Vervaldatum is de medische term voor een fase van de ademhalingscyclus, meer specifiek het proces van ademhaling uit, wat inhoudt dat er lucht uit de longen wordt gedwongen. Dit is meestal een passief proces van het lichaam dat wordt veroorzaakt door de ontspanning van de diafragma alsmede de borst spieren.
Wat is vervaldatum?
Vervaldatum is de medische term voor een fase van de ademhalingscyclus, meer specifiek het proces van ademhaling uit, waarbij lucht uit de longen wordt geperst. Vervaldatum is een fase van de ademhalingscyclus die wordt voltooid door inademing en verschillende tussenliggende fasen. Vervaldatum verwijst naar het proces van ademhaling uit. In rust vindt dit proces passief plaats. Het doel van uitademing is om muffe lucht uit de longen te duwen zodat verse, zuurstof-rijke lucht kan vervolgens naar binnen stromen. De diafragma en borst spieren ontspannen automatisch tijdens het uitademen, waardoor een groot deel van de ingeademde lucht uit de longen wordt gedwongen. Het vervallen kan echter ook vrijwillig zijn. In dit geval worden zowel de spieren van de ademhalingsmusculatuur als de ondersteunende ademhalingsmusculatuur bewust gebruikt. Bij beide varianten blijft er wat lucht in de longen, maar deze kan door bewust gebruik te maken van de ademhalingsspieren toch worden uitgeademd. De hoeveelheid lucht die in de longen achterblijft tijdens passieve uitademing wordt end-expiratory genoemd long volume.
Functie en doel
Het doel van uitademing is om lucht te verplaatsen die rijk is aan carbon dioxide en laag in zuurstof uit de longen om plaats te maken voor frisse en zuurstofrijke lucht. Passief ontspanning van de diafragma en ademhalingsspieren verkleinen de grootte van de borst en daarmee de longen. Dit zorgt voor een hogere druk in de longen in vergelijking met de lucht in de omgeving, waardoor de muffe lucht naar buiten stroomt. Als de lucht naar buiten is gestroomd, is er daarentegen een onderdruk in de longen. Hierdoor voorwaarde, vers, zuurstof-rijke lucht kan tijdens de inademing terug in de longen stromen. Als het middenrif ontspant, wordt het naar boven gedrukt en dus tegen de longen. Hierdoor worden de longen samengedrukt. Dit proces wordt ondersteund door de ademhalingsspieren, medisch bekend als de intercostale spieren. De intercostale spieren omvatten de buitenste en binnenste intercostale spieren. De buitenste intercostale spieren ontspannen vlak voor het verstrijken, terwijl de binnenste zich strakker maken. Hierdoor trekt de borstkas samen en oefent een lichte druk uit op de longen, waardoor deze ook krimpen. Visueel is dit zichtbaar door een verlaging van de ribbenkast. Zowel spieren als spiergroepen worden in hun functie ondersteund door de ademhalingsondersteunende spieren. Deze trekken ook de ribbenkast samen en drukken het diafragma omhoog tegen de longen, waardoor de uitademingsfase wordt ondersteund. De spieren van de uitademingssteunmusculatuur bevinden zich echter niet dicht bij de longen en hebben dus geen directe invloed op het uitademingsproces. Uitademingsondersteunende spieren omvatten de buikpers, een deel van de buikspieren dat ook wordt gebruikt bij hoesten of niezen en tijdens ontlasting, de spinale erector (Musculus errector spinae) en de lange rugspier (Musculus latissimus dorsi).
Ziekten en kwalen
Vervaldatum kan worden bemoeilijkt door verschillende aandoeningen van het ademhalingssysteem. Meestal obstructief long ziekten voorkomen een probleemloze uitademing. Obstructieve longaandoeningen worden gekenmerkt door vernauwing of obstructie van de luchtwegen, waardoor uitademing moeilijk en vertraagd wordt. Ongeveer 90 procent van alle long ziekten zijn van dit type. In het geval van obstructief longziektenstroomt de ingeademde lucht vaak nog probleemloos de longen in, maar kan dan niet ongehinderd weer naar buiten stromen, waardoor de longen snel overbelast raken. Dit komt vaak door een vernauwing van de onderste luchtwegen, de bronchiën. Als, aan de andere kant, de bovenste luchtwegen in het gebied van de strottehoofd zijn vernauwd, stroomt er niet genoeg lucht in de longen. Obstructieve long- of luchtwegaandoeningen kunnen snel chronisch worden. Het begint meestal als chronisch bronchitis, wat gepaard gaat met hoesten, sputumkortademigheid en verminderde prestaties, of als emfyseem, waarbij de longen chronisch te hard worden opgeblazen. Beide aandoeningen zijn meestal het gevolg van inademing van verontreinigende stoffen of roken Genetische aanleg bestaat echter ook vaak voor emfyseem.Astma, stenose van de bronchiale boom, glottisch oedeem, tumoren of vreemde lichamen in de luchtwegen kunnen ook obstructieve aandoeningen van de longen veroorzaken. De tweede grote groep longziekten zijn restrictieve stoornissen. Dergelijke aandoeningen beperken de uitzetbaarheid van de longen en verminderen zo de uitwisseling volume van lucht. Als gevolg hiervan wordt een deel van de long nog wel geventileerd, maar niet meer van stroom voorzien bloed, zoals het geval is met pulmonale embolie Of het wordt er nog bij geleverd bloed maar niet langer voldoende geventileerd, wat het geval is bij bronchiale obstructie. In beide varianten is de bloed in de longen kan niet langer voldoende zuurstofrijk worden. De oorzaken van restrictieve longaandoeningen kunnen variëren. Ze zijn vaak het resultaat van longontsteking, longoedeem of fibrose, ontsteking of lucht die in de riep, algemene aandoeningen van de ademhalingsspieren of verwondingen en misvormingen in de borststreek. De meest voorkomende varianten van restrictieve longaandoeningen zijn pulmonaire fibrose, een chronisch en progressief ontsteking van het longweefsel en asbestose, die het gevolg is van blootstelling aan asbestvezels, meestal beroepsmatig en te lang.
