Definitie
Het begin van de actie is het moment waarop het effect van een medicijn waarneembaar of meetbaar wordt. Er is een vertraging tussen de administratie van het medicijn (toepassing) en het begin van de actie. We noemen deze tijdsperiode de latentieperiode. Het is in het bereik van minuten, uren, dagen of zelfs weken indien regelmatig toegediend. Sommige bronnen stellen de latentieperiode gelijk aan het begin van actie. Dit is naar onze mening echter niet correct. De werkingsduur is de tijdsperiode tussen het begin van de werking en het einde van het effect.
Voorwaarde voor het effect
Om een farmacologisch effect teweeg te brengen, moet de werkzame stof - in de regel - een medicijndoel in het lichaam bereiken. Het bereikt dit meestal via de bloedbaan. De latentietijd is daarom korter als de stof in de bloed sneller. Bijgevolg is de doseringsvorm en route van administratie spelen een sleutelrol bij het begin van actie.
Afhankelijkheid van toedieningsvorm en toedieningsweg.
intraveneus administratie behoort tot de snelste toedieningsroutes. Het actieve ingrediënt wordt in het veneuze geïnjecteerd bloed en verspreidt zich binnen enkele minuten naar de plaats van actie. Geïnhaleerde toediening wordt doorgaans ook gekenmerkt door een korte tijd tussen aanbrengen en effect. Met rokenDe psychoactieve effecten worden bijvoorbeeld vrijwel onmiddellijk geactiveerd. Met tablets or capsules, duurt het meestal tussen een half uur en anderhalf uur voordat een effect wordt gevoeld. Dit komt omdat de toedieningsvormen eerst moeten oplossen in de maag en darmen, en het actieve ingrediënt moet in de darmen worden opgenomen. Bij orale toediening is echter een verdere vertraging mogelijk. De klassieke antidepressiva treden pas in werking na twee tot vier weken. Dit geldt ook voor de lipidenverlaging statines Als de stap van afgifte wordt weggelaten in een orale doseringsvorm, kan de werking sneller beginnen. Dit kan worden waargenomen met bruistabletten, druppels, dispergeerbare tablettenof smeltbare tabletten. Bij zetpillen is het begin van de werking meestal vertraagd in vergelijking met tablets or capsules Dit geldt echter niet voor een lokaal effect, bijvoorbeeld tegen aambeien of constipatie Bij sublinguale toediening (onder de tong), wordt het actieve ingrediënt snel opgenomen en treedt het effect na enkele minuten op, bijvoorbeeld in het geval van nitroglycerine capsules binnen twee tot drie minuten.
Beïnvloedende factoren
De latentie is afhankelijk van verschillende factoren (selectie):
- Actief ingrediënt: chemische structuur, fysisch-chemische eigenschappen.
- Farmaceutische vorm, galenica
- Applicatie type
- Toepassingslocatie
- Inname met of zonder voedsel
- Desintegratietijd
- Absorptie, biologische beschikbaarheid
- Metabolisme
- Distributie
- Interacties met andere geneesmiddelen
- Stabiele toestand
- Geneesmiddeldoelwit, werkingsmechanisme
- Individuele factoren van de patiënt
De snelst mogelijke actie is wenselijk bij medische noodgevallen (bijv. Noodmedicatie) en acute aandoeningen zoals hoofdpijn.
