Geheugen: functie, taken, rol en ziekten

Geheugen voert tal van taken uit in het dagelijks leven. Het dient bijvoorbeeld om informatie te differentiëren en op te slaan. Sommige ziekten en aandoeningen kunnen echter de functie ervan beperken geheugen​ Verdere gevolgen zijn dan niet uit te sluiten.

Wat is geheugen?

Geheugen voert tal van taken uit in het dagelijks leven. Het dient bijvoorbeeld om informatie te differentiëren en op te slaan. Zonder geheugen zou de opslag van herinneringen niet mogelijk zijn. Op deze manier zouden mensen zich hun eerste schooldag niet kunnen herinneren, noch wat ze tijdens hun schooljaren hebben geleerd. De hersenen zorgt ervoor dat de beschikbare informatie het geheugen bereikt. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen korte- en langetermijngeheugen. Complexe procedures en processen bepalen welke informatie op lange termijn behouden blijft en welke na verloop van tijd verdwijnt. Herinneringen worden niet alleen gesorteerd en gebundeld. Tegelijkertijd vindt er een link met emoties plaats, wat ervoor zorgt dat sommige herinneringen als positief worden ervaren, terwijl andere verdriet opwekken. De informatie waaruit herinneringen worden gebreid, komt meestal van alle sensorische organen, die samenkomen in de hersenen om een ​​complex beeld te produceren. Als er bijzonder veel zintuigen worden aangesproken, blijft een inhoud vaak langer in het geheugen. Hoe belangrijk het geheugen uiteindelijk is in het dagelijks leven, wordt meestal pas duidelijk bij het optreden van bepaalde ziekten die het beperken. Waaronder dementieBijvoorbeeld.

Functie en taak

Belangrijke elementen van geheugen vertegenwoordigen korte- en langetermijngeheugen, evenals vergeten. Het kortetermijngeheugen speelt een bijzonder belangrijke rol. Het wordt bijna continu gebruikt in het dagelijks leven. Als er geen kortetermijngeheugen zou zijn, zou het voor mensen onmogelijk zijn zich gebeurtenissen te herinneren die een paar seconden geleden plaatsvonden. Het korte-termijngeheugen heeft echter geen onbeperkte capaciteit. Als het geheugen vol is, wordt oude informatie vervangen door nieuwe elementen. Hetzelfde geldt voor situaties waarin afleiding optreedt. Vaak bevindt informatie zich slechts 30 seconden in het korte-termijngeheugen voordat deze wordt vervangen door andere. Tegelijkertijd stelt het korte-termijngeheugen mensen ook in staat kennis op te doen die permanent kan worden opgehaald. Als informatie bewust wordt geleerd en regelmatig wordt herhaald, kan het het korte-termijngeheugen verlaten en in het langetermijngeheugen terechtkomen. In tegenstelling tot het tussengeheugen is de capaciteit hier onbeperkt. Op deze manier slagen mensen er meestal in om gebeurtenissen te onthouden die heel lang geleden hebben plaatsgevonden. Informatie die erin is geslaagd het langetermijngeheugen binnen te dringen, blijft daar achter. Met behulp van biochemische processen kan het herinneren worden gereconstrueerd. Tijdens het vergeten gaat de inhoud niet over van kortetermijn- naar langetermijngeheugen. Als informatie als onbelangrijk wordt ervaren, verlaat het snel het geheugen en wordt het vergeten. In het geval van een langetermijngeheugen nemen experts daarentegen aan dat de herinnering nog steeds bestaat, maar het is moeilijk om ze bewust te herinneren. In het dagelijks leven is het ultrakorte-termijngeheugen ook belangrijk. Dit maakt het mogelijk om auditieve en visuele inhoud op te slaan, zoals die welke een rol speelt in een gesprek. Zonder verdere evaluatie door de hersenenverdwijnt de informatie binnen enkele seconden. Het geheugen dient dus om inhoud op te slaan. Deze zijn belangrijk voor het onthouden van aangeleerde processen en informatie. Bovendien zou het eigen levensverhaal niet terug te vinden zijn zonder geheugen. Tegelijkertijd stelt het mensen in staat om te communiceren en zich te oriënteren in het dagelijks leven.

Ziekten en kwalen

Als de functie van het geheugen beperkt is, merken de meeste mensen snel op hoe belangrijk de goede werking van de componenten is. Afhankelijk van de persoon en de levensomstandigheden wordt het alledaagse vergeten als meer of minder uitgesproken ervaren. Vooral naarmate ze ouder worden, merken veel mensen een afname in hun denkvermogen en in hun geheugen. De basis hierbij is de verminderde energievoorziening van de hersenen. Als er tegelijkertijd een grote lading dreigt, zoals deze bijvoorbeeld in de baan bestaat, kan het effect worden versterkt. Het is dus vooral spanning in het dagelijks leven leidt dat tot een verminderde hersenfunctie. Maar niet achter elke vergeetachtigheid en concentratie een dergelijke stam kan worden gelokaliseerd. Als er op meerdere gebieden intellectuele beperkingen worden opgemerkt, duidt dit op een ontwikkeling dementie ziekte. Dementia wordt gekenmerkt door een sterke vermindering van mentale vermogens en het denkvermogen. De ziekte wordt veroorzaakt door verschillende oorzaken. Deze zijn op hun beurt verantwoordelijk voor een structurele organische verandering in de hersenen. Dementie ontstaat bijvoorbeeld vaak uit Alzheimer ziekte. In de context van Alzheimer ziekte vindt de afbraak van zenuwcellen plaats. Schade aan de hersenen door veranderingen in de bloed schepen is de tweede meest voorkomende oorzaak van dementie. Het resultaat is een langdurige geheugenstoornis. Getroffen personen slagen er in de laatste fase meestal niet meer in om zich vrienden en familieleden te herinneren. Geheugenverlies kan worden vastgesteld na een ongeval of een traumatisch hersenletsel​ Getroffen personen halen plotseling geen herinneringen uit hun geheugen op en er ontstaan ​​geheugenlacunes. Bij geheugenverlies kan het gaan om informatie die ouder is of om inhoud die betrekking heeft op gebeurtenissen die onmiddellijk daarvoor plaatsvonden. Afhankelijk van de oorzaak, geheugenverlies kan een korte of lange termijn zijn voorwaarde​ In de context van kwalitatieve geheugenstoornissen worden gaten in het geheugen vervangen door verzonnen elementen. Een dergelijk fenomeen komt vooral veel voor bij alcoholisten. Bovendien kunnen geheugenhiaten worden geactiveerd slaap apneu, ADHD, epilepsiedoor een hersenschudding of een tumor in het gebied van de hersenen.