Aambeien

Synoniemen in bredere zin

verouderd: blinde / gouden draden

• Rectale spataderen
• Aambeienziekten

Definitie

De term "aambeien" in omgangstaal verwijst naar de pathologische zwelling of spataderen ader-achtige veranderingen in de vasculaire plexus in de rectum, de plexus haemorrhoidalis. Deze "ader kussen ”is gerangschikt in een ring voor de sluitspier. De taak van de aambeien is, in de normale toestand, de fijne sluiting van de anus, gedragen ze zich als een corpus cavernosum.

Bij aandrang tot ontlasting zwelt de plexus haemorrhoidalis op en ondersteunt zo de sluitspier. Men spreekt van aambeien als deze schepen zijn en blijven permanent gezwollen voorbij de normale omvang. Aambeien kunnen worden onderverdeeld in vier graden van ernst, afhankelijk van de grootte en symptomen.

• Graad 1 verwijst naar een nauwelijks waarneembare, lichte zwelling van de aderen, die van buitenaf niet zichtbaar is en vaak zonder behandeling verdwijnt.
• Graad 2 geeft zichtbaar vergrote aambeien aan, die tijdens het persen naar buiten worden verschoven, maar in ontspannen toestand binnenin liggen.
• 3e en 4e graads aambeien worden enorm vergroot en steken zichtbaar uit de rectum, waardoor aambeien van de 4e graad niet meer naar binnen kunnen worden gedrukt.

Frequentieverdeling

Bij 70% van alle volwassenen ouder dan 30 jaar kunnen aambeien worden opgespoord door middel van een geschikt proctologisch onderzoek. Ze veroorzaken echter vaak geen symptomen en hebben daarom geen behandeling nodig. Meer mannen dan vrouwen worden getroffen, in een verhouding van 2: 1, en de gemiddelde leeftijd van patiënten met aambeien is 50 jaar. Elk jaar zijn er ongeveer 1,000 nieuwe gevallen per 100,000 inwoners.

Oorzaken

Aambeien ontstaan ​​meestal vanaf de leeftijd van 30 jaar als gevolg van degeneratie van de elastische vezels in de vasculaire plexus. Deze natuurlijke processen voorkomen dat de wanden van het vaatkussen terugkeren naar hun normale grootte wanneer er geen behoefte is om te poepen. Andere oorzaken zijn chronisch constipatie of het resulterende veelvuldig en intensief persen tijdens stoelgang, evenals een veelvuldige verhoogde spanning van de anale sluitspier, bijvoorbeeld als gevolg van veelvuldig vasthouden van ontlasting.

Verder is de regelmatige inname van laxeermiddelen kan de ontwikkeling van aambeien bevorderen. De reden hiervoor is dan de sterkere persing tijdens ontlasting wanneer nee laxeermiddelen zijn genomen. Bovendien lopen mensen met een zittend beroep een groter risico op het ontwikkelen van aambeien dan mensen die vaker staan ​​of lopen.

Nogmaals, de oorzaak is uiteindelijk een permanente druk op de aderen en slagaders van de aambeien. Heel vaak komen aambeien ook voor tijdens zwangerschap. Het losmakende effect van de hormonen op de bindweefsel kan hiervoor verantwoordelijk worden gesteld.

Het is echter belangrijk om te weten dat aambeien nooit van de ene op de andere dag verschijnen. Ze ontwikkelen zich binnen jaren tot decennia en de aanleg is genetisch overgeërfd. Gedurende zwangerschapkan een vaker voorkomen van aambeien worden waargenomen.

Echter, 65-85% van de vrouwen met hemorrhoidale klachten geeft aan deze voor het eerst te hebben waargenomen tijdens zwangerschap. Als aambeien al aan het begin van de zwangerschap voorkomen, is in 85% van de gevallen sprake van een verergering van de hemorroïdale voorwaarde treedt op tijdens zwangerschap en bevalling. Herhaalde zwangerschappen en geboorten verhogen het risico op aambeien.

Dit kan enerzijds verklaard worden door een door hormonen geïnduceerde verhoogde arteriële vaatinstroom, en anderzijds door de beperkte uitstroom van veneuze bloedvaten als gevolg van de verhoogde druk in het bekken van de vrouw (via de baarmoeder en het ongeboren kind). De toegenomen persing als gevolg van de vaak waargenomen constipatie tijdens de zwangerschap bevordert ook de ontwikkeling van aambeien. Tijdens de bevalling of tijdens de uitdrijvingsfase kunnen reeds bestaande aambeien verergeren of kunnen nieuwe aambeien ontstaan, aangezien de bloed terugkeer van de overeenkomstige schepen is beperkt in deze fase van het geboorteproces.

Naast de pijndit heeft echter geen negatieve invloed op de bevalling. Voor een vrouw met aambeien wordt de viervoeterhouding aanbevolen voor de bevalling. Om te verlichten pijnkunnen de aambeien met een beetje tegendruk gekoeld worden aambeien tijdens de zwangerschap en in de kraamtijd (periode van zes tot acht weken na de geboorte) kan in de meeste gevallen goed onder controle worden gehouden door conservatieve maatregelen, zoals een dieet rijk aan vezels, voldoende lichaamsbeweging en voldoende drinken en lokale, symptomatische zalfbehandeling. Tijdens de postpartumperiode gaan de resulterende aambeien meestal goed achteruit, omdat de triggerende factoren niet langer aanwezig zijn. Daarom dient een gerichte behandeling ten vroegste twee maanden na de bevalling te worden overwogen.