Symptomen
Patiënten met een gevallen bogen hebben in de regel geen symptomen. In enkele gevallen kan een massaal uitgesproken geknikte voet leiden tot opsluiting aan de calcaneus en vervolgens massale pijn in het gebied van de buitenste enkel. Als een horrelvoet komt voor op hoge leeftijd, artrose kan zich ontwikkelen wat leidt tot bewegingsstoornissen.
De infantiele spreidvoet is meestal ook zonder symptomen. Als pijn optreedt, moeten andere voetafwijkingen altijd worden uitgesloten. De flexibele platvoet is de veel voorkomende variant.
De overgangen tussen abnormaal en normaal zijn vloeiend. Bij zuigelingen vallen afwijkingen van hoeken tot 20 ° nog binnen het normale bereik, bij schoolgaande kinderen tot 10 °. De voet is niet verstijfd en kan met de handen heen en weer worden bewogen en in de normale positie worden gebracht.
Als de patiënt gevraagd wordt om op zijn tenen te staan, kan de misvorming worden gecompenseerd, de hiel wijst nu naar binnen in plaats van naar buiten en de binnenrand van de voet puilt uit. Oorzaken kunnen zwakke spieren of ligamenten zijn, te zwaar, verlamming of knikkende knieën. De therapie omvat dan ook het versterken van de spieren door middel van specifieke oefeningen, bijvoorbeeld fysiotherapie, maar vaak blootsvoets lopen op een oneffen ondergrond is vaak voldoende.
Bij kleine kinderen keert de voet vaak vanzelf terug naar zijn normale positie tegen de tijd dat ze naar school gaan, zodat de prognose voor de flexibele platvoet met knik goed is. Uitzonderingen zijn platvoeten als gevolg van benige misvormingen. Als de platvoet door training niet wijkt of als deze een bijzonder uitgesproken vorm heeft, kunnen orthopedische inlegzolen ook voor therapie worden gebruikt.
Deze inlegzolen dienen primair een wigvormige ondersteuning te vormen aan de binnenrand van de voet, zodat het knikken van de voet opgevangen kan worden. Er zijn inlegzolen voor de hele voet en hielschalen die de voorvoet vrij. In plaats van inlegzolen kunnen ook orthopedische schoenen worden voorgeschreven waarbij een verhoging van de binnenschoenrand is ingebouwd.
In zeer zeldzame gevallen, waarbij de flexibele knik en platvoet zeer uitgesproken en veroorzaakt pijnkan de verkeerde positie ook operatief worden behandeld. In dit geval wordt de pees van de voorste scheenbeenspier zodanig verplaatst dat de binnenrand van de voet actief wordt opgetild en de voetboog wordt hersteld. Dit is een veel zeldzamere verkeerde plaatsing van de voet, waar de voet niet kan met de handen weer in zijn natuurlijke positie worden gebracht. Het gewricht lijkt daarom stijf en wordt een stijve of samentrekkende platte voet genoemd.
De oorzaken hiervan kunnen ofwel aangeboren zijn, bijvoorbeeld in de vorm van een misvorming van het kuitbeen, wat leidt tot een veranderde structuur van het enkel gezamenlijk of verworven. Verworven oorzaken zijn onder meer veranderingen als gevolg van reumatoïde artritis ongevallen en ander letsel. Ongelijkheden in het samenspel van de spieren, bijvoorbeeld bij spastische verlamming, kunnen ook verantwoordelijk zijn.
Diagnostisch wordt de voet eerst liggend, staand en lopend onderzocht. Patiënten met een stijve platvoet met knik kunnen de defecte positie niet meer compenseren en het is vrijwel onmogelijk om op hun tenen te gaan staan. Bovendien zijn zowel de bovenste als onderste enkel gewricht vertonen aanzienlijke verstijving en de bijbehorende bewegingsbeperkingen.
In de regel is een Röntgenstraal van de voet wordt vervolgens tijdens het staan in twee vlakken genomen om de benige structuren het best te beoordelen. Therapeutisch worden fysiotherapie en orthopedische inlegzolen en schoenen (zie hierboven) ook voorgeschreven, waarbij de focus hier duidelijk ligt op correctie door orthopedische technologie. Het is echter net zo belangrijk om de onderliggende ziekte te behandelen, bijvoorbeeld een adequate behandeling van reumatoïde aandoeningen artritis.
Chirurgische ingrepen worden ook gebruikt bij verlamming, zoals het geval is bij infantiele hersenverlamming, epileptische encefalopathie of meningomyelocele. Er zijn twee procedures op de voorgrond. In de Grice-Green-methode, hoe lager enkelgewricht kunstmatig verstijfd zodat de duivenpoot wordt opgetild.
Een andere methode is de Evants-methode, waarbij een botwig - meestal van de fibula - in de hielbeen om stabiliteit te creëren en de voet recht te maken. Met dat laatste is de mobiliteit in de enkelgewricht wordt onderhouden. Stap één van de therapie bestaat echter altijd uit consult, fysiotherapie en correctie met orthopedische techniek. Als de gemaakte röntgenfoto's voor vervolgonderzoeken geen verbetering laten zien, kan fase twee worden besproken in de vorm van chirurgische therapie. In ieder geval moet eerst een ganganalyse worden uitgevoerd om er zeker van te zijn dat een operatie het looppatroon kan herstellen.
Alle artikelen in deze serie:
