Een crème voor de behandeling van pigmentvlekken
Voordat u overweegt om de laser te verwijderen pigmentvlekken of oplichting door koude of zuurbehandeling, eenvoudiger middelen zoals crèmes kunnen worden gebruikt. Veel crèmes, vooral crèmes op recept, zijn gebaseerd op de werking van de bleekmiddelen die ze bevatten. Deze onderbreken de vorming van melanine in de melanocyten.
Een veelgebruikt bleekmiddel is onder andere hydrochinon. Omdat wordt vermoed dat hydrochinon kankerverwekkend is, mogen crèmes die hydrochinon bevatten maximaal 3 maanden worden gebruikt. Andere veel voorkomende bleekmiddelen zijn rocinol en kojiczuur. Het succes van een behandeling met bleekmiddelhoudende crèmes wordt meestal pas bereikt na ongeveer twee maanden, licht pigmentvlekken kan na ongeveer vier weken duidelijk worden opgehelderd. Om ongewenste bijwerkingen bij het gebruik van bleekmiddelhoudende crèmes te voorkomen, dient voor gebruik altijd een arts te worden geraadpleegd.
Celtypen
De pigmentvlekken kunnen afkomstig zijn uit verschillende celtypen en daardoor verschillende kenmerken hebben. De melanocyten zijn de melanine-vormende cellen van het lichaam en leiden tot de vorming van bruine pigmentvlekken. Afhankelijk van het celtype worden deze pigmentvlekken melanocytische naevi genoemd.
Afhankelijk van hun positie in de huidlaag zijn de pigmentvlekken verder onderverdeeld in De naevuscellen zijn nauw verwant aan de melanocyten, maar hebben geen dendrieten, ze liggen in de huid in de vorm van bolvormige tot spoelvormige cellen, die wel gerangschikt in nesten. Bovendien kunnen ze hun pigment niet afgeven aan de omliggende huidcellen. Naast goedaardige pigmentvlekken zijn er ook tal van atypische cellen die kunnen degenereren tot kwaadaardige cellen.
Deze kwaadaardige cellen kunnen zowel uit melanocyten als uit naevuscellen ontstaan. Om verschillende redenen (UV-licht, genetica, verkeerde herstelmechanismen,…) verliezen deze cellen hun normale vorm en groeisnelheid en degenereren ze.
- Epidermale melanocytische naevi en
- Dermale melanocytische naevi
Melanocytische naevi
Deze pigmentvlekken ontstaan uit echte melanocyten en zijn onderverdeeld in epidermale en dermale melanocytische naevi. De volgende soorten naevi behoren tot de epidermale pigmentvlekken (pigmentstoornis): 1e sproeten (efeliden): dit zijn kleine gelige en bruinachtige vlekjes op de huid, die vooral voorkomen bij mensen met een lichte huidskleur en rood of blond haar. Sproeten zijn pigmentafzettingen die voornamelijk worden veroorzaakt door zonlicht.
Bij sommige mensen vervagen de sproeten in de winter weer. De melanine geproduceerd door de melanocyten wordt opgeslagen in de omringende keratinocyten en leidt zo tot bruin worden van de huid. In contrast met lever vlekken, melanocyten vermenigvuldigen zich niet lokaal.
In de meeste gevallen zijn sproeten een normale variant, die wordt veroorzaakt door een aangeboren genetische variatie in de melanocortine-1-receptor. In het geval van het NAME-syndroom zijn de sproeten een symptoom van een systemische ziekte, die gepaard gaat met verdere huidveranderingen. 2. nevus lenticularis: dit is een goedaardige bruinachtige lever plek met scherpe randen.
De "lentigo simplex" verwijst naar de normale moedervlek, die zich ontwikkelt in jeugd door de invloed van zonlicht. Het is plat, bruin, rond of ovaal en meestal kleiner dan 5 mm in diameter. Histologisch zijn er geen nesten van naevuscellen, zoals in een junctionele naevus, maar alleen verhoogde melanocyten.
Om deze reden geen zwarte huid kanker (kwaadaardig melanoma) kunnen ontstaan uit lentigo simplex. De lentigo solaris (ouderdomsvlekken) worden ook voornamelijk veroorzaakt door langdurige blootstelling aan de zon. De ouderdomsvlekken vermenigvuldigen zich in toenemende mate op latere leeftijd.
