ingreep (operatie) is secundair. De blauwe plek veroorzaakt door een sportblessure wordt ook wel een paard kus.
In aanwezigheid van een ziekte die invloed heeft op bloed coagulatie (hemostase), zoals de erfelijke (erfelijke) ziekte van hemofilie or Leukemie (leukemie), The blauwe plek (hematoom) kan optreden na een klein trauma of zelfs zonder een ongeval (trauma). Afhankelijk van de lokalisatie, grootte en vorm kan een hematoom het mogelijk maken om conclusies te trekken over het type letsel, zoals een specifieke breuk van een bot, of in de forensische geneeskunde over het type wapen dat wordt gebruikt. Een andere factor die niet mag worden verwaarloosd, is het gebruik van anticoagulantia (zoals Apixaban of Marcumar).
Symptomen
Het belangrijkste symptoom van een hematoom is de verkleuring die wordt veroorzaakt door het bloed dat in het weefsel is gelekt, meer bepaald door het bloedpigment (hemoglobine) die wordt aangetroffen in de rode bloedcellen (erytrocyten). Na verloop van tijd veranderen zowel de kleur als de kleurintensiteit van het hematoom van intens, voornamelijk roodblauw naar groenachtig tot lichtgeel als gevolg van lichaamseigen afbraakstappen. Afhankelijk van de lokalisatie, de grootte van het hematoom en de individuele stofwisseling, duurt dit verkleuringsproces enkele dagen tot enkele weken.
De kleuring van een bestaand hematoom laat daarom slechts zeer beperkte conclusies toe over het tijdstip van ontwikkeling. Naast de verandering in kleur, zal het gelekte bloed naar verwachting ook zwelling van de regio veroorzaken. Afhankelijk van de omvang van het hematoom, een gevoel van spanning en ook pijn (vooral bij het aanraken of indrukken van het getroffen gebied) kan ook voorkomen.
Complicaties van een hematoom zijn vooral te verwachten wanneer de door het hematoom veroorzaakte zwelling druk uitoefent op omliggende structuren, wat in het geval van bijvoorbeeld ruimtelijke vernauwing kan leiden tot een compressie van de omliggende structuren, zoals de hersenen in het geval van een hersenbloeding of de schepen en zenuwen bij een zogenaamd compartimentsyndroom. Als er een hematoom optreedt in gewrichten, vooral in de kniegewricht, heup gewricht or enkel gewricht, de ontwikkeling van voortijdige gewrichtsslijtage (artrose) kan worden bevorderd. Als het hematoom bijzonder ernstig en groot is in verhouding tot de hoeveelheid bloed die is uitgelekt, kan een mogelijk levensbedreigende schokken is op korte termijn mogelijk, zelfs met het navenant hoge bloedverlies.
Op middellange termijn kan het gebrek aan zuurstofdragende rode bloedcellen (erytrocyten) kan leiden tot bloedarmoede, die zich kan manifesteren als vermoeidheid, bleekheid, zwakte, vermoeidheid, duizeligheid en hoofdpijn. Ongedetecteerde grotere hematomen zijn mogelijk, vooral bij inwendige bloedingen in de heup, buik of borst Oppervlakte. Een simpele blauwe plek (hematoom) bij een verder gezond persoon vereist meestal geen therapie.
Bij subjectief ongemak kan een klein hematoom worden behandeld met eenvoudige huismiddeltjes, zoals discrete koeling en verhoging van het getroffen gebied. Een bezoek aan de arts is met name aan te raden als het hematoom groot is, als er geen plausibele verklaring is voor het ontstaan ervan of als het na enkele weken nog niet verdwenen is. Indien nodig zal de behandelend arts dan een ernstiger letsel uitsluiten, zoals een breuk of het optreden van complicaties, of, als de oorzaak van de bloeding onbekend is, de oorzaak onderzoeken. In het geval van grotere hematomen kan een plaatselijk aangebrachte zalf met antistollingsactieve ingrediënten worden gebruikt om het meer gestolde bloed toegankelijker te maken voor het lichaam voor een snellere afbraak. Als er complicaties optreden, moeten deze uiteraard apart worden behandeld.
