Tinea of dermatofytose zijn infectieziekten veroorzaakt door bepaalde schimmels die voornamelijk de huid, maar ook haar en vingernagels en teennagels.
Wat is tinea?
De oud-Griekse naam dermatophytosis is afgeleid van de woorden voor "huid”(Derma) en“ plant ”(phyton). De Latijnse naam tinea ("houtworm") komt ook veel voor. Dermatofytose kan op verschillende delen van het lichaam voorkomen. Het ziektebeeld kan heel verschillend zijn, afhankelijk van het type schimmel en lichaamsregio - vaak is er roodheid, jeuk, schilfering en blaarvorming. De bekendste is waarschijnlijk tinea pedis, de voetschimmel Ongeveer elke tiende tot vijfde persoon lijdt in de loop van zijn of haar leven aan dermatofytose; het is dus de meest voorkomende dermatologische aandoening en een van de meest voorkomende infectieziekten.
Oorzaken
Dermatofytose wordt veroorzaakt door zogenaamde draadschimmels. Dit zijn draadvormige, eencellige schimmels die zich nestelen in de haar, nagels en huid van mens en dier. Er wordt onderscheid gemaakt tussen microsporen, trichofyten en epidermofyten. Ze worden van buitenaf op mensen overgedragen - van de ene persoon op de andere, via besmette oppervlakken (zoals vaak gebeurt, bijvoorbeeld met voetschimmel), of door nauw contact met dieren, vooral knaagdieren, konijnen en katten. Mensen met een verzwakt immuunsysteem evenals degenen die lijden aan suikerziekte mellitus, circulatiestoornissen van de huid of zwaarlijvigheid hebben aanzienlijk meer kans om te worden beïnvloed.
Typische symptomen en klachten
- Ringworm
- Roodheid van de huid
- Jeuk
- abcessen
Diagnose en verloop
Dermatologen maken onderscheid tussen oppervlakkige en diepere dermatofytose. De oppervlakkige vorm (tinea superficialis) manifesteert zich meestal door roodheid en jeuk in beperkte delen van de huid, vaak ringvormig en omgeven door een donkere rand. In sommige gevallen is dat zo haaruitval of dunner worden van de haargroei in het getroffen gebied. Bij diepere dermatofytose (tinea profunda) is er ontsteking, wat ook gepaard kan gaan met de vorming van pus en korsten. Het wordt voornamelijk gevonden in het gebied van de hoofd en baard haar, Als de pathogenen dringen dieper in de huid langs de haarwortel. Een sneltest op dermatofytose is mogelijk met het zogenaamde Houtlicht. Dit is een blacklight-lamp, in het licht waarvan de aangetaste huidgebieden geelgroen lijken. Bij de diagnose van dermatofytose is het essentieel om de veroorzakende schimmel nauwkeurig te bepalen om een effectieve behandeling mogelijk te maken. Hiervoor neemt de arts een monster van het geïnfecteerde weefsel. Door een schimmelcultuur te creëren, kan informatie worden verkregen over de exacte stam van de ziekteverwekker.
Complicaties
Infecties met dermatofyten zijn niet ongebruikelijk en verdwijnen, indien adequaat behandeld, meestal zonder complicaties. Complicaties zijn vooral waarschijnlijk als de aandoening niet serieus wordt genomen en daarom niet wordt behandeld, of als die van de patiënt immuunsysteem ernstig gecompromitteerd. In deze gevallen kan zich bijvoorbeeld tinea corporis ontwikkelen. Deze infectie treft het hele lichaam, inclusief de ledematen, en kan zeer ernstige jeuk veroorzaken. Er kunnen ook diepere dermatofytosen (tinea profunda) ontstaan. Deze hebben voornamelijk invloed op de hoofd en andere harige gebieden. Bij mannen wordt vooral het deel van het gezicht aangetast, waar ook baardharen verschijnen. Tinea profunda kan gepaard gaan met etterig ontsteking, wat kan worden verward met etterende puisten vergelijkbaar met die van acne ziekte. Diepere dermatofytosen van de hoofd kan er ook voor zorgen dat het haar op het hoofd eruit valt, hoewel alleen individuele delen van de schedel kan uitdunnen of het haar kan afbreken bij zelfs een kleine blootstelling. Bij patiënten van wie immuunsysteem is niet volledig functioneel, vooral bij kinderen, personen die eraan lijden suikerziekte mellitus of geïnfecteerd met HIV, bestaat er ook een risico dat de schimmelinfectie een ernstig beloop zal nemen en de interne organen De behandeling wordt vaak ook gecompliceerd door het feit dat schimmelsporen zeer gemakkelijk kunnen worden overgedragen en daarom is er vaak sprake van wederzijdse infectie tussen leden van hetzelfde huishouden, en kunnen huisdieren ook worden aangetast.
Wanneer moet je naar de dokter gaan?
