Om een medicijn te laten werken, moet het correct en regelmatig worden ingenomen. Het is niet ongebruikelijk dat patiënten afwijken van het door de arts aangegeven behandelregime; Hierdoor kan de werking van het medicijn in twijfel worden getrokken en daarmee het hele genezingsproces.
Naleving en niet-naleving
In de wetenschap, de nodige naleving therapie en het consequent opvolgen van de instructies van de arts voor het innemen van de medicatie wordt "therapietrouw" genoemd, het tegenovergestelde wordt "niet-naleving" genoemd. “Dus als een medicijn niet werkt, is dat vaak te wijten aan het gedrag van de patiënt. Patiënten lezen bijvoorbeeld het bijsluiter, zijn gealarmeerd door de lange lijst met mogelijke bijwerkingen en slaan af en toe het gebruik van de tablets in de overtuiging dat ze zichzelf echt iets goeds doen. Andere patiënten starten het therapie, maar stop met het innemen van de medicatie zodra de symptomen verbeteren of ongewenste bijwerkingen optreden. Het subjectieve gevoel dat 'ik het vandaag best goed doe' en vergeetachtigheid dragen ook bij aan een slechte naleving therapie Dit geldt vooral als er dagelijks meerdere medicijnen moeten worden ingenomen of als de behandeling langer duurt.
Niet-naleving wijdverbreid
Studies tonen herhaaldelijk aan dat de therapietrouw van veel patiënten niet goed is. Afhankelijk van het ziektebeeld wordt de mate van niet-naleving geschat op tussen de 12 en 35 procent. In het bijzonder patiënten met aandoeningen van de luchtwegen, suikerziekte mellitus en slaapstoornissen houden zich vaak niet aan hun medicatie. In het geval van voorgeschreven langdurige medicatie zijn de cijfers nog zorgwekkender: slechts ongeveer 40 tot 50 procent van de patiënten met chronische ziekten zoals hoge bloeddruk or astma volg medisch advies op om hun medicatie in te nemen. De gevolgen van een slechte therapietrouw worden vaak onderschat; ze wegen gewoonlijk veel zwaarder dan de last van eventuele bijwerkingen.
Oorzaken van niet-naleving
Er zijn veel redenen waarom patiënten zich niet aan medicatie houden: sociale, economische, ziektegerelateerde, therapiegerelateerde of persoonlijke factoren kunnen een rol spelen. Bekend is bijvoorbeeld het zogenaamde 'tandenpoetseffect', waarbij de patiënt het medicijn onregelmatig inneemt, maar zich enkele dagen voor een bezoek aan de dokter correct aan het recept houdt. Of men spreekt van zogenaamde “drugsvakanties”, waarbij voornamelijk in het weekend of op vakantie de inname voor een bepaalde tijd wordt opgeschort.
Meting van therapietrouw
Om de omvang en oorzaken van slechte therapietrouw te kunnen onderzoeken, is het belangrijk om de therapietrouw te meten. Er wordt onderscheid gemaakt tussen directe en indirecte meetmethoden:
- Directe methode is de meting van geneesmiddelconcentraties in het bloed,
- Indirecte methoden omvatten dagboeken van de patiënt, het tellen van tabletten (hoeveel zijn er over, dus hoeveel zijn er in een bepaalde periode ingenomen) en besprekingen van artsen met de patiënt over innamepatronen.
Gevolgen van niet-naleving
De fatale effecten van niet-therapietrouw zijn bijvoorbeeld te zien in onderzoeken bij patiënten die een orgaantransplantatie hebben ondergaan en vervolgens permanente medicatie krijgen om hun eigen patiënten te onderdrukken. immuunsysteem zodat het het nieuwe orgel niet afstoot. Gemiddeld volgt een op de vier patiënten de regels voor het nemen van deze zogenaamde immunosuppressiva. Als gevolg hiervan is de immuunsysteem vecht tegen het nieuwe orgel totdat het uiteindelijk faalt. Vergelijkbare verwoestende gevolgen van het niet volgen van de therapie zijn ook waargenomen bij patiënten die met het HI-virus zijn geïnfecteerd. Naast de volksgezondheid gevolgen, er is ook een economisch aspect: degenen die hun medicatie niet goed innemen, riskeren vaker doktersbezoeken, langere behandeltijden en ziekenhuisverblijven, wat enerzijds werkverlies en dus productiviteitsverlies betekent en anderzijds andere, een last voor de algemene gezondheidszorg. De directe en indirecte kosten van niet-naleving in Duitsland worden bijvoorbeeld geschat op 7.5 tot 10 miljard euro per jaar. Ter vergelijking: de totale kosten van volksgezondheid voor rekening van de wettelijke zorgverzekeraars bedroeg in 2006 ongeveer 137 miljard euro, wat de aanzienlijke omvang van de kosten als gevolg van niet-naleving van de behandeling illustreert.
Onderwijs en zorg belangrijk
Het gebrek aan therapietrouw is echter niet altijd de enige schuld van de patiënt. Vaak speelt ook een slechte vertrouwensrelatie tussen arts en patiënt een rol: de arts geeft te weinig informatie en veel patiënten weten te weinig over hun ziekte en de behandeling ervan en beseffen niet hoe belangrijk het is om hun medicatie regelmatig in te nemen. Patiënteneducatie zou de therapietrouw aanzienlijk kunnen verbeteren. Soms maken familie of vrienden het de patiënt ook niet gemakkelijk, bijvoorbeeld wanneer de ziekte taboe wordt verklaard. Aan de andere kant is een open benadering van een voorwaarde, evenals steun en motivatie van familieleden, bevordert de acceptatie van de patiënt van zijn of haar toestand en de behandeling ervan. Naast de arts speelt ook de apotheker een belangrijke rol bij de vraag of een patiënt een hoge therapietrouw vertoont. Recente wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat de interactie tussen patiënt, arts en farmaceutische zorg door de apotheker de basis vormt voor effectiviteit therapietrouw Therapietrouw is ook een probleem voor farmaceutische onderzoekers. Inmiddels hebben ze combinatiepreparaten ontwikkeld voor veel ziekten die de behandeling van meerdere vereisen drugs: in plaats van twee of drie verschillende tablets, slechts één met alle actieve ingrediënten. Farmaceutische vormen die een actief ingrediënt continu afgeven gedurende een periode van uren of dagen, bekend als vormen met vertraagde afgifte, dragen ook bij aan therapietrouw. Dit komt doordat het bijvoorbeeld voldoende is om de tablet eenmaal daags in te nemen, bijvoorbeeld bij het ontbijt.
