Auditieve cortex: structuur, functie en ziekten

De auditieve cortex bevindt zich in de hersenschors en is verantwoordelijk voor het verwerken en opnemen van akoestische stimuli. Het wordt ook wel het auditieve centrum of de auditieve cortex genoemd. Het wordt gevonden op de bovenste windingen van de temporale kwab in de grote hersenen​ Het gehoorcentrum is ongeveer zo groot als een miniatuur. Het is ook het eindpunt van de zogenaamde gehoorzenuwbaan. Er zijn de primaire en secundaire auditieve cortex, die concentrisch met elkaar zijn verbonden.

Wat is de auditieve cortex?

De primaire auditieve cortex wordt gevormd uit twee tot vier transversale windingen van de hersenen​ Hier worden allerlei soorten opgenomen geluiden verwerkt. Het is cruciaal voor de sensorische kwaliteit van het menselijk gehoor. Zowel de toonhoogte als de luidheid worden geverifieerd in het primaire gehoorcentrum. Het schrille geluid van een politiesirene wordt bijvoorbeeld onderscheiden van het gedempte geluid van een trommel. Op basis hiervan is de secundaire auditieve cortex in staat om meer complexe stimulaties van wat wordt gehoord op te nemen en te implementeren. Het kan de woorden, geluiden en melodieën begrijpen en ze matchen met reeds bekende sensorische informatie.

Anatomie en structuur

Elke kant van de hersenen heeft een bijbehorende auditieve cortex. Zo kunnen signalen van het linker- en rechteroor worden verwerkt. In elk geval worden de geluiden van aangrenzende frequenties ook herkend door aangrenzende neuronen in de hersenen​ Deze zogenaamde tonotopische structuur van de auditieve cortex functioneert in principe als een toetsenbord. Hoge tonen worden aan de ene kant ontvangen en lage tonen aan de andere kant. In totaal zijn de menselijke hersenen uitgerust met ongeveer 100 miljard neuronen (zenuwcellen). Vanwege de vele taken hebben de hersenen ongeveer 15 procent van de totale energiebehoefte van het menselijk lichaam nodig. Het gehoorcentrum in de hersenen vergelijkt constant binnenkomende geluiden met wat al bekend is en classificeert ze dienovereenkomstig. Daarnaast worden ook voorheen onbekende auditieve prikkels continu geregistreerd, bijvoorbeeld plotselinge harde geluiden of spraaksignalen van een gesprekspartner. De respectieve secundaire auditieve cortex van de twee hersenhelften functioneren anders. Een van de twee hersenhelften, meestal de linker, is dominant. Daarin wordt wat wordt gehoord rationeel verwerkt. In de linker auditieve cortex, de sensorische taal centrum (Wernicke centrum) is gevestigd, wat taalbegrip mogelijk maakt. In de niet-dominante auditieve cortex worden de binnenkomende signalen holistisch verwerkt. Dit proces is belangrijk om bijvoorbeeld muziek te kunnen begrijpen en voelen. De koppeling van de primaire en secundaire auditieve cortex is ook belangrijk voor het combineren van wat wordt gezien en gehoord. Zowel gehoorde als voorgelezen spraak wordt verwerkt in het centrum van Wernicke. Deze informatie reist vervolgens naar de kwalitatief hogere delen van het gehoorcentrum. In het motorisch spraakcentrum daar gaat de spraak gepaard met voldoende beweging.

Functie en taken

De auditieve cortex omvat elf auditieve velden die tot nu toe bekend zijn, elk verantwoordelijk voor verschillende geluidsfrequenties. Dat er meer van dergelijke velden bestaan, is niet uitgesloten, maar tot dusver is het slechts een vermoeden. De hersenen kunnen zichzelf echter ook voor de gek houden, bijvoorbeeld wanneer het supplementen ontbrekende informatie met empirische waarden of details die logisch lijken. Dit is waar de term zieldoofheid vandaan komt: sommige mensen kunnen geluiden waarnemen, maar kunnen ze niet interpreteren en classificeren. Aan de andere kant, stil mond bewegingen die alleen visueel worden herkend, kunnen het gehoorcentrum stimuleren en in verhoogde alertheid brengen. Door naar een spreker te kijken terwijl hij of zij spreekt, kan de auditieve prestatie ook aanzienlijk toenemen. Het voelen of aanraken van objecten verhoogt ook de activiteit in het gehoorcentrum. Elektrische signalen zijn de bron van al het gehoor. Ze worden gestuurd vanuit de boete haar vezels van het slakkenhuis in het binnenoor naar de gehoorgang zenuwen​ Ze worden vervolgens als impulsen naar het gehoorcentrum van de hersenen gestuurd. Daar worden ze opgevangen door ontelbare groepen zenuwcellen en vertaald voor verwerking in de hersenen. Op deze manier kunnen heel specifieke geluiden bewust worden waargenomen. Wanneer wat wordt gehoord de hersenen bereikt, wordt eerst een reflex geactiveerd, wat een plotselinge fysieke reactie kan veroorzaken. Dit hangt af van de intensiteit van de ontvangen prikkels. Het geluid wordt echter pas dan bewust herkend in de auditieve cortex. Bij dit proces zijn verschillende andere hersengebieden betrokken. Alleen de classificatie van het geluid of de geluiden wordt gevolgd door de bijbehorende zogenaamde vrijwillige reactie.

Ziekten

De primaire gehoorgang is het cruciale zenuwkoord van het gehoor, waar de verwerking van gedecodeerd geluid begint. Langs dit pad reizen berichten verder naar de temporale kwab, precies de auditieve cortex. Het eerste station van dit pad is de hersenstam, die de uitgezonden signalen ontleedt op basis van duur, sterkte en frequentie. Ze worden vervolgens voorbereid in de thalamus (de "visuele heuvel") voor een motorische reactie van het lichaam. De thalamus bevindt zich aan de steel van de grote hersenen en is verbonden met het sensorische apparaat van het menselijk organisme. Het gehoorcentrum slaat dan het complexe signaal op en geeft het een reactie (de reactie). Naast het gehoorcentrum bevat de slaapkwab ook zogenaamde associatieve gebieden, die belangrijk zijn voor taalverwerking en geheugen vorming. Naast de primaire auditieve paden ontvangen niet-primaire auditieve paden ook een verscheidenheid aan sensorische informatie. Deze gaan eerst over die zintuiglijke boodschap waarvan de verwerking het belangrijkst is. Wanneer een persoon bijvoorbeeld een krant leest en tegelijkertijd televisie kijkt, stellen de niet-primaire auditieve paden hem in staat zich te concentreren op de meest significante van de ontvangen informatie, of op de belangrijkste van de twee gelijktijdige activiteiten. De geselecteerde berichten komen ook aan in het thalamus, die ze aflevert aan sensorische centra in de cortex.