Een waarneming is het resultaat van waarneming zonder de interpretatie. Elke persoon neemt op een gefilterde manier stimuli van de realiteit waar, waardoor subjectieve percepties van de objectieve realiteit ontstaan. Bij aandoeningen zoals paranoia, anorexiaof Depressie, is er een vertekening van de waarneming vanwege de persoonlijke filters.
Wat is een waarneming?
Een waarneming is het resultaat van waarneming zonder de interpretatie. Elke persoon neemt de prikkels van de gefilterde werkelijkheid waar en vormt zo subjectieve waarnemingen van de objectieve werkelijkheid. De mens neemt de werkelijkheid waar met zijn zintuigen. Hiervoor beschikt hij over verschillende waarnemingssystemen: het gezichtsvermogen, het gehoor, het gevoel van diepte, het gevoel van smaak, het gevoel van geur, het vestibulaire gevoel en de tastzin. Sommige van deze zintuigen zijn interoceptieve zintuigen, die voornamelijk prikkels van binnenuit het lichaam ontvangen. De belangrijkste functie van de sensorische systemen is echter exteroceptief. De zintuigen geven de persoon dus een beeld van situaties en de omgeving waarin hij zich op de juiste manier beweegt dankzij waarneming. Er stromen voortdurend talloze prikkels de mens binnen. Niet al deze prikkels bereiken zijn bewustzijn. De individuele perceptuele systemen filteren inkomende stimuli uit op basis van relevantie. Het resultaat van een waarneming wordt door de geneeskunde een waarneming genoemd en komt overeen met het gefilterde stimulusproduct dat de drempel naar bewustzijn overschrijdt. Er zijn altijd verschillen tussen een perceptie en de feitelijke situatie in termen van ongefilterde perceptie. Dus wat het menselijk bewustzijn bereikt als een waarneming, is nooit een objectieve realiteit. Waarnemingen verschillen van distale stimuli, die overeenkomen met een fysisch-chemisch waarnemingsobject. Proximale stimulus verschilt ook van waarnemingen, wat overeenkomt met een afbeelding van het object of zijn delen in de receptoren.
Functie en taak
Waarneming komt overeen met de zintuiglijke waarneming van een object of subject. Perceptie omvat geen bewuste vrees en even bewuste identificatie. Erkenning en identificatie volgen alleen op percept. Percept komt dus overeen met de stimuli die de hersenen en kan bijvoorbeeld overeenkomen met een zwarte vlek op een witte achtergrond. Pas na de processen van perceptuele verwerking, zoals combinatie en optelling, wordt de perceptie herkend en geïdentificeerd als bijvoorbeeld een koffie vlek op een T-shirt. Waarneming omvat, naast de puur subjectieve waarneming, de neurofysiologische processen van zintuiglijke waarneming die aan deze waarneming ten grondslag liggen. In deze context kan perceptuele perceptie bijvoorbeeld de aankomst van stimuli in de sensorische cellen van het perceptuele apparaat omvatten, de omzetting van deze stimuli in bio-elektrische excitatie en de migratie van de stimuli naar de centrale. zenuwstelsel Percepts zijn het resultaat van filterprocessen die door het perceptuele apparaat worden uitgevoerd als bescherming tegen prikkeloverbelasting. Geen mens neemt Objectieve Realiteit op deze manier waar. Elk resultaat van een perceptueel proces is subjectief en wordt bepaald door filters zoals de persoonlijke ervaring van het individu, de emotionele wereld, de situationele context en socialisatie. Percepts zijn altijd situationeel relevant, dat wil zeggen, ze hebben contextueel belang. Evenzo worden menselijke waarnemingsfilters gevormd door attitudes, waarden, interesses en ervaringen van het individu. De perceptie van een bepaalde situatie bevat bijvoorbeeld indrukken die een vooropgezette mening bevestigen in plaats van indrukken die in tegenspraak zijn met de vooropgezette mening of verwachting van een situatie. Persoonlijke belangen richten de aandacht van mensen en beïnvloeden hun percepties in die mate. Iemand die net een kind heeft gekregen, ziet meer kinderen op straat dan voordat zijn eigen kind werd geboren. Dit verband laat zien hoe sterk de eigen ervaringen betrokken zijn bij de filterprocessen van perceptie en zo de percepties van het individu vormgeven. Percepties worden altijd specifiek ervaren, subjectief ervaren en bewust waargenomen resultaten van een filterproces van binnenkomende perceptuele stimuli. Twee individuen komen dus noodzakelijkerwijs uit een en dezelfde situatie met verschillende percepties.
Ziekte en ongemak
Waarnemingen zijn altijd subjectieve vervormingen van de werkelijkheid. Afhankelijk van wat het individu in het verleden heeft meegemaakt, kunnen zijn waarnemingen ook absurde proporties aannemen en bewust herkenbaar worden als vervormingen voor buitenstaanders, bijvoorbeeld bij zelfbeeldstoornissen zoals anorexia, waarin patiënten zichzelf zien als te zwaar ook al zijn ze objectief gezien al aanzienlijk ondervoed. Mensen met paranoia hebben ook last van een abnormaal verstoorde waarneming. Deze stoornis komt overeen met een psychische stoornis met waanvoorstellingen, zoals angst voor vervolging of vervolgingswaanzin. Patiënten met paranoia lijden aan een vertekende perceptie van hun omgeving, die als vijandig en in extreme gevallen zelfs kwaadaardig wordt beschouwd. Het resultaat van paranoia is een angstige tot agressief achterdochtige houding. Patiënten geloven vaak in een samenzwering tegen hun eigen persoon. Paranoïde reacties kunnen neurotisch van aard zijn, maar kunnen zich ook uitstrekken tot ernstig psychotische vormen. Neurotische paranoïde persoonlijkheden zijn overdreven gevoelig voor afwijzing. Ze zijn erg beledigend en behandelen hun omgeving met grote argwaan. Mensen met Depressie lijden ook aan een vertekende perceptie met zeer negatieve effecten. Ze gaan er vaak van uit dat niemand ze aardig vindt of dat ze mislukkelingen zijn. Deze overtuigingen worden weerspiegeld in hun perceptuele filters en zorgen ervoor dat ze des te meer percepties vormen die hun overtuigingen bevestigen. Sterk negatieve denkpatronen worden door medische professionals disfunctioneel en genoemd leiden tot negatieve vervormingen van de werkelijkheid in vrijwel alle gevallen.
