Neuropsychologische diagnostiek omvat een reeks gestandaardiseerde papier-en-potlood- en computertests om cognitieve gebreken na hersenen schade. De diagnostische procedure is een eerste vereiste voor de beoordeling van de cognitieve status en de planning van daaropvolgende therapeutische behandelingen maatregelen Het testen wordt uitgevoerd door neuropsychologen in instellingen met een neurologische focus.
Wat is neuropsychologische diagnose?
Neuropsychologie richt zich op schade aan de hersenen als gevolg van een ongeval of ziekte en de effecten ervan op cognitieve en psychologische functies. Waaronder geheugen, aandacht, concentratie, perceptie, taalbegrip, planning en probleemoplossing, evenals motivatie, stemming en gedrevenheid. In het behandelingsproces behandelen neuropsychologen diagnostische opwerking, implementatie van verschillende therapeutische middelen maatregelen, en counseling voor getroffen individuen en hun families. Neuropsychologen werken meestal in ziekenhuizen, therapie centra of revalidatieklinieken met een neurologische focus. Het diagnostische of testpsychologische onderzoek omvat het volledige scala aan cognitieve en emotionele functies en hun effecten op het gedrag van de getroffen persoon. De diagnostische procedure begint met een zelfgeschiedenis, die wordt aangevuld met een externe geschiedenis met familieleden vanwege mogelijke armen betrouwbaarheid van de getroffen persoon. Systematische gedragsobservatie in therapie en alledaagse situaties ondersteunen en completeren de gegevens die in de anamnese zijn verzameld. Gestandaardiseerde, gedeeltelijk geautomatiseerde tests geven gedetailleerde informatie over verschillende cognitieve en psychologische functies. Op basis van de testresultaten, therapie wordt dan gepland en uitgevoerd. In veel instellingen is neuropsychologische diagnose een standaardprocedure in het therapeutische proces. Betrokken personen met hersenen schade ondergaan een uitgebreide beoordeling, die niet noodzakelijk wordt gevolgd door een therapeutische behandeling in de vorm van oefeningen en cognitieve training, afhankelijk van de resultaten.
Functie, effect en doelen
Voor een uitgebreide verduidelijking voeren neuropsychologen verschillende tests uit die behoorlijk wat uren kunnen duren. Een essentieel onderdeel is het onderzoeken van korte en lange termijn geheugen Dit kan te wijten zijn aan verworven hersenbeschadiging, zoals beroerte or traumatisch hersenletsel Op de lange termijn veroorzaken dementie ook geheugen bijzondere waardevermindering, die in verschillende snelheden vordert. De bekendste manier om te bepalen dementie is de Mini Mental Status Test. Door middel van verschillende taken op het gebied van geheugen, oriëntatie en de implementatie van mondelinge en schriftelijke instructies, worden cognitieve prestaties geclassificeerd. Als deze test opvalt, wordt nader onderzoek gedaan om de vorm en het verloop van het dementie In de anamnese vindt reeds een onderzoek plaats naar lokale, temporele, persoonlijke en situationele oriëntatie. Naast persoonlijke informatie zoals woonplaats en geboortedatum beantwoordt de patiënt vragen over zijn of haar huidige verblijfplaats, de huidige datum of het verloop van de ziekte tot nu toe. Een andere grote groep op het gebied van neuropsychologische onderzoeken zijn testen van visuele waarneming. Als het visuele centrum beschadigd is, kan dit leiden tot volledig of gedeeltelijk verlies van het gezichtsveld in een of beide ogen. De tests zijn in toenemende mate computergebaseerd. De patiënt wordt gevraagd om te proberen verschillende objecten op het scherm te zien zonder zijn of haar te draaien hoofd Een vergelijkbare procedure wordt gebruikt voor verwaarlozingstests. Verwaarlozing is een begeleidend symptoom van beroertes, meestal wanneer de rechterhersenhelft is beschadigd. Voor patiënten met verwaarlozing bestaat de helft van de ruimte visueel, akoestisch en / of tactiel niet; prikkels uit die helft van de ruimte worden niet waargenomen. De eenvoudigste manier om een diagnose te stellen, zijn lijntests, waarbij getroffen personen lijnen aan één kant van de pagina missen en de lijnen niet precies in twee delen, maar om ongeveer een kwart. De kloktest, waarbij de patiënt wordt gevraagd een klok inclusief wijzers op te nemen, geeft ook informatie over een verwaarlozing. Getroffen personen zouden alle cijfers in slechts de helft van de klok tekenen. Neuropsychologen verduidelijken ook taalkundige aspecten van hersenschade. Met lees- en schrijftests kunnen conclusies worden getrokken over de vraag of het spraakcentrum wordt beïnvloed. Naast begrijpend lezen wordt ook het geheugen onderzocht wanneer patiënten gevraagd wordt te reproduceren wat ze hebben gelezen. Schriftelijke tests brengen ook mogelijke motorische tekorten in de dominante hand aan het licht. Tests op het gebied van actieplanning en het oplossen van problemen geven informatie over hoe goed getroffen personen het hoofd kunnen bieden in alledaagse of professionele situaties en de uitdagingen die zich daar voordoen, kunnen overwinnen. De meeste neuropsychologische tests controleren ook de aandacht en concentratie parallel. Indien hier afwijkingen aanwezig zijn, kunnen aparte ingrepen zoals uitstrijkjes een nauwkeuriger beeld geven.
Risico's, bijwerkingen en gevaren
Omdat neuropsychologisch testen een niet-invasieve procedure is, is er geen lichamelijk risico voor het individu. Veel mensen hebben echter moeite om het testen en de daaropvolgende therapie volledig te accepteren. Fysieke gebreken zijn voor de psyche vaak gemakkelijker te verwerken dan cognitieve, en daarom is de getroffen persoon mogelijk niet compliant tijdens het testen. Gebrek aan inzicht in de ziekte bemoeilijkt de diagnose voor de neuropsycholoog. Een andere complicatie ligt bij patiënten met grote gedragsproblemen of agressie, die testen soms onmogelijk maken. Neuropsychologische diagnostiek kan in dit geval niet direct na opname plaatsvinden, maar op een later tijdstip. Sommige neuropsychologische tests, zoals de Mini Mental Status Test, kunnen maar één keer worden gebruikt. Deze test om te bepalen dementie kan een beter, en daarom vervalst, resultaat laten zien wanneer het een tweede keer wordt toegediend vanwege de leren effect. Neuropsychologen moeten overleg plegen met andere professionals om dubbele tests te voorkomen. Ergotherapeuten doen bijvoorbeeld ook testen in het cognitieve domein om hun therapie-interventies te plannen. Overleg met andere artsen en therapeuten is essentieel, niet alleen tijdens het diagnostische proces, maar ook tijdens het therapeutische proces, aangezien bij de behandeling van hersenletsel een multidisciplinair team betrokken is.
