De subclavia slagader wordt de okselader in het okselgebied. Dit vat levert arterieel bloed naar het hele armgebied. Net als alle andere slagaders, de oksel slagader kan worden beïnvloed door arteriosclerose, wat vaak resulteert in een infarct of necrose als een laat gevolg.
Wat is de okselader?
De subclavia slagader staat ook bekend als de subclavia-slagader en is verantwoordelijk voor de bevoorrading bloed aan de armen. De takken leveren ook arterieel schepen aan de hoofd en nek. De slagader komt voort uit de aortaboog aan de linkerkant en uit de brachiocefale stam aan de rechterkant. Ingebed in zenuwkoorden van de brachiale plexusligt het vat tussen de scalenus anterior en medius spieren in de posterieure scalenus gap. In zijn loop passeert de subclavia-slagader onder de rand van het sleutelbeen om de oksel binnen te gaan. In dit gebied is de bloed vat wordt de okselader genoemd. Dienovereenkomstig is de axillaire slagader een voortzetting van de centrale subclavia-slagader, die in zijn loop verschillende vasculaire vertakkingen afgeeft om verschillende rompweefsels te voeden. Zoals alle slagaders, transporteert de axillaire slagader zuurstof-rijk bloed van de cardiovasculair systeem For distributie naar de periferie van het lichaam. In de Duitse literatuur wordt het proces van de subclavia-slagader ook wel de axillaire slagader genoemd.
Anatomie en structuur
De axillaire slagader wordt ongeveer vanaf de buitenrand van de eerste ribbe genoemd. Boven deze structuur wordt het vat nog steeds de subclavia-slagader genoemd. Het uiteinde van de axillaire slagader ligt aan de caudale peesgrens van de teres major-spier. Op dit punt wordt de slagader de armslagader. De morfologische vorm van de slagader hangt af van de positie van de bovenarmen. Wanneer de arm 90 graden gebogen is, is de okselader bijna recht. Als de arm ligt, is de bloedvat neemt een craniaal convex verloop, terwijl wanneer de arm horizontaal wordt geheven, deze een craniaal concaaf verloop heeft. De slagader heeft zijn proximale doorsnede in de diepten van de oksel. Het distale gedeelte is van huid en fascia. Er is een anatomisch nauwe verbinding tussen het vat en de brachiale plexus. Zoals alle slagaders, draagt de okselader verschillende lagen. Bovenop de tunica intima nabij het lumen, bestaande uit endotheelcellen en bindweefsel, ligt het tunica-medium dat is samengesteld uit gladde spieren. Dit wordt gevolgd door de bindweefsel laag tunica externa. De elastische vezels aan beide zijden van de media worden membrana elastica interna genoemd.
Functie en taken
Zoals alle arteriële schepenis de okselader verantwoordelijk voor het transport van bloed dat rijk is aan zuurstof, voedingsstoffen en boodschappers vanuit het centrum van het lichaam. Alle weefsels van het lichaam zijn afhankelijk van een permanente toevoer van arterieel bloed om te overleven. Het bloed in slagaders is een transportmedium voor vitale stoffen, zonder welke de lichaamsweefsels en organen dat ook niet kunnen groeien noch functie. De axillaire slagader voedt verschillende weefsels van de lichaamsomtrek door middel van zijn takken. De bovenste thoracale slagader is betrokken bij de arteriële toevoer van het bovenste thoracale gebied. Met de thoracoacromiale slagader levert de axillaire slagader ook het thoracale gordelgebied. De laterale thoracale slagadertak levert het laterale thoracale gebied en de subscapulaire slagader, als de grootste tak van de axillaire slagader, levert het weefsel onder de scapula. De takken arteria circumflexa humeri posterior en arteria circumflexa humeri anterior zijn betrokken bij het leveren van de schoudergewricht. Slagaders zoals de okselader bevatten sensorische cellen met een diepe sensatie. Deze receptoren zorgen voor permanente feedback aan de zenuwstelsel over veranderingen in bloeddruk. Het autonome zenuwstelsel tegenreguleert bloeddruk indien nodig via contracties van het arteriële spierstelsel. De axillaire slagader draagt dus indirect bij aan het onderhoud van circulatie en interageert met hartactiviteit. De aanvoer van voedingsstoffen, zuurstofen neurotransmitters naar de oksel, schouderspieren, borst, en armen wordt niettemin beschouwd als de belangrijkste functie van het vaartuig.
Ziekten
De okselader is een relevante bloedvat in de context van chirurgische procedures, die dienen als toegang voor geïsoleerde ledemaatperfusie van de arm. Vooral bij maligne patiënten speelt deze behandeling een rol melanoma en wekedelensarcoom. De slagader krijgt ook klinische relevantie vanwege pathologische veranderingen zoals arteriële ziekte.Arteriosclerose is een veel voorkomende ziekte in de 21ste eeuw. Net als alle andere slagaders kan de axillaire slagader worden aangetast door arteriosclerotische processen. In arterioscleroseworden zogenaamde plaques in het bloed afgezet schepen. Deze gedenkplaat bestaat uit vetten, bindweefsel, calcium en trombi. In deze context spreken we van aderverkalking of verkalking van de aderen. Als gevolg van de verharding worden de bloedvaten tijdens aderverkalking harder en stijver. Het verlies aan elasticiteit tast de gehele bloedsomloop aan. Scheuren en ontsteking kan zich vormen in de aangetaste slagaders, waardoor gedenkplaat formatie om nog verder te komen. Arteriosclerose is vaak jarenlang asymptomatisch. Hoe meer de plaques het vaatlumen vernauwen, hoe meer de slagaders hun functie verliezen. Infarcten zijn een veelvoorkomend gevolg, vooral beroertes naast hart- aanvallen. Breuken in de verharde vaatwand leiden tot de vorming van bloedstolsels, die hele bloedvaten kunnen blokkeren. Het resultaat is een onvoldoende toevoer van zuurstof naar de aangevoerde weefsels. Hierdoor kunnen hele weefselgebieden afsterven. Aneurysma's worden ook bevorderd door arteriosclerose. Aangezien de okselader het gehele armgebied van arterieel bloed voorziet, hebben arteriosclerotische processen in de slagader extreme gevolgen voor een aantal weefsels. Nog vaker dan arteriosclerose in de okselarterie, worden artsen in de dagelijkse klinische praktijk geconfronteerd met door compressie geïnduceerde circulatoire of sensorische stoornissen van het armgebied, die meestal zijn gebaseerd op het bekneld raken van de brachiale plexus.
