Iliohypogastrische zenuw: structuur, functie en ziekten

De iliohypogastrische zenuw is de naam die wordt gegeven aan de eerste zenuw van het lumbale deel. Het is uitgerust met zowel somatomotorische als somatosensorische vezels.

Wat is de iliohypogastrische zenuw?

De iliohypogastrische zenuw is een gemengde zenuw. Het vormt de eerste zenuw van de lumbale plexus, ook wel de lumbosacrale plexus genoemd. De oorsprong is in het lumbale segment L1 van de spinal cord​ In sommige gevallen kan het ook ontstaan ​​uit het 12e thoracale segment (Th12). Sommige anatomen nemen de iliohypogastrische zenuw in de lumbale plexus echter niet op omdat het plexuskarakter ervan als onvoldoende wordt beschouwd. Er is dus geen uitwisseling via de andere segmenten van de spinal cord​ De functies van de iliohypogastrische zenuw omvatten de innervatie van de buikspieren alsmede de huid binnen het heupgebied.

Anatomie en structuur

Het verloop van de iliohypogastrische zenuw begint boven de ilioinguinale zenuw. Op de achterkant van de psoas major (grote lumbale) spier, loopt het op de quadratus lumborum-spier. Na het verlaten van de lieszenuw aan de laterale rand van de grotere lumbale spier, buigt deze in laterale richting naar het voorste oppervlak van de quadratus lumborum-spier. Daarbij passeert het het dorsale oppervlak van de nieren. Het passeert dan de transversus abdominis-spier (transversale buikspier). Tussen de transversale abdominis-spier en de obliquus internus abdominis (interne schuine buik) spier vervolgt de iliohypogastrische zenuw zijn weg langs het craniale oppervlak van de crista iliaca (iliacale top​ Ongeveer in het midden van de crista iliaca heeft de sensorische ramus cutaneus lateralis zijn oorsprong. De sensorische terminale tak van de iliohypogastrische zenuw, de ramus cutaneus anterior genoemd, loopt parallel aan het inguinale ligament (ligamentum inguinale) in de mediale richting. Boven de uitwendige inguinale ring (annulus inguinalis superficialis) dringt het de peesplaat (aponeurose) van de uitwendige schuine buikspier (musculus obliquus externus abdominis) binnen. In de loop van de iliohypogastrische zenuw naar het midden van de buikstreek worden verschillende takken gevormd. Deze gaan als cascades door de lagen van de buikwand. Op deze manier kan het huid kan ook bereikt worden via de zenuw. Bij zoogdieren die zijn uitgerust met zeven lendenwervels, zoals carnivoren, de eerste twee lendenwervels zenuwen de aanduiding nervi iliohypogastrici dragen. Ze zijn onderverdeeld in een craniale iliohypogastrische zenuw die ontstaat uit segment L1 en een caudale iliohypogastrische zenuw die ontstaat uit segment L2.

Functie en taken

De centrale functie van de iliohypogastrische zenuw is om de buik te voeden, wat samen met de ilioinguinale zenuw gebeurt. Dit betreft motorvoeding naar de buikspieren, terwijl sensorische innervatie plaatsvindt in de buik huid​ De aanvoer wordt verzorgd door meerdere vestigingen. Dit zijn de rami musculares, de ramus cutaneus lateralis en de ramus cutaneus anterior. De rami musculares worden geleverd tussen de obliquus internus abdomis-spier en de transversus abdomis-spier. Hun functie is om de caudale delen van de twee spieren te voeden. Via de ramus cutaneus lateralis vindt sensorische innervatie van de huid in het laterale heupgebied plaats. Tot op zekere hoogte wordt ook de laterale gluteale regio (gluteale regio) geleverd. Daarentegen is de ramus cutaneus anterior verantwoordelijk voor de sensorische toevoer van de huid aan het inguinale ligament.

Ziekten

Bepaalde omstandigheden kunnen schade aan de iliohypogastrische zenuw veroorzaken. De zenuw neemt dus een dorsale koers naar de nier​ Om deze reden loopt het risico om te worden beïnvloed tijdens chirurgische ingrepen op de nier​ Irritatie van de iliohypogastrische zenuw in de regio van de lies veroorzaakt echter ook vaak pijn in de nieren. In sommige gevallen wordt de iliohypogastrische zenuw beschadigd door een vergroting van de nier​ Tegelijkertijd is een beschadiging van de ilioinguinale zenuw ook mogelijk, waardoor de getroffen persoon last krijgt van pijn in de liesstreek. Als er een proximale laesie van de iliohypogastrische zenuw en ilioinguinale zenuw optreedt, kan dit leiden tot verlamming van de onderbuikwandmusculatuur. Dit zorgt er ook voor dat de buikwand hernia-achtig opzwelt over het inguinale ligament. Het uitsteeksel wordt verergerd wanneer de patiënt staat of een buikpers uitvoert. Sensorische gebreken hebben voornamelijk invloed op de autonome innervatiegebieden. Als de sensorische eindtakken in de liesstreek beschadigd zijn, leidt dit tot tekorten in de dij, inguinale en genitale regio's. Het laterale heupgebied blijft echter gespaard. Erger dan de sensorische en motorische gebreken zijn de uitgesproken pijnen die de getroffen persoon oploopt. Deze kunnen elektrisch, stekend of brandend​ Schade aan de hoofdstam van de iliohypogastrische zenuw treedt meestal op door laesies van de laterale ramus cutaneus als gevolg van intramusculaire injectie of een operatie aan de iliacale top​ Evenzo zijn stoornissen als gevolg van het zenuwcompressiesyndroom denkbaar. Hierbij gaat het om chronische drukschade aan een zenuw. In het geval van de iliohypogastrische zenuw manifesteert dit zich door chronisch liespijn​ Vooral atleten worden getroffen door het zenuwcompressiesyndroom. De diagnose wordt echter als moeilijk beschouwd, omdat er naast de pijn bij beknellingssyndroom. Het zenuwcompressiesyndroom wordt meestal veroorzaakt door intra-operatieve verwondingen aan de zenuw of littekens die later optreden. Directe verwondingen aan de buikwand door sportongevallen kunnen echter ook verantwoordelijk zijn voor het syndroom. Chirurgische neurectomie (zenuwknippen) wordt als de beste behandelingsmethode beschouwd. Het laat de beste resultaten zien, vooral voor de iliohypogastrische zenuw.