Wanneer is een doodgeboorte?
Afhankelijk van het land zijn er verschillende definities voor een doodgeboorte. Doorslaggevend zijn de week van de zwangerschap en het geboortegewicht van het kind op het moment van overlijden.
In Duitsland wordt een kind als doodgeboren beschouwd als het bij de geboorte na de 22e week van de zwangerschap geen tekenen van leven vertoont en minimaal 500 gram weegt. In dit geval kunnen de ouders het kind een naam geven. Deze naam wordt opgenomen in het overlijdensregister. De burgerlijke stand geeft voor uw kind een attest af, dat u nodig heeft voor de sociale zekerheidsinstanties en werkgevers. Anders dan bij een miskraam heeft u na een doodgeboorte recht op moederschapsbescherming, kinderbijslag en een postnatale verloskundige.
Doodgeboorte: Soms onverwacht, soms met tekenen.
Bij sommige vrouwen duiden bloedingen, buikpijn en/of gebrek aan beweging van de foetus erop dat er iets mis is. De echo kan het vermoeden bevestigen: de baby in de baarmoeder vertoont geen tekenen van leven! Soms lijkt echter alles zoals gewoonlijk, zodat de arts tijdens de controle onverwachts het overlijden van de baby constateert.
Mogelijk stelt de gynaecoloog een ernstige misvorming bij het ongeboren kind vast, waarbij het niet levensvatbaar is en kort na de geboorte zal overlijden. Om te voorkomen dat een dergelijk ernstig beschadigd kind de geboorte overleeft, kan foetocide (het doelbewust doden van een ongeboren kind in de baarmoeder) soms noodzakelijk zijn.
Alle scenario's eindigen in dezelfde hopeloze situatie: de doodgeboorte van de geliefde baby.
Schokkend nieuws doodgeboorte
Veel vrouwen willen, zodra ze vernemen van de dood van hun kind, zo snel mogelijk en via een keizersnede een einde maken aan de ontroostbare en hopeloze situatie. Neem echter de tijd. Je hebt tijdens de weken van de zwangerschap een emotionele band opgebouwd met je ongeboren kindje, waar nu geheel onverwacht een einde aan komt. Te snel scheiden door een keizersnede maakt het moeilijk om afscheid te nemen en kan een blijvende impact hebben op het rouwproces.
Het is daarom vaak beter om het dode kind ter wereld te brengen, wat in de meeste gevallen mogelijk is. Vraag je gynaecoloog of verloskundige om uitgebreid en rustig advies over zo’n ‘stille bevalling’.
De “stille geboorte
Als het kind niet levensvatbaar is vanwege een ernstige misvorming, kan het levend geboren worden en een paar minuten of uren later in de armen van zijn ouders sterven. Om ervoor te zorgen dat uw baby er geen last van ondervindt, zal de arts indien nodig een pijnstiller toedienen of ademhalingsondersteuning bieden. Kortom, u bent niet de enige in deze situatie. Artsen en verloskundigen zijn er om u te ondersteunen.
Oorzaken van doodgeboorte
Na een doodgeboorte worden veel ouders gekweld door de vraag "waarom". Een antwoord op deze vraag kan van belang zijn voor het rouwproces, voor het verwerken van wat ze hebben meegemaakt, maar ook voor volgende zwangerschappen.
Redenen voor een doodgeboorte kunnen zijn:
- Aandoeningen van de placenta, bijvoorbeeld problemen met de bloedsomloop of voortijdige loslating van de placenta
- Gebrek aan zuurstof om andere redenen dan een placenta-aandoening
- Infecties die de baby of de placenta beschadigen en worden overgedragen via het vruchtwater of de vliezen van het ei
- onvoldoende aanvoer van het kind via de navelstreng (navelstrengknopen, navelstrengprolaps, navelstreng rond de nek)
- foetale misvormingen
autopsie na doodgeboorte
Postpartum na doodgeboorte
Of het nu om een doodgeboorte of een keizersnede gaat, de postpartumperiode is voor de meeste moeders een verdrietige tijd. Voor het lichaam is er geen verschil tussen levend en doodgeboorte: in beide gevallen zijn een lege buik, napijn en het op gang komen van de melkproductie aanwezig. Bij een doodgeboorte is dit alles een dagelijkse herinnering aan het pijnlijke verlies. Dit is het begin van wat een langdurige periode van rouw kan zijn.
In de periode na de doodgeboorte zijn verloskundigen vaak het eerste aanspreekpunt. Zij helpen bij lichamelijke en emotionele problemen en geven nuttige informatie, bijvoorbeeld over een speciale postnatale regressiecursus voor vrouwen na een doodgeboorte.
Na een doodgeboorte dekt de zorgverzekering gedurende enkele weken de kosten van een postpartumverloskundige.
Afscheidsrituelen
Na een doodgeboorte moeten ouders, broers en zussen en familieleden afscheid kunnen nemen. Het is mogelijk om het lichaam in de kliniek, bij het uitvaartcentrum of thuis neer te leggen. Daarna kunt u uw overleden kind begraven in het familiegraf of in een kindergraf. Zowel cremeren of begraven in de grond als begraven buiten de begraafplaats in een boomgraf of begraven op zee zijn mogelijk na een doodgeboorte.
Rouw na doodgeboorte
Moeder, vader, broers en zussen, familieleden – iedereen die uitkeek naar de baby rouwt. Iedereen doet dit op zijn eigen manier: sommigen stil en introspectief, anderen in tranen en met luid gejammer. Begrijpende en meelevende vrienden en familieleden die je bijstaan en bij wie je je hart kunt uitstorten, zijn een geschenk.
Speciale herdenkingsdagen (verjaardag, “Worldwide Candle Lighting”), de verzorging van het kindergraf en het bijhouden van een dagboek zijn manieren om het verdriet te beleven en te verwerken wat er is gebeurd. Dit is belangrijk zodat de herinnering aan de doodgeboorte later niet langer alleen pijnlijk wordt gevoeld, maar ook wordt geassocieerd met liefde en dankbaarheid jegens het verloren kind.
Doodgeboorte – toen en nu
Er is de afgelopen decennia veel veranderd. Vroeger werd aangenomen dat de band tussen moeder en kind pas na de geboorte tot stand kwam en dat de aanblik van het dode kind het trauma zou verergeren. Daarom kregen vrouwen in het geval van doodgeboorte hun kind niet te zien en vond er geen begrafenis plaats. Uit de ervaringen van getroffen vrouwen blijkt echter dat het zien en voelen van het kind een positief effect heeft op het rouwproces. Het kleine wezentje maakt daardoor – ook al is het maar voor korte tijd – deel uit van het leven en wordt geaccepteerd als volwaardig mens.
