Arachnoid mater (Latijn voor spinnenweb huid) verwijst naar een onderdeel van de hersenvliezen. De mens hersenen heeft drie hersenvliezen, waarvan de spinnenwebben de middelste zijn. De naam komt van zijn dun en wit collageen vezels die doen denken aan spinnenwebben.
Wat is de arachnoïde mater?
Als onderdeel van de hersenvliezenvertegenwoordigt de arachnoïde mater een deel van de leptomeninx encephali (Grieks voor zachte hersenvliezen). De korte naam is arachnoïde en het zijn eigenlijk de middelste hersenvliezen die zich tussen de dura mater encephali (harde hersenvliezen) en de pia mater encephali (zachte hersenvliezen) bevinden. Hier ligt de dura mater aan de buitenkant, terwijl de arachnoïde direct aangrenzend ligt. De pia mater ligt het verst naar binnen. Tussen de arachnoïdale mater en de pia mater ligt het spatium subarachnoideum (subarachnoïdale ruimte). De twee interne hersenvliezen, arachnoid mater en pia mater, worden ook samen gegroepeerd als de zachte hersenvliezen of leptomeninx.
Anatomie en structuur
Anatomisch gezien vertegenwoordigt het wiggenmembraan een fijn, dun, semi-transparant membraan zonder schepen De naamgenoot witachtig collageen vezels zijn ook bekend als trabeculae of trabeculae. De structuur, die doet denken aan een spinnenweb, stabiliseert de hersenen en spinal cord binnen het vloeistofkussen. De arachnoïde mater is weer intern verdeeld in twee componenten, die verschillende locaties hebben. De arachnoidea mater encephali is de variant van de arachnoidea rond de hersenen Het is ook bekend als de arachnoïde mater cranialis. Aan de andere kant is de variant rond de spinal cord wordt arachnoidea mater spinalis genoemd volgens de Latijnse naam voor het ruggenmerg (lat. spinalis: betreffende de spinal cord Hier volgt de arachnoidea mater cranialis de contouren van de hersenen, hoewel deze zich niet uitstrekt tot in de groeven (sulci) van de hersenen. De subarachnoïdale ruimte onder de arachnoïde mater behoort tot de externe cerebrospinale vloeistofruimte en is gevuld met cerebrospinale vloeistof (CSF). Daartegenover vertoont de arachnoïde mater uitsteeksels in de hersenbijholten (veneus bloed leidingen) van de dura mater. Dit wordt gedaan door de arachnoïde villi (kleine uitstulpingen), met behulp waarvan het hersenvocht wordt geresorbeerd. De arachnoïde bedekt de hersenen als een relatief gladde laag en trekt, net als de dura mater, niet door de hersengroeven.
Functie en taken
De arachnoïde is in wezen verantwoordelijk voor twee functies die onmisbaar zijn voor het functioneren van het menselijk brein. Een centrale taak van de spinachtige mater is te vinden in de bloed levering aan de hersenen. De arachnoïde mater is hierbij betrokken via een groot aantal kleinere bloed schepen Het heeft ook de belangrijke taak om cerebrospinale vloeistof (CSF) uit te wisselen met het bloed. Via de arachnoïde villi wordt cerebrospinale vloeistof geabsorbeerd en deze cerebrospinale vloeistof wordt vervolgens doorgegeven aan het afvoerende bloed schepen De fijne uitsteeksels strekken zich uit door het binnenste gebied van de dura mater tot in de sinusaders. De reabsorptie van CSF uit de subarachnoïdale ruimte wordt ondersteund door de choroïde plexus (een plexus van aders in het ventrikel van de hersenen) in de binnenste CSF-ruimte. Hierdoor wordt continu nieuw hersenvocht aangemaakt. Dit zorgt ervoor circulatie en constante vernieuwing van de CSF. De bovenste laag grenzend aan de dura mater vormt de bloed-hersenbarrière Ook in de hersenen zijn de zogenaamde tight junctions belangrijk. Ze vertegenwoordigen bijzonder nauw verweven celverbindingen. Ze vormen een barrière die voorkomt dat bloedbestanddelen in de hersenvocht terechtkomen. Omdat sommige bloedbestanddelen een toxisch effect op het zenuwweefsel kunnen hebben, is deze bloed-liquorbarrière bijzonder belangrijk. Opgemerkt moet worden dat veel drugs zijn ook niet in staat om deze barrière te passeren. Daarom, om de werkzaamheid in de hersenen te tonen, moleculaire hermodellering van de drugs Is benodigd.
Ziekten
Vanwege de centrale functies van de arachnoïde mater voor het menselijk brein, is schade aan deze meningeale component bijzonder kritisch. Een ziekte waarbij de arachnoïde vaak gevaarlijk wordt aangetast, is te vinden in hersenvliesontsteking (meningitis). Enkele varianten van hersenvliesontsteking leiden tot levensbedreigende complicaties. Infecties die leiden tot hersenvliesontsteking kunnen bacterieel of viraal zijn, waarbij vooral bacterievarianten snel gevaarlijk kunnen worden nek stijfheid, hoofdpijn, duizeligheid, koorts episodes, en ook neurologische afwijkingen of gebreken. Een bijzonder problematische variant is meningokokkenmeningitis, waarbij ongeveer een derde zich ontwikkelt bloedvergiftiging (bloed vergiftiging Bij verwondingen in de verschillende hersenvliezen treedt meestal bloeding op. Dus, craniocerebrale trauma veroorzaakt vaak epidurale bloeding (bloeding in het gebied van de dura mater). Problematisch aan hersenbloedingen zijn de symptomen die met vrije tussenpozen optreden, waardoor getroffen personen vaak denken dat ze in een vals gevoel van veiligheid verkeren. Na een korte periode van bewusteloosheid voelen patiënten zich vaak subjectief beter voordat er verder bewustzijnsverlies kan optreden. Als gevolg hiervan sterft ongeveer een derde van de getroffenen aan de gevolgen van de bloeding. In de specifieke context van de arachnoïde mater zijn subarachnoïde bloedingen (bloeding in de ruimte tussen de arachnoïde mater en de pia mater of spatium subarachnoideum) gevaarlijk. De oorzaken van een dergelijke bloeding zijn vaak aneurysma's, dwz scheuren van vasculaire uitstulpingen. In dit geval betreft het vaten van de arachnoïde mater of de pia mater. Symptomatisch voor een dergelijke breuk zijn ernstig hoofdpijn, toename van de intracraniale druk met een daling in bloeddruk, evenals verminderd bewustzijn en braken. Cerebrale bloeding in de subarachnoïdale ruimte wordt door slechts ongeveer een derde van de getroffenen zonder gevolgen overleefd. Een derde van de patiënten bereikt de spoedeisende hulp niet op tijd, terwijl het tweede derde in het ziekenhuis overlijdt of ernstig gehandicapt raakt.