Dermatofytose kan thuis worden behandeld met vrij verkrijgbare geneesmiddelen. Fungicide zalven en crèmes op de huid aanbrengen, de schimmel binnen enkele dagen of weken laten verdwijnen. Een bezoek aan de dokter moet nog steeds worden overwogen als de getroffen persoon voor het eerst aan dermatofytose lijdt en mogelijk niet kan bepalen waar de roodheid op de huid vandaan komt. Rode huidgebieden kunnen veel verschillende oorzaken hebben die de leek niet van elkaar kan onderscheiden. Differentiële diagnoses omvatten contactallergiemechanische irritatie of een reactie op chemische stoffen zoals een onjuist huidverzorgingsproduct. De arts kan vaak op het eerste gezicht zien of het dermatofytose is of niet, en kan vervolgens de juiste onderzoeken van de rode huid uitvoeren om de diagnose te bevestigen. Dan belet niets de patiënt om de dermatofytose zelf thuis te behandelen. Omdat tinea vaak voorkomt in verband met bestaande ziekten zoals suikerziekte, de getroffenen behandelen het dan zelf zonder een arts te raadplegen, omdat ze al weten wat de roodheid is. Als het echter niet binnen een paar dagen verdwijnt, moet de arts de vermoedelijke dermatofytose alsnog onderzoeken. Het is mogelijk dat de roodheid een andere oorzaak heeft of dat de medicatie moet worden veranderd. Het is ook denkbaar dat de dosis van over-the-counter zalven is niet voldoende voor aanhoudende dermatofytose.
Behandeling en therapie
Bij gezonde mensen genezen dermatofytosen soms zonder behandeling; echter treedt vaak een chronisch beloop op zonder medische behandeling therapie Bij milde vormen van progressie, behandeling met zalven bevattende benzoëzuuris bijvoorbeeld vaak voldoende. Als dermatofytose wordt bevestigd, antimycotica, gespecialiseerde middelen tegen schimmelinfecties, worden gebruikt. Deze kunnen worden toegepast in de vorm van crèmes, zalven or tincturen op het aangetaste lichaamsgebied of - in ernstige gevallen - kan ook in tabletvorm worden toegediend. Gedurende therapie, dient u ervoor te zorgen dat beddengoed en handdoeken regelmatig worden vervangen en was ze op minstens 60 graden om herbesmetting te voorkomen. De aangetaste delen van het lichaam mogen niet worden aangeraakt om verspreiding van de dermatofyten te voorkomen. Als deze punten worden nageleefd, kan het therapie van dermatofytose is over het algemeen niet problematisch en een volledige genezing kan worden verwacht. Door het goede regeneratieve vermogen van de huid blijven er meestal geen zichtbare sporen over en meestal zelfs kapotte haren groeien helemaal terug.
het voorkomen
Er zijn al pogingen gedaan in medisch onderzoek om een vaccin tegen dermatofytenplagen te ontwikkelen; dit werd echter niet geschikt voor massa gebruik vanwege sterke bijwerkingen. De meest effectieve preventie is om contact met mogelijk geïnfecteerde oppervlakken te vermijden. Dit omvat het dragen van geschikt schoeisel in het openbaar zwemmen zwembaden, gemeenschappelijke douches en hostels. Er moet echter ook in privé-omgevingen voor worden gezorgd dat handdoeken en kleding niet worden gedeeld. Dermatofyten gedijen goed in warme, vochtige klimaten, dus voeten en huidplooien moeten altijd grondig worden gedroogd; ademende, luchtige kleding is in dit opzicht ook gunstig. De gebruikelijke hygiënische voorzorgsmaatregelen moeten ook in acht worden genomen bij het omgaan met huisdieren en vee.
Wat u zelf kunt doen
Patiënten met tinea (dermatofytose) richten zich in eerste instantie op de behandeling van de ziekte met medicatie. Dit komt omdat zelfgenezing lang kan duren. Getroffenen passen regelmatig het voorgeschreven toe drugs, meestal antischimmelmiddelen die op de huid worden aangebracht, in de voorgeschreven vorm dosis Ze observeren daarbij de reactie van de zieke huid en raadplegen de arts bij bijwerkingen of een vertraagd genezingsproces. Omdat tinea (dermatofytose) vaak gepaard gaat met ernstige jeuk van de aangetaste gebieden, moeten patiënten leren de jeuk te weerstaan en niet te krabben op de door de schimmel aangetaste delen van de huid. Het aanraken van de zieke delen van de huid is over het algemeen nogal schadelijk voor genezing en verergert vaak de symptomen. Naast het versterken van de jeuk door krabben, bestaat aanraken ook het risico dat de schimmel zich naar andere delen van het lichaam verspreidt. Tijdens de ziekte mag kleding niet strak op de huid liggen en moet het zweet goed verdampen. Natuurlijke vezels en hypoallergeen textiel dat zo breed mogelijk is gesneden en goede lucht doorlaat circulatie zijn daarom goed geschikt. Ten slotte speelt hygiëne een enorm belangrijke rol tijdens de ziekte. Patiënten met tinea vermijden bezoeken aan het publiek zwemmen zwembaden en sauna's.
