interpersoonlijke psychotherapie is een korte termijn therapie van maximaal 20 sessies, voornamelijk voor de behandeling van acute Depressie De behandeling is onderverdeeld in drie secties en richt zich op het ontwikkelen van interpersoonlijke relaties die kunnen worden geactiveerd Depressie Tijdens de sessies staat de patiënt centraal leren om op een praktische, emotionele en communicatieve manier om te gaan met de specifieke huidige problemen.
Wat is interpersoonlijke psychotherapie?
interpersoonlijke psychotherapie (IPT) is een korte termijn therapie voornamelijk gebruikt voor de behandeling van acute Depressie De therapeutische benaderingen, die gericht zijn op praktische voordelen op korte termijn voor de patiënt, zijn gebaseerd op de interpersoonlijke theorieën van de Amerikaanse psychotherapeut Harry Stack Sullivan, die hij in de jaren dertig postuleerde. Evenzo incorporeerde IPT inzichten van de Britse psychotherapeut John Bowlby, wiens gehechtheidstheorie van na 1930 werd geleid door de erkenning dat huidige gehechtheden en relaties een belangrijkere invloed op gedrag hebben dan vroege jeugd ervaringen. IPT is in de jaren zestig substantieel ontwikkeld door de VS. psychiater Gerald Klerman en zijn vrouw, Myrna Weissman. De auteurs waren niet van plan om een nieuwe behandelmethode in te creëren psychotherapie, maar het was meer een samenvatting van de werkmethoden die tot dan toe gebruikelijk waren, om een mogelijkheid te creëren voor vergelijking met medicamenteuze behandeling bij de behandeling van depressie. Toen bleek echter dat IPT bijzonder effectief was bij de behandeling van acute depressie. Verdere ontwikkelingen naar de huidige vormen van therapie vond vervolgens achtereenvolgens plaats in de jaren zeventig en tachtig. Vanuit de aanname dat acute depressie zich altijd in een interpersoonlijke context ontwikkelt, richt therapeutisch werk zich op praktische hulp voor de patiënt. Interpersoonlijke technieken zoals communicatieanalyse, emotie-updates en ook rollenspellen worden gebruikt. Geïnspireerd door praktische therapeutische successen is IPT ook verder ontwikkeld voor de behandeling van adolescenten en voor relatietherapie en dienovereenkomstig aangepast. In sommige klinieken is interpersoonlijke psychotherapie doorontwikkeld tot een intramurale behandelmethode en wordt het ook gebruikt als groepstherapie.
Functie, effect en doelen
Het belangrijkste toepassingsgebied van IPT is de kortdurende behandeling van acute depressie bij volwassenen. Typische toepassingen zijn ook postpartum depressie, boulimia, en bipolaire stoornis, waarbij de patiënt afwisselend euforie en depressie in snelle maar onvoorspelbare opeenvolging. IPT beschouwt depressie altijd als een multifactoriële ziekte waarvan de individuele triggers in de therapie in aanmerking moeten worden genomen. De behandeling is opgedeeld in drie fasen, de begin-, midden- en beëindigingsfase, en strekt zich uit over 12 tot maximaal 20 sessies van elk 50 minuten. In de beginfase, die uit één tot drie sessies bestaat, wordt een gedetailleerde anamnese afgenomen en wordt de patiënt geïnformeerd over de behandelmethode. De beginfase omvat ook het samen met de patiënt bepalen van de therapiedoelen. De concrete doelen worden vastgelegd en gespecificeerd in het behandelcontract en de depressieve periode van de patiënt wordt al in een interpersoonlijke context geplaatst. De middenfase is de feitelijke werkfase, waarin een aanpassing aan de sociale omstandigheden die als trigger voor de depressie of andere psychische problemen worden beschouwd, samen met de patiënt wordt 'getraind'. De patiënt leert omgaan met de huidige interpersoonlijke conflicten en er ontstaan nieuwe banden en relaties. De emoties en de sociale classificatie van de patiënt staan altijd centraal. In de beëindigingsfase, die één tot maximaal drie sessies omvat, wordt na een samenvatting van de nieuwe en gewijzigde manier van omgaan met de tot nu toe geleerde uitlokkende sociale conflicten en de eigen rol van de patiënt een toekomstvisie uitgewerkt. Bij bepaalde indicaties kan IPT gepaard gaan met medicamenteuze behandeling, op advies van de therapeut. De therapeutische benadering ligt meer in het omgaan met het hier en nu dan in het verwerken van mogelijke psychologische trauma's uit het verleden. Dit betekent dat de therapie een zeer directe verwijzing maakt naar de huidige conflicten in de huidige sociale omgeving. Bij de praktische uitvoering worden oplossingsgerichte conversatie- en rollenspeltechnieken gebruikt om de patiënt in staat te stellen persoonlijke conflicten binnen zijn of haar huidige sociale netwerk te identificeren en op te lossen. De kernfocus van evidence-based IPT blijft altijd het ontwikkelen en tot stand brengen van bestaande en nieuwe sociale relaties in de context van de individuele persoonlijkheid van de patiënt. Kenmerkend is dat patiënten worden aangemoedigd om actief mee te doen. Ze krijgen bijvoorbeeld “huiswerk” om te consolideren wat ze hebben geleerd, en ze kunnen gevraagd worden om zelfstandig aan bepaalde onderwerpen te werken als onderdeel van de therapie. De methoden en werktechnieken van interpersoonlijke psychotherapie zijn wetenschappelijk erkend in Duitsland en in vele andere landen in Europa, Azië, Afrika en Australië. Gezondheid verzekeringsmaatschappijen dekken meestal de gemaakte kosten. De studie van IPT-werkmethoden is opgenomen in de bijscholing en specialisatie tot specialist in psychiatrie en psychotherapie in enkele universitaire ziekenhuizen.
Risico's, bijwerkingen en gevaren
Psychotherapieën zijn fundamenteel beladen met het risico dat de doelen van de therapie niet worden bereikt en dat de behandeling niet succesvol zal zijn. Bovendien bestaat het risico dat de behandelde symptomatologie om verschillende redenen zelfs verslechtert. Er kunnen bijvoorbeeld onverwachte complicaties optreden, de therapeut kan ernstige therapeutische fouten maken of het fysieke beloop van de ziekte kan om andere redenen verslechteren. Dergelijke risico's worden geminimaliseerd bij interpersoonlijke psychotherapie, omdat er vaak rollenspellen en praktische oefeningen zijn die de therapeut constante feedback geven over de voortgang van de behandeling.
