Synoniemen in bredere zin
Vasculaire huid (Uvea) Medisch: Choroidea Engels: choroidea
Introductie
Het vaatvlies is het achterste deel van de vasculaire huid (uvea) van het oog. Het is ingebed tussen het netvlies en de sclera als een centrale schede. De iris en het corpus ciliare (corpus ciliare) behoort ook tot de vaathuid.
Met zijn netwerk van bloed schepen het dient om naburige structuren in het oog te voeden en bestaat zelf uit drie lagen. Omdat de choroidea geen gevoelige zenuwvezels draagt, pijn wijst altijd op de betrokkenheid van naburige structuren met gevoelige zenuwvezels. De bloed stroom door de choroidea is de sterkste in het hele menselijk lichaam.
Structuur van het vaatvlies
De choroidea behoort tot de vaathuid, ook wel de middelste ooghuid (uvea) genoemd. Naast het vaatvlies bevat het de iris en het corpus ciliare. Het ligt tussen het netvlies en de sclera. De choroidea bestaat uit de volgende vier lagen van binnen naar buiten:
- Lamina basalis (verbinding met netvlies)
- Lamina choroidocapillaris (kleine haarvaten)
- Lamina vasculosa (grote slagaders)
- Lamina suprachoroidea (verband met dermis)
Functie van de choroidea
De choroidea heeft verschillende functies: het bevat veel bloed schepen en zorgt zo voor de toevoer van zuurstof en voedingsstoffen naar delen van de oogbol (bulbus oculi), die de cellen nodig hebben om te overleven. Met name de buitenste laag van het netvlies wordt door het bloed aangevoerd schepen van de choroidea. Het netvlies, zoals de hersenen, heeft een barrière zodat alleen geselecteerde stoffen erin kunnen komen: de bloed-retina-barrière (analoog aan de bloed-hersenbarrière).
Daarom ligt tussen de choroidea en het netvlies het pigment epitheel, die anatomisch tot het netvlies behoort. De cellen van het pigment epitheel zijn stevig met elkaar verbonden en zorgen ervoor dat alleen de benodigde stoffen uit het bloed dat in de vaten van de choroidea stroomt het netvlies kunnen binnendringen. Overigens is de rijke doorbloeding van het vaatvlies de oorzaak van het ongewenste “rode-ogen-effect” bij het maken van foto's.
Het glinstert rood door het oog bij overbelichting. Een andere functie van het vaatvlies is het vermogen van het oog om zich te accommoderen, dwz het vermogen van het oog om dichtbij of veraf objecten scherp te zien. Het deel van het vaatvlies dat verantwoordelijk is voor deze functie, wordt het breekmembraan genoemd.
Het membraan van Bruch bevat veel elastische vezels en is de antagonist van de ciliaire spier, die de lens samentrekt voor dichtbij zicht en deze meer bolvormig maakt. Aanpassing op afstand wordt daarentegen verzekerd door de passieve herstelkracht van de elastische vezels van het breekmembraan en dus door het vaatvlies. Ten slotte is de choroïde ook sterk gepigmenteerd en, samen met het bovengenoemde pigment epitheel, zorgt ervoor dat zo min mogelijk van het licht dat het oog binnenkomt wordt gereflecteerd.
In plaats daarvan wordt het licht volledig geabsorbeerd, wat erg belangrijk is om te zien in verschillende lichtomstandigheden. Bovendien voorkomt de sterke pigmentatie van de choroidea dat de ongecontroleerde reflectie van licht in het glaslichaam verwarrende prikkels op het netvlies veroorzaakt. De choroïde is een van de drie delen van de vaathuid (uvea) van het oog.
Het ligt van buitenaf tegen het netvlies. Ten eerste hecht het membraan van Bruch zich extern aan de cellen van het netvlies, die de lichtimpulsen (fotoreceptoren) opvangen. Het membraan van de Bruch bestaat uit bindweefsel en wordt vanwege zijn structuur ook lamina elastica genoemd eiwitten (collageen vezels) en de omkeerbaar rekbare elastische vezels.
Dit wordt gevolgd door een laag van kleine bloedvaatjes (capillairen) die als een netwerk vertakt zijn. De cellen van de bloedvaten hebben vrij grote ruimtes (gefenestreerde capillairen) zodat bepaalde bloedbestanddelen gemakkelijk uit de bloedvaten kunnen ontsnappen. Ze worden gebruikt voor voeding.
Deze vensters worden verzegeld door de cellen die de lichtimpulsen (pigmentepitheel of fotoreceptoren) en het breekmembraan ontvangen. De laatste laag bestaat uit grotere bloedvaten en ligt tegen de laag met de kleine bloedvaten (choriocapillaris) die als een netwerk van buitenaf zijn vertakt. Deze buitenste laag van de choroidea draagt grotere bloedvaten. Dit zijn meestal aders die bloed uit het oog transporteren. De choroidea wordt aan de buitenkant begrensd door de dermis (sclera).
