Poriomanie vertegenwoordigt een stoornis van de impulsbeheersing die wordt gekenmerkt door ongegronde dwangmatigheid lopend weg. De lopend weg hier wordt altijd geassocieerd met tenminste gedeeltelijk geheugenverlies Poriomanie kan verschillende oorzaken hebben.
Wat is poriomanie?
Poriomanie is op zichzelf geen ziekte, maar vertegenwoordigt een symptoom van een psychische stoornis. Het manifesteert zich door dwangmatig en ongecontroleerd lopend weg in combinatie met volledig of gedeeltelijk geheugenverlies Poriomania werd voor het eerst beschreven door de Franse neuroloog Jean-Martin Charcot in 1888. Hij onderzocht een 37-jarige briefdrager die drie keer rondzwierf en zich in die tijd niets kon herinneren. De oorzaak van dit gedrag werd verondersteld status epilepticus te zijn. Poriomanie wordt ook wel dromomanie of fuga genoemd en is een bijzondere vorm van stoornis in de impulsbeheersing. Wanneer de impulscontrole verloren gaat, kunnen bepaalde gedragingen niet langer op een gecontroleerde manier worden uitgevoerd. De acties vinden simpelweg plaats zonder dat de getroffen persoon de kans krijgt om ze naar believen te beïnvloeden. Poriomanie behoort ook tot de dissociatieve stoornissen. In de psychologie wordt dissociatie opgevat als de vernietiging van de verbinding tussen de functies van bewustzijn, perceptie, geheugen, motoriek en identiteit. Voor de patiënt is de verbinding tussen de functionerende motorische functie en de reden voor de handeling verloren. Eigenlijk doorloopt iedereen deze fase onder speciale voorwaarden. Deze stoornissen komen echter in clusters voor bij psychische stoornissen. Naast poriomanie omvatten dissociatieve stoornissen onder andere gedragingen zoals gokken, eten, kopen, masturbatie of zelfs zelfverwonding, die oncontroleerbaar worden uitgevoerd door de overeenkomstige patiënten.
Oorzaken
Er zijn verschillende oorzaken van poriomanie. Het komt voor als een symptoom bij verschillende psychische stoornissen. Poriomanie wordt bijvoorbeeld waargenomen in Depressie, neurose, schizofreniewaanvoorstellingen, epilepsiementaal vertragingof dementie, naast andere vormen van stoornis in de impulsbeheersing. Dit fenomeen is vooral bekend in Alzheimer ziekte. Waarom deze ontsnappen reflexen voorkomen is nog niet duidelijk begrepen. Bij bepaalde pogingen tot verklaring wordt dit gedrag beschouwd als een onbewust verdedigingsmechanisme om conflicten of verantwoordelijkheid te vermijden. In zeer moeilijke levenssituaties kunnen zelfs gezonde personen daarom soms een affectieve actie ontwikkelen die zich onder andere manifesteert door weg te rennen. In de context van psychische aandoeningen komen dergelijke spontane ongecontroleerde acties echter veel vaker voor. In dit geval gaat de controle over bepaalde handelingen verloren door de ziekte. In het geval van de door Jean-Martin Charcot beschreven briefdrager had de status van epilepticus tot controleverlies kunnen leiden. Status epilepticus wordt gekenmerkt door vele kleine opeenvolgende epileptische aanvallen zonder dat de patiënt tussendoor volledig bij bewustzijn komt. Ondanks geheugenverliesblijven motorfuncties actief in deze toestand. Hetzelfde geldt echter voor andere psychische stoornissen.