Het is een platte, bruine laesie ter hoogte van de huid met een gevlekte of stervormige omtrek die altijd scherp is afgetekend. De vlek is meestal bruin en onregelmatig gepigmenteerd. De ouderdomsvlekken treft vooral lichte huidtypes.
Hoewel ze niet kwaadaardig zijn, kunnen ze worden verward met een zwarte huid kanker. Niettemin zijn ze een uiting van schade door de zon en verschijnen ze daarom alleen op aan de zon blootgestelde huidgebieden. 3. naevus pigmentosus (café-au-lait-vlekken): dit zijn altijd goedaardige, licht- tot donkerbruine uniforme moedervlekken.
Ze kunnen tussen de 2 mm en 20 cm groot zijn en, in tegenstelling tot andere pigmentvlekken, nooit verhoogd of knoestig. Om deze reden hebben de café-au-lait-plekken geen ziektewaarde en komen ze voor bij 10-20% van de normale bevolking. Als er meer dan 6 plekken zijn, elk groter dan 15 mm op volwassen leeftijd en groter dan 5 mm in jeugd, evenals andere symptomen, is de diagnose van neurofibromatose type I waarschijnlijk.
4. naevus spilus (“Kiebitz-Ei- naevus”): deze pigmentvlek wordt gekenmerkt door een grote, gelijkmatig bruin gekleurde huidvlek, die bovendien talrijke kleine donkerbruine vlekjes vertoont. De totale diameter is vaak groter dan 15 cm, de kleine bruine vlekjes hebben vaak een diameter van 2-3 mm. Deze vorm van pigmentvlekken komt gemiddeld voor bij 3 op de 100 volwassenen met een lichte huidskleur.
De kleine donkerbruine vlekjes kunnen atypisch veranderd zijn, maar de ontwikkeling naar een zwarte huid kanker (kwaadaardig melanoma) is zeer zeldzaam. 5e Becker-naevus: Dit type pigmentvlek treft vooral jonge mannen. Typisch vormt zich in het gebied van de schouder een scherp en grillig beperkte hypergepigmenteerde vlek ter grootte van een handpalm.
Dit gebeurt uitsluitend als gevolg van verhoogde melaninevorming. De huidwisseling moet binnen een jaar voltooid zijn en daarna niet meer veranderen. In de regel komt een daaropvolgende verkleuring van de Becker-naevus slechts zelden voor.
Het heeft geen kwaadaardig potentieel, zodat verwijdering door lasertherapie kan worden gedaan om puur cosmetische redenen. De volgende subgroepen behoren tot de dermale melanocytische naevi: 1. mongoolvlek (staartvlek sacrale vlek): Deze vlek is meestal onregelmatig en blauwachtig. Bij pasgeborenen bevindt het zich op de rug, billen of heiligbeen en is onschadelijk. Het is een overblijfsel van de embryonale ontwikkeling en vervaagt of verdwijnt gewoonlijk na 4 tot 8 jaar of uiterlijk in de puberteit.
Al met al wordt de Mongoolse plek veel vaker aangetroffen onder Aziaten van de zwarte Afrikanen. Het wordt het meest zelden aangetroffen bij kinderen met een lichte huid en blond. 2. naevus fusco-coeruleus: dit is een donkerblauwe tot bruinachtige pigmentaandoening die wordt veroorzaakt door de ectopische ophoping van melanocyten in de diepe dermis.
Vanwege zijn twee verschillende lagen wordt het naevus ota en naevus Ito genoemd. De naevus ota beïnvloedt meestal het gebied van de eerste en tweede trigeminale tak en bevindt zich op het voorhoofd, de ogen, de wang en het gehemelte. Het kan ook de bindvlies, sclera en trommelvlies.
De naevus Ito bevindt zich in het schoudergebied. In uitzonderlijke gevallen kan deze pigmentvlek degenereren tot kwaadaardig. Omdat met name de naevus ota erg ontsierend kan zijn, is er de mogelijkheid om deze mee te behandelen lasertherapie.
3. coeruleus naevus (blauwe naevus, dermaal melanocytoom): Het wordt gekenmerkt door een donkerblauwe tot grijszwarte kleur, scherp gedefinieerd en goedaardig. De ongebruikelijke kleur is te wijten aan de opeenhoping van melanocyten in de diepere huidlagen. Aangenomen wordt dat de melanocyten zich in de loop van de ontwikkeling ectopisch ophopen in de diepere huidlagen.
