Apoplexie, ischemisch herseninfarct, cerebrale circulatiestoornis, apoplectische insult.
Introductie
A beroerte (medische term: apoplexie) is een onderaanbod van zuurstofrijk bloed naar hersenen weefsel en - afhankelijk van de duur van het onderaanbod - het daarmee gepaard gaande afsterven van het weefsel.
Wat is een beroerte?
A beroerte is een schade aan hersenen weefsel als gevolg van een verminderde zuurstoftoevoer naar de hersenen. Deze verminderde toevoer van zuurstof naar een bepaald gebied van de hersenen is te wijten aan een stoornis in de bloedsomloop. In 80% van de gevallen is a beroerte wordt veroorzaakt door arteriosclerotische veranderingen in de arteriële wanden ("vasculaire calcificatie"), een arteriële trombose of embolie. In alle drie gevallen is er sprake van een gedeeltelijk of volledig afsluiting van de hersenen schepen, zodat minder bloed bereikt het hersenweefsel en daardoor is er minder zuurstof beschikbaar voor het weefsel.
Therapie
Een beroerte is een absoluut noodgeval. In de neurologie en neurochirurgie geldt het beknopte leidende principe “tijd is brein”. Elke minuut telt, want de verminderde doorbloeding van het aangetaste hersengebied is met zuurstofrijk bloed leidt tot de onomkeerbare dood van hersencellen.
In tegenstelling tot spier of lever cellen kunnen hersencellen niet regenereren. Mocht u iets opmerken tekenen van een beroerte, dit is een absolute noodindicatie. Dit betekent dat de getroffen persoon zo snel mogelijk per ambulance naar het ziekenhuis moet worden vervoerd, waar de behandeling wordt gestart.
In principe zijn er twee verschillende soorten beroertes. De ischemische beroerte (bloedarmoede) en de hemorragische beroerte (bloedrijk). In bijna 90% van de gevallen is het een ischemische beroerte, dwz een verminderde bloedtoevoer naar het hersengebied.
In de meeste gevallen worden deze veroorzaakt door een embolie - een weefselstolsel. Het stolsel migreert bijvoorbeeld van de halsslagaders naar de hersenen, waar het een vat verstopt. Hoe groter het stolsel, hoe minder ver het reist, hoe fijner het wordt schepen, en hoe groter het gebied dat wordt afgesneden van de bloedtoevoer.
In dit geval krijgt de neuroloog of neurochirurg toegang tot het vaatstelsel en baant hij zich een weg naar het stolsel. Dit wordt vervolgens verwijderd en uit het lichaam verwijderd, waarvoor verschillende technieken beschikbaar zijn. De “plug” wordt nu verwijderd, het vat en zijn uiteinden kunnen weer worden geperfuseerd en het hersengebied wordt weer van zuurstof voorzien.
De situatie is anders met een hemorragische beroerte: hoewel deze vorm slechts in ruim 10% van de gevallen verantwoordelijk is, moet deze fundamenteel anders worden behandeld. De oorzaak hiervan is een bloeding in de hersenen. Dit verhoogt niet alleen de intracraniale druk (zie: verhoogde intracraniale druk), er wordt namelijk steeds meer (bloed) volume in de schedel, maar wordt niet afgevoerd via het vasculaire systeem.
Ook het verzorgingsgebied wordt niet meer voldoende voorzien van vers, zuurstofrijk bloed. Het doel hier moet daarom zijn om het gescheurde bloedvat te "patchen" en de bloedstroom te herstellen. Dit gebeurt ook door middel van toegang via het vaatstelsel, of - bij reeds sterk verhoogde intracraniale druk - door het openen van het kalotje, en behandeling van buitenaf.
Samenvattend kan men zich een ischemische beroerte voorstellen, zoals wanneer er een knoop in de tuinslang zit die ervoor zorgt dat er uiteindelijk geen water meer uitkomt. Een hemorragische beroerte zou een gat in de tuinslang zijn waardoor al het water eruit komt. Dienovereenkomstig is de behandeling van de twee soorten beroerte verschillend.