Symptomen, klachten en tekenen
Poriomanie manifesteert zich, zoals gezegd, door onverwacht en plotseling weglopen. Dit kan thuis of op het werk zijn. Daarbij vergeet de patiënt zijn of haar verleden geheel of gedeeltelijk. Misschien is de eigen identiteit verloren gegaan. De patiënt kan dan een andere identiteit hebben aangenomen. Poriomanie komt zowel voor in de context van een dissociatieve identiteitsstoornis als onafhankelijk daarvan. De symptomen leiden tot aanzienlijke beperkingen op privé, professioneel en sociaal gebied. Hoewel poriomanie in sommige gevallen het belangrijkste symptoom is, neigt het in andere gevallen naar de achtergrond te verdwijnen naast de andere symptomen. Vaak zijn getroffen personen onopvallend tijdens poriomanie totdat er naar hun identiteit wordt gevraagd. Hun excursies kunnen zowel kort als lang zijn in ruimte en tijd. Zo verdwijnen sommige getroffen individuen voor maanden of jaren en nemen ze in die tijd zelfs een nieuwe identiteit aan. Ze kunnen dan zo goed integreren in hun nieuwe omgeving dat de psychische stoornis niet meer wordt herkend. In verschillende andere omstandigheden, zoals dementieis het aannemen van een nieuwe identiteit uiteraard niet mogelijk omdat elke mogelijkheid tot zelfsturing afwezig is.
Diagnose en verloop van de ziekte
Poriomanie kan worden gediagnosticeerd aan de hand van zijn typische kenmerken. Het belangrijkste kenmerk is het plotseling weglopen in verband met geheugenverlies, dat de eigen identiteit aantast. In de meeste gevallen bestaat er al een psychische stoornis. Als de symptomen optreden bij verder psychologisch gezonde personen, kan het een tijdelijk fenomeen zijn dat wordt veroorzaakt door een bepaalde stressvolle levenssituatie. Uiteraard kan in deze context geveinsde poriomanie niet worden uitgesloten om een nieuwe identiteit aan te nemen.
Complicaties
De complicaties die bij poriomanie te verwachten zijn, zijn niet alleen medisch, maar ook sociaal of juridisch. Mits de acute aanvallen maar kort duren, blijven de mogelijke gevolgen meestal beheersbaar. Patiënten zijn echter vaak niet in staat om een beroep uit te oefenen of hun leven alleen te beheren. Patiënten die lijden aan aanvallen die maanden of jaren aanhouden, kunnen te maken krijgen met aanzienlijke juridische complicaties. Met name wanneer mensen over een periode van jaren verdwijnen, lopen ze het risico dood verklaard en geërfd te worden. Slachtoffers verliezen dan regelmatig al hun bezittingen en herstellen ze pas na langdurige juridische strijd, of helemaal niet. Bij ouderen gaat poriomanie vaak gepaard Alzheimer ziekte. Mentaal verwarde senioren verwonden zich vaak tijdens het ronddwalen of veroorzaken daarbij verkeersongelukken. Deze individuen vormen vaak een gevaar voor zichzelf en anderen, ook al zijn ze zelden agressief. Alzheimer patiënten zijn op de vlucht en kunnen meestal ook niet voor zichzelf en hun fysieke behoeften zorgen. Ze eten of drinken niet en drogen daardoor snel uit. Erge, ernstige hypothermie kan ook levensbedreigend zijn als patiënten niet snel worden gevonden en de nacht buiten doorbrengen.
Wanneer moet je naar de dokter gaan?
Poriomanie moet altijd door een arts worden behandeld. In de regel geneest deze ziekte zichzelf niet en veroorzaakt vaak ernstig psychisch ongemak dat het leven van de patiënt negatief beïnvloedt. De arts moet worden geraadpleegd als de patiënt lijdt aan een dwang om weg te rennen. In dit geval kan het weglopen van werk, school of zelfs thuis zijn. Patiënten zijn ook vaak niet in staat hun naam te onthouden en nemen een andere identiteit aan. Als deze symptomen optreden, moet onmiddellijk een arts worden geraadpleegd. In sommige gevallen moeten familieleden of vrienden van de getroffen persoon de persoon overhalen om een behandeling te zoeken. Behandeling voor poriomanie wordt meestal uitgevoerd door een psycholoog. Of er genezing zal plaatsvinden, is niet te voorspellen.
Behandeling en therapie
Om poriomanie te behandelen, is de oorzaak ervan cruciaal. Als het een symptoom is in de context van dementie, schizofrenieof epilepsieheeft behandeling van de onderliggende ziekte prioriteit. In het geval van milde cognitieve stoornis, neurose, Depressieof puberteit bij adolescenten, cognitief gedragstherapie mag gebruikt worden. Binnen dit therapiemoet de impuls om te vluchten worden vermeden. Hierbij wordt de stoornis in de impulsbeheersing behandeld therapie door bewust de aandacht te richten. De getroffen persoon moet ook een op de realiteit gebaseerde en doelgerichte zelfbeheersing leren. Het succes van de therapie hangt af van de ernst van het controleverlies en het vermogen van de patiënt om doelgerichte actie te ondernemen.
het voorkomen
Om poriomanie te voorkomen, is het belangrijk om vroegtijdig optredende interne conflicten op te lossen. Dit is alleen mogelijk in stabiele gezins-, sociale en maatschappelijke omstandigheden. Verder een gezonde levensstijl met een evenwichtige dieet en veel lichaamsbeweging kan ook helpen bij het voorkomen van ernstige geestesziekte en seniele dementie.
Follow-up
Herstel van geestesziekte is lang. In de meeste gevallen blijven de symptomen zelfs na therapie verzwakt. De getroffen persoon heeft echter geleerd de ziekte in zijn of haar dagelijkse leven te integreren. Om het genezingssucces te stabiliseren, moet nazorg worden ingepland. Dit vindt plaats in een psychotherapeutische of gedragstherapie Een combinatie van beide benaderingen is ook gebruikelijk. Nazorg gedragstherapie wordt aanbevolen voor poriomanie. De impulscontrole van de patiënt staat op de voorgrond. Een pathologische drang om te ontsnappen vertegenwoordigt meestal geen onafhankelijk ziektebeeld. Onderliggend aan de manie zijn depressies, een schizofrene aandoening of wanen. Bij de nazorg is de oorzaak al bekend vanuit de therapie. Een herhaling van de symptomen moet worden voorkomen. De getroffen persoon leert tijdens de nazorgtherapie mindfulness en zelfbeheersing. Hij moet zich ervan bewust worden door welke situaties hij moet vluchten reflexen In het dagelijks leven moet hij deze triggers precies kennen en vermijden. Passende oefeningen met de therapeut zullen hem hierbij helpen. De patiënt dient altijd het adres van de specialist als briefje bij zich te hebben. Als de vluchtreflex onverwachts begint en de patiënt zijn oriëntatie is kwijtgeraakt, kan hij de therapeut telefonisch bereiken of hem direct bezoeken. De arts zorgt voor crisisinterventie en stelt de patiënt gerust. Er moet een taxi worden besteld om hem veilig naar huis te brengen.
Wat u zelf kunt doen
Poriomanie is een ernstige psychische stoornis die voornamelijk met medicatie en therapie moet worden behandeld. Getroffen personen kunnen de behandeling ondersteunen door te nemen gedragstherapie maatregelen Door bewust de aandacht te richten, is het mogelijk om aanvallen te verminderen en daarmee de kwaliteit van leven op lange termijn te verbeteren. In aanvulling op, maatregelen moet worden genomen om een aanval zonder risico's te overleven. In de eerste plaats moeten noodmedicatie altijd worden meegenomen en ingenomen in geval van een aanval. Bovendien moeten patiënten altijd een mobiele telefoon bij zich hebben en een briefje waarin eventuele eerstehulpverleners worden geïnformeerd over de voorwaarde. Verder maatregelen afhankelijk van de ernst van de voorwaarde en of de onderliggende psychische symptomen al voldoende zijn behandeld. Zo dient bij een eerste aanval altijd de spoedarts te worden gebeld. Chronische aandoeningen kunnen een intramurale behandeling vereisen. Dit moet gepaard gaan met een gezonde levensstijl met een evenwichtige dieet en voldoende beweging om het ontstaan van verdere psychische klachten te voorkomen. Een uitgebreide behandeling voorkomt ernstige gevolgen zoals Depressie of dementie op oudere leeftijd.
