Hoe ziet de laatste fase eruit?
Naast de typische symptomen van COPD - chronisch hoesten en toegenomen etterig sputum en problemen ademhaling - de laatste fase van COPD leidt tot chronische ademhalingsinsufficiëntie. Door het constant overmatig opblazen van de longen en de toenemende verstoring van de gasuitwisseling wordt de patiënt niet meer voorzien van voldoende zuurstof, wat wordt aangegeven door een lage zuurstofdruk in de bloed. Bovendien kunnen patiënten de in het lichaam geproduceerde kooldioxide niet meer goed uitademen.
Dit manifesteert zich door ernstige kortademigheid in rust, verminderd bloed bloedsomloop en kan ook leiden tot rusteloosheid en verwarring. De chronische ademhalingsinsufficiëntie kan worden behandeld door langdurige zuurstoftherapie, thuisbeademing, long volumeverminderende procedures of, in extreme gevallen, longtransplantatie. Een ander symptoom van een permanent zuurstoftekort is cyanose (blauwachtige verkleuring door verminderde bloed flow) van de lippen en vingernagels.
Patiënten in de late stadia hebben vaak een zogenaamde vat thorax, een borst die zichtbaar wordt opgeblazen van buitenaf, vanwege de constante overmatige inflatie en verzwakt ademhaling spieren. Sinds COPD gaat gepaard met een hoge lichamelijke inspanning en het hele organisme is daardoor verzwakt, patiënten in de laatste stadia lijden vaak ook aan bijkomende secundaire ziekten. Voorbeelden zijn suikerziekte, osteoporose, erge, ernstige ondergewicht, cardiovasculaire zwakte en Depressie. Infecties komen vaker voor in de laatste fase en leiden tot acute aanvallen, de exacerbaties. Dit kan levensbedreigend zijn voor de patiënt.
Hoe verloopt COPD?
COPD is een chronische obstructieve luchtwegaandoening, die vaak verraderlijk begint en aanvankelijk niet eens als zodanig wordt ervaren en zich in de loop van de jaren ontwikkelt. De luchtwegen zijn in het begin slechts licht versmald, waardoor het continu verlies van long functie wordt aanvankelijk nauwelijks opgemerkt. In de loop van de tijd neemt het hoesten met etterend sputum gestaag toe en veroorzaakt ademhaling moeilijkheden, eerst onder stress, later ook in rust.
Het chronische ontstekingsproces veroorzaakt constante veranderingen in de slijmvliezen, toenemende vernauwing van de kleine luchtwegen (bronchiën), overmatige inflatie van de pulmonale longblaasjes en dus de vorming van zogenaamd emfyseem, een overmatige ophoping van lucht. Het individuele verloop van de ziekte is echter verschillend, aangezien ze afhankelijk zijn van de leeftijd van de patiënt en ook vaak worden gekenmerkt door secundaire en bijkomende ziekten. Het ziektebeeld van COPD leidt vaak tot een spiraal van inactiviteit. COPD leidt tot kortademigheid, waardoor patiënten minder bewegen, wat leidt tot een gebrek aan geschiktheid en verhoogt de kortademigheid.
Deze spiraal neemt gestaag toe en gaat ook gepaard met depressieve stemmingen, waardoor patiënten zich minder zelfverzekerd voelen. Om deze vicieuze cirkel te doorbreken, is een medische behandeling en passende aanvullende ondersteuning dringend nodig. Inactiviteitsspiraal: kortademigheid → minder bewegen → depressie (minder zelfvertrouwen) → minder bewegen
