Naltrexon is een geneesmiddel uit de groep van opioïdantagonisten. Het voorgeschreven medicijn wordt gebruikt bij ontwenning van opioïden.
Wat is naltrexon?
Naltrexon wordt gebruikt bij ontwenning van opioïdenverslaving en alcoholverslaving behandeling. Naltrexon is een opioïde antagonist. Opioïde antagonisten zijn drugs die binden aan opioïde receptoren en de effecten van opioïden Het actieve ingrediënt wordt echter niet alleen gebruikt bij patiënten met opioïdverslaving. Het is ook een integraal onderdeel van uitgebreide behandelprogramma's voor alcoholverslaving Naltrexon wordt gebruikt om het risico op terugval te verminderen en patiënten te ondersteunen tijdens de onthoudingsfase. In Duitsland is naltrexon alleen op recept verkrijgbaar. Zelfs bij langdurige behandeling is er geen gewenningseffect. Er worden geen lichamelijke of psychische afhankelijkheidssymptomen waargenomen.
Farmacologische effecten
De exacte werkingsmechanisme van naltrexon is nog onduidelijk. Het medicijn behoort tot de opioïde antagonisten. Deze werken als receptorantagonisten bij opioïde receptoren. Ze binden zich aan deze receptoren en verdringen de opiaten abrupt van de receptoren. Naltrexon dient dus als tegengif voor opioïde vergiftiging. Maar een ander werkingsmechanisme ligt ten grondslag aan de behandeling van ontwenningsverschijnselen. Aangenomen wordt dat het medicijn een interactie ontwikkelt met het opioïde systeem van het lichaam. In dit systeem komt het lichaam vrij endorfines tijdens diepgaande emotionele gebeurtenissen, spanning, of zelfs pijn Deze hebben zowel pijnstillende als stemmingsbevorderende effecten. Vermoedelijk, alcohol misbruik stimuleert dit beloningssysteem permanent en fundamenteel. Het resultaat is een verhoging van de stemming. Elke verdere consumptie van alcohol dwingt deze situatie af, zodat uiteindelijk een afhankelijkheid ontstaat. Na opname zelfs kleine hoeveelheden alcohol zijn dan voldoende om een terugval te veroorzaken. De opioïde antagonist vermindert het risico op terugval door het lichaamseigen opioïde systeem te beïnvloeden. Het vermindert het verlangen naar alcohol bij zowel abstinente als niet-abstinente patiënten.
Medische toepassing en gebruik
Na succesvolle opioïde ontgiftingkan naltrexon worden gebruikt bij de ontwenningskuur van opioïdverslaafden. In deze context wordt het toegediend als aanvulling op psychotherapeutische en psychologische behandelingen. Het actieve ingrediënt wordt echter niet alleen voor dit doel gebruikt. In Duitsland, de Verenigde Staten en andere Europese landen is naltrexon ook goedgekeurd voor terugvalpreventie in alcoholisme Het medicijn wordt gebruikt om het risico op terugval te verminderen en om het verlangen naar alcohol te verminderen. Dit is bedoeld om onthouding bij voormalige alcoholverslaafden te ondersteunen. Behandeling met naltrexon voor borderline persoonlijkheidsstoornis en dissociatieve stoornissen laten ook succes zien. De agent is echter niet goedgekeurd voor deze indicatie, waardoor het een off-label gebruik Naltrexon wordt ook af en toe off-label gebruikt autisme en mentale ontwikkelingsstoornissen. Recente onderzoeken tonen ook de werkzaamheid aan vandosis naltrexon in multiple sclerose Deelnemers aan de studie rapporteerden bijvoorbeeld een aanzienlijke vermindering van spasticiteit na zes maanden. Het actieve ingrediënt blijkt een positieve invloed te hebben op het beloop van de ziekte. Dit komt vermoedelijk door een ontstekingsremmend effect. Slechts één op de 40 deelnemers vertoonde een geleidelijke vermindering van de zenuwomhulsels. fibromyalgie, amyotrofische laterale sclerose (ALS), kanker, en opiaat-geïnduceerd constipatie zijn andere aandoeningen die kunnen worden behandeld met naltrexon.
Risico's en bijwerkingen
Als opioïde-afhankelijke mensen niet opiaatvrij zijn gedurende ten minste een week voordat ze beginnen therapie met naltrexon kan naltrexon een acuut ontwenningssyndroom veroorzaken. Om deze levensbedreigende situatie te voorkomen en om de vrijheid van opiaten te bevestigen, wordt daarom meestal een urinemonster geanalyseerd voordat de behandeling wordt gestart. Vaak voorkomende bijwerkingen die verband houden met naltrexon zijn slaapstoornissen, angst en verhoogde prikkelbaarheid. Verder misselijkheid, pijn in de buik, gewrichtspijn, spierpijn en hoofdpijn kan gebeuren. Als naltrexon gelijktijdig met opiaten wordt gebruikt, kan een overdosis optreden. Dit wordt in verband gebracht met mogelijk fatale ademhalingsstoornissen. Daarom mogen patiënten geen opiaten en andere opioïden-bevattende drugs zoals codeine or loperamide gedurende therapie met naltrexon. Opgemerkt moet worden dat tijdens de behandeling met naltrexon, opioïde analgetica hun volledige effect niet kunnen uitoefenen. Om te ontlasten pijn dosis van deze opioïde analgetica zou moeten worden verhoogd. Dit kan echter tot ernstige complicaties leiden. Bij hoge doses heeft naltrexon een toxisch effect op de lever Vanwege dit hepatotoxische effect, administratie van naltrexon is gecontra-indiceerd bij ernstige lever ziekte, zoals cirrose. Maar zelfs bij patiënten zonder reeds bestaande lever schade, kunnen levertransaminasen toenemen en kan leverschade optreden. Omdat er weinig onderzoeksgegevens beschikbaar zijn voor alcoholisten jonger dan 20 jaar, wordt bij hen meestal geen behandeling met naltrexon toegepast.