De blauwe naevus komt het vaakst voor op de rug van de hand en de rug van onderarm. Het kan echter overal voorkomen en is meestal onschadelijk. De ontwikkeling tot een kwaadaardig melanoma is zeer zeldzaam, zodat de verwijdering om puur cosmetische redenen kan plaatsvinden.
Deze cellen hebben geen dendrieten en kunnen hun pigment niet afgeven aan naburige cellen. Typisch, de naevuscel naevus ondergaat een ontwikkeling tijdens jeugd en verdwijnt in sommige gevallen volledig. 1e junctionele naevus: in deze eerste fase groeit de naevus precies op de grens tussen de epidermis en de dermis.
Deze zone wordt de verbindingszone genoemd. Het is scherp gedefinieerd, puntvormig, bruin of zwart. Deze eerste junctionele naevi ontwikkelen zich tijdens de kindertijd.
2e samengestelde naevus: dit is de tweede fase van de ontwikkeling van naevuscel naevus. Hier migreert de naevus naar de diepte van de dermis en breidt zich zo uit naar beide huidlagen. Het oppervlak van de pigmentvlek kan scheuren vertonen.
Hierdoor wordt de moedervlek dikker en kan hij knoestige delen hebben. In deze fase wordt de pigmentatie vaak onregelmatiger en lichter. 3. dermale naevus: dit is de laatste fase in de ontwikkeling van een naevuscel naevus.
Het neemt vaak een grote, ronde, halfronde vorm aan. De naevuscellen zijn volledig de dermis doorgedrongen en de naevus heeft meestal zijn bruine pigment verloren en is bedekt met haar. 4. connatale naevus: Deze pigmentvlekken zijn al bij de geboorte aanwezig (konnataal) en hebben een lichte tot donkerbruine kleur en hebben vaak een nodulair tot kasseienachtig oppervlak.
Deze pigmentvlekken kunnen 1.5 cm tot meer dan 40 cm groot zijn. In dit geval worden ze gigantische naevi genoemd, die meestal op de buik of rug worden aangetroffen. Bovendien kunnen deze gigantische naevi borstelige haren hebben, daarom worden ze naevus van dierenbont genoemd.
Het risico op het ontwikkelen van een kwaadaardig melanoom neemt toe met de grootte van de aangeboren naevus, daarom moet de reuzencel naevi in het eerste levensjaar worden verwijderd. 5e halonevus: Deze pigmentvlekken worden gekenmerkt door een witte, pigmentloze ring. Het komt voornamelijk voor in de kindertijd tot de jonge volwassenheid.
Aangenomen wordt dat auto-immunologische processen de vernietiging van melanine en melanocyten veroorzaken en zo de ontwikkeling van de witte vlekken bevorderen. Meestal verdwijnt de halo-naevus na enige tijd en is deze onschadelijk. 6. spitse naevus: deze nodulaire, goedaardige pigmentvlek komt vooral voor bij kinderen en adolescenten.
Het groeit snel en vormt een roodachtige tot bruine kleur. Het is vaak halfrond, ruw en onbehaard. In diameter is het meestal kleiner dan 1 cm.
Meestal gaat dit type naevus niet vanzelf achteruit. Ze zijn echter meestal goedaardig, maar kunnen lijken op een kwaadaardig melanoom en kunnen daarom gemakkelijk worden verward. 7e dysplastische naevus: dysplastische naevi komen voor bij de blanke bevolking bij ongeveer 5% van de mensen. Ze vertonen een meer onstabiel beeld op de huid dan de normale naevuscel naevi.
Ze hebben vaak verschillende pigmentaties en hun grenzen zijn vaak vervaagd met gerafelde randen. Meestal zijn ze groter dan 5 mm en kunnen soms verhoogde delen vertonen. De overgang van een dysplastische naevus naar een kwaadaardig melanoom kan maanden of jaren duren. Het risico op het ontwikkelen van een kwaadaardig melanoom neemt toe van 0.8% tot 18% bij aanwezigheid van dyplastische naevi. Om deze reden moeten dysplastische naevi die veranderen of er abnormaal uitzien, volledig worden verwijderd.
Alle artikelen in deze serie:
