Endorfines

Introductie

Endorfines (endomorfines) zijn neuropeptiden, dwz eiwitten geproduceerd door zenuwcellen. De naam "endorfine" betekent "endogeen morfine“, Wat de lichaamseigen morfines betekent (pijnstillers). Er zijn drie verschillende soorten hormonen, waarbij bèta-endorfines het best bestudeerd zijn: De volgende beschrijving verwijst naar bèta-endorfines.

  • Alpha-endorfines
  • Beta-endorfines
  • Gamma-endorfines

Onderwijs

De endorfines worden gevormd in de hypothalamus en hypofyse. Deze hormonen worden geproduceerd uit een voorlopereiwit, proopiomelanocortine (POMC). POMC wordt gevormd in de hypothalamus, waaruit endorfine (bèta-endorfine) wordt afgesplitst in de hypofyse samen met andere stoffen (ACTH, MSH, lipotropine). Overeenkomstige receptoren zijn opiaatreceptoren (opioïde receptoren), die tot de groep celoppervlakreceptoren behoren. Ze bevinden zich in de spinal cord hersenen, de autonome zenuwstelsel en waarschijnlijk in andere structuren van het lichaam.

Effect

De term endorfine is een afkorting voor 'endogene morfines'. Dit betekent dat endorfines stoffen zijn die door een bepaald deel van de hersenen (endogeen = endogeen), die voornamelijk een analgetisch effect hebben (morfine = pijnstiller). Beta-endorfines binden zich aan μ1-, μ1-, M- en K-receptoren, die allemaal tot de opiaatreceptoren behoren.

De sterkste affiniteit (binding) is voor μ1-receptoren, gevolgd door μ2- en M-receptoren. Er is slechts een zeer lage affiniteit voor K-receptoren. De gevormde endorfines bereiken hun receptoren in de hersenen en de rest van het lichaam.

In het spinal cordworden alle gewaarwordingen van ons lichaam naar de hersenen overgedragen. Hier vindt de werking van de endorfines voornamelijk plaats via μ1 receptoren, die zich op bepaalde verbindingspunten van de zenuwen (presynapses) van de spinal cord. Bij deze pre-synapsenwordt informatie tussen twee overgedragen zenuwen door het vrijkomen van boodschappersubstanties (neurotransmitters) zoals GABA (gamma-aminoboterzuur) of dopamine.

De endorfine-binding aan de presynaptische μ-receptoren verhindert de afgifte van GABA en verhoogt de afgifte van dopamine. Dit vermindert de gevoeligheid van pijn-geleidende zenuwuiteinden in het ruggenmerg en de pijn wordt niet meer door de hersenen waargenomen. Door zich aan de receptoren te koppelen, blokkeren de endorfines zo de overdracht van informatie naar onze hersenen, die ons normaal gesproken vertellen dat onze verwonding pijn doet. We voelen daarom niet de pijn zo sterk.